ارتباط موثر با نوجوانان از انحرافات فکری جلوگیری می‌کند

مرتضی پاک، معاون پرورشی و تربیت‌بدنی آموزش و پرورش شهرستان‌فیروزکوه در جلسه آموزش خانواده با موضوع ارتباط موثر با نوجوانان در نمازخانه اداره آموزش و پرورش فیروزکوه برگزار شد گفت: ارتباط نوجوانان با گروه همسال وی در موقعیت‌های مختلف از جمله موفقیت‌ها و شکست‌ها بسیار مهم است، واضح است که نوجوان همیشه در برگیرنده‌ی رفتارهای پرخطر و تحت تاثیر مستقیم دوستان و همسالان خود است، آنقدر این رفتارها تاثیر گذارند که حتی در روند یادگیری دانش‌آموز تاثیر دارند.به اعتقاد برخی از روانشناسان رفتار و شخصیت آدمی اکتسابی است؛ یعنی بر اثر یادگیری شکل می‌گیرد، این یادگیری‌ها معمولا از طریق مشاهده‌ی الگوهای اطراف است. آنان معتقدند یادگیری از طریق مشاهده‌ تاثیر مستقیم بر رفتارها و کردار‌های ما و به خصوص نوجوانان دارد مانند معلم، خانواده، دوستان، اطرافیان و حتی فیلم‌ها و بازی‌هایی که در طول روز با آن‌ها سر و کار داریم.

وی با بررسی رفتار‌های نوجوانان ادامه داد: انسان موجودی اجتماعی است؛ یعنی یادگیری رفتار در او در پرتو روابط اجتماعی بررسی می‌شود. در دوره‌ پیچیده‌ نوجوانی، والدین و نوجوانان از طرق مختلف مانند عاطفی، جسمی و فیزیولوژی از هم فاصله می‌گیرند و ممکن است این فاصله منجر به تغییر چارچوب‌های هر دو طرف باشد. با رشد و حرکت به سوی عرصه‌ی نوجوانی درگیری با همسالان یا تطبیق با آن‌ها افزایش می‌یابد. تطبیق‌هایی که می‌تواند منشا فشار همسالان باشد. در سنین نوجوانی راهنمایی بهترین کمک است و نقشی حیاتی دارد. نوجوان حق دارد از راهنماییِ افرادی مجرب برخوردار باشد و در کنار او احساس امنیت کند و بتواند کسب راهنمایی کند و نه صرفا نصیحت‌های تکراری که گوش شنوایی نخواهد داشت.

پاک در ادامه خطاب به والدین ومعلمان نوجوانان افزود: با شروع تغییرات جسمانی، عاطفی و اجتماعی در نوجوانان نسبت به افکار والدین حساسیت‌هایی ایجاد می‌شود و نوجوان آغاز می‌کند به پرسش سوال‌هایی که جوابشان برای آن‌ها جالب است، اینجاست که اگر خانواده وی را تامین نکند مجذوب گروه یا افرادی می‌شود که در کنار آن‌ها احساس امنیت و اعتماد داشته باشد و پاسخگو به پرسش‌های او باشد و طبق علایق خود راهنمایی کند. افزایش فشارهای زندگی در کانون خانواده مانند؛ فشارهای اقتصادی، اجتماعی و فشارهای عاطفی نوجوان را به سمت‌هایی سوق می‌دهد که حمایت را برایش فراهم آورد. از این سنین به بعد تعارض بین والدین و فرزندان شکل جدیدی می‌گیرد، که معمولا در سنین کودکی در بیشتر خانواده‌ها شدت کمی دارد ولی در دوره‌ی نوجوانی و پس از آن افزایش قابل توجه‌ای خواهد داشت. می‌توان گفت عموما این تعارضات نتیجه‌ی بحث‌های کلامی و ادامه‌ی خواسته‌های والدین بر اجتماعی کردن نوجوانان است که البته در مورد آخر بیشتر خانواده‌ها دچار شکست می‌شوند و لطمه‌هایی را ندانسته به فرزندشان می‌رسانند.

وی با تاکید بر رویکرد دانش‌آموزان در سنین نوجوانی بیان کرد: نوجوانان در دوران بلوغ و نوجوانی احساس غرور و شکنندگی‌شان تا حد زیادی افزایش می‌یابد که معمولا توجه نکردن والدین باعث فاصله‌ ارتباطی می‌شود، والدین مایل هستند در تصمیمات فرزند خود سهیم باشند و نظر خود را اعمال کنند که می‌توان از نمونه‌های آن در انتخابات مختلف نام برد مانند؛ انتخاب رشته و انتخاب دوست، این عمل والدین به طبع خیرخواهانه است اما می‌بایست با زیرکی و طوری ارائه گردد که نوجوان بپذیرد، اما وجود تعارضات در ارتباط والدین و نوجوان می‌تواند تمایل وی را در فاصله گرفتن از کانون گرم خانواده افزایش دهد چراکه در این سنین است، که با سرکوب و فشارهایی از سمت خانواده مواجه می‌شود و از خانواده دوری می‌کند و از اینجاست که نفوذ همسالان افزایش می‌یابد و درماندگی در والدین به شدت بیشتر می‌شود که سه نشانه دارد؛ سردی عواطف، تعارض و پرخاشگری، که به ترتیب روی می‌دهند. مرحله‌ی آخر بعد از گذشت نشانه‌ها مشاجره است که می‌تواند آنقدر موثر باشد که نتیجه‌اش در زنگ آخر مدرسه حس شود. مشاجره در خانواده علت اصلی عدم تمرکز دانش‌آموزان است که رشته‌ی اصلی انحرافات فکری در نوجوان می‌تواند باشد.

معاون پرورشی و تربیت‌بدنی اداره آموزش و پرورش فیروزکوه گرایش شغلی در دوران نوجوانی را عادی دانست و در پایان گفت: گرایش اشتغال و استقلال در دوران نوجوانی کاملا عادی است و به گونه‌ای فرد، دگر رهبر هستند؛ یعنی نگاه به حرکات همسالان و استفاده از آن در زندگی خود که این عمل در پرتو ضعف اعتماد‌به‌نفس روی می‌دهد دقیقا در زمانی که گروه همسالان نوجوان را از کاری نهی یا به کاری تشویق می‌کنند که به آن فشار همسالان می‌گویند؛ یعنی آن نیرویی که نوجوان با همسالانش ترغیب می‌شود که اگر به سمت مثبت باشد، باعث افزایش کمالات و ارزش‌ها و در نتیجه تمرکز فکری می‌‌شود و یا اگرنه سمت منفی سوق داده شوند باعث انحرافات وی می‌شود.

دانش‌‌آموز خبرنگار: نازنین‌فاطمه تبار