کاریکاتور چون آشنایی‌زدایی می‌کند مورد توجه قرار می‌گیرد

در پنجمین دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب، بیش از ۶۶۰ هنرمند از ۶۵ کشور دنیا شرکت کردند و حدود ۱۶۰۰ اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد. از این تعداد حدود ۱۲۰۰ اثر برای انتشار بر روی سایت این دوسالانه انتخاب و در دو بخش حرفه‌ای و آماتور مورد داوری قرار گرفت. در نهایت ۸ اثر که بیشترین امتیاز را از داوران دریافت کرد، در قالب ۳ اثر برگزیده و ۵ اثر شایسته تقدیر انتخاب شد.
این برنامه با گرامیداشت یاد کامبیز درمبخش آغاز شد.
شجاعی طباطبایی: شاخصه این دوره حضور داوران شناخته شده جهانی است

در ادامه این مراسم سید مسعود شجاعی طباطبایی، دبیر پنجمین دوسالانه کارتون کتاب، با گرامیداشت یاد مرحوم استاد کامبیز درمبخش به ارائه گزارشی از روند برگزاری این دوسالانه پرداخت و گفت: پنجمین دوسالانه بین‌المللی «کارتون کتاب» در اردیبهشت سال ۱۴۰۰ در حالی فراخوان خود را منتشر کرد که این مسابقه از جایگاه ویژه‌ای در جهان برخوردار شده است. در واقع نظم و استمرار در برپایی این نمایشگاه، اهدای جوایز فاخر، در نظر گرفتن جوایزی با استانداردهای بین‌المللی، حضور داوران مطرح و سرشناس و همچنین کاتالوگ جشنواره، شرایطی را رقم می زند که ما از پنج ستاره ممکن هر ۵ ستاره را داشته باشیم.

وی افزود: در این دوسالانه موضوع اصلی «کتاب، کتابدار و کتابخانه» است که با شیوع بیماری جدید، موضوع «کتاب و کرونا» نیز مورد توجه قرار گرفته و همچنین دو عنوان «کتاب و کودک»، «کتاب و رسانه» نیز به دلیل ضرورت فرهنگ سازی در این عرصه در میان موضوعات قرار گرفت. هیت داوران در این دوره باعث حیرت هنرمندان در دنیا شد چرا که با جمعی از ستارگان دنیای کارتون و کاریکاتور آقایان آرس، ماچادو و نیکولا لیستس، در این دوره همکاری می‌کنیم.

شجاعی طباطبایی درباره میزان مشارکت در پنجمین دوسالانه کارتون کتاب گفت: خوشبختانه از مجموع ۶۳۷ هنرمند شرکت‌کننده از ۶۴ کشور دنیا در این رویداد هنری، شاهد حضور بیش از ۲۶۸ هنرمند ایرانی بودیم. در مرحله اول داوری، آثار غیر مرتبط با موضوع و فاقد کیفیت بالا حذف شده و در مرحله دوم، انتخاب آثاری که بیشترین ارتباط را با موضوعات مطرح شده داشتند و در مرحله سوم ۸ اثر نهایی معرفی شدند. در بخش جوایز، علاوه بر اهداء لوح‌تقدیر و تندیس به نفرات اول تا سوم، جوایز اصلی برای نفر اول به مبلغ ۱۵۰۰یورو، نفر دوم ۱۰۰۰یورو و نفر سوم مبلغ ۵۰۰ یورو اهدا ‌شد.

دبیر پنجمین دوسالانه کارتون کتاب درباره میزان استقبال از بخش جنبی این دوسالانه نیز توضیح داد: با اختصاص بخش جنبی برای رقابت هنرمندان تازه کار یا آماتور در این دوره از مسابقه، بیش از ۴۰۰ اثر در این بخش مورد ارزیابی قرار گرفت که به ۵ نفر مبلغ دومیلیون تومان همراه با لوح تقدیر اهدا شد.

وی در پایان سخنان خود با تقدیر از حمایت‌های دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در برگزاری منظم و مستمر این دوسالانه گفت: باید از عنایت دبیرکل محترم نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور جناب آقای علیرضا مختارپور و همکاران گرامی ایشان که صمیمانه تلاش کردند، نهایت تشکر را داشت و به پویایی و تعامل این اتفاق مؤثر با هنرمندان ایران و جهان دل بست.

رمضانی: دوسالانه کارتون کتاب نقطه اتصال هنر و کتاب است

مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد در این مراسم با تقدیر از دست اندرکاران برگزاری دوسالانه کارتون کتاب طی سخنانی گفت: شاید یکی از برنامه هایی که نقطه اتصال «هنر» و «کتاب» باشد برگزاری دوسالانه کارتون کتاب است که علی رغم محدودیت های بسیار با همت نهاد کتابخانه های عمومی کشور و همکاری جناب آقای سید مسعود شجاعی طباطبایی به انجام رسیده است و خوشحالیم که امروز با برگزاری آیین اختتامیه این مراسم در خدمت شما عزیزان هستیم.

وی افزود: خیلی خرسندیم که موفق شدیم این دوره را با همکاری دوستان به سرانجام برسانیم و امیدواریم آنچه که به عنوان آورده این جشنواره محسوب می‌شود، خمیر مایه ای باشد برای اقدامات خوب فرهنگی در کشور؛ خوشبختانه فرصت‌های متعددی برای استفاده از کارتون هایی که به دبیرخانه این دوسالانه رسیده فراهم شده است. به طوری که روز گذشته با دوستان خوبمان در شهرداری تهران صحبت‌هایی داشتیم تا برای هفته کتاب استفاده مناسبی از این مجموعه شود.

رمضانی در ادامه با اشاره به مجموعه اقدامات فرهنگی و ترویجی در نهاد گفت: جشنواره کتابخوانی رضوی، جشنواره کتاب هدهد سفید، راه‌اندازی محافل ادبی نهاد و سایر مجموعه اقداماتی که در حوزه فرهنگی و ترویجی کتاب و کتابخوانی نهاد شکل می‌گیرد، در جهت تثبیت و تعمیق فرهنگ کتابخوانی با استفاده از همه ظرفیت‌ها و ابزارها و امکاناتی است که در دست داریم و معتقدیم که با این قبیل اقدامات می‌توانیم شرایط را برای تشویق مردم و گره خوردن سر زلف عزیزان و شهروندان در سراسر کشور با حوزه کتاب و کتابخوانی فراهم کنیم.

معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد تاکید کرد: در برنامه های تدارک دیده شده علاوه بر «کتاب» بر دو عنصر اساسی «کتابخانه» و «کتابدار» به عنوان دو بال در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور که شکل دهنده و پیش برنده موضوعات و فعالیت‌های مختلف هستند تاکید داریم.

وی در پایان سخنان خود گفت: از همکاران خوب‌مان در نهاد و از جناب آقای شجاعی طباطبایی، برگزیدگان و مشارکت کنندگان در این جشنواره و همه عزیزان در ادارات کل روابط عمومی، فرهنگی و سایر قسمتهای نهاد تشکر می‌کنم که اگر ا همکاری ایشان نبود این برنامه به این شکل انجام نمی‌شد. اگرچه این اختتامیه با تاخیر برگزار شد، اما در زمان و موقعیت مناسبی انجام شد تا بتوانیم بصورت حضوری از عزیزان برگزیده تقدیر کنیم.

نیرومند: متولی مسئله کتاب کیست؟
محمدحسین نیرومند، مشاور هنری وزیر ارشاد در این نشست با اشاره به اینکه سال‌ها کار کاریکاتور انجام داده است، گفت: هرکسی تنور کاریکاتور را گرم کند وظیفه خود می‌دانم از وی تشکر کنم.
وی با گرامیداشت یاد استاد کامبیز درمبخش و کفشچیان که فعال حوزه کاریکاتور بود گفت: رهبری گفته‌اند که کتاب خواندن برای یک مسلمان فریضه است یا می‌گوید هرزمان یاد کتاب در جامعه می‌افتم، قلبا متأسف می‌شوم.
وی افزود: متولی موضوع کتاب چه کسی است؟ هنرمند وظیفه‌اش تولید اثر است اما باید امکان ارائه پیدا کند. پیام باید موردتوجه قرار گیرد و کاریکاتور چون آشنایی‌زدایی می‌کند مورد توجه قرار می‌گیرد. کاریکاتور اگر لبخند نیاورد کاریکاتور نیست و البته آنچه هست باید نقد توأم با لبخند بیاورد. نکته بعد این است که پیام باید فهمیده شود. گاهی کاریکاتور بسیار شخصی طراحی می‌شود و گویی برای خود کاریکاتوریست طراحی شده است. رعایت این نکته گرایش برای مخاطب ایجاد می‌کند.
وی افزود: همچنین یک اثر باید خلاقانه باشد. در حوزه کاریکاتور شروع به قلم‌زدن می‌کنید اما خروجی‌اش مشخص نیست. باید سوژه منحصربه‌فرد باشد. موضوع توزیع در هنرهای تجسمی دغدغه مهمی است و این شامل کاریکاتور هم می‌شود. متأسفانه کاریکاتور در مطبوعات جایی ندارد این در حالی است کاریکاتور باید پرتکرار پخش شود.

637هنرمند در این رویداد حضور داشتند و هنرمندان ایرانی 268نفر هستند که نسبت به قبل 15درصد رشد دارد. همچنین فرصتی فراهم شد تا از دوستانی که علاقه منداند و حرفه‌ای نیستند حضور داشته باشند. در این بخش هم 400اثر ارسال شد و 5نفر برگزیده شدند.