فرهاد آییش: حاضرم جانم را برای نمایش گالیله بگذارم

نشست خبری نمایش  نمایش «گالیله» ظهر امروز با حضور شهاب‌الدین حسین‌پور کارگردان، فرهاد آئیش، نورا هاشمی، صدف اسپهبدی و شهروز دل‌افکار بازیگران این‌ نمایش  در تالار سعدی تئاتر شهر برگزار شد.

در ابتدای این نشست شهاب حسین‌پور با اشاره به آغاز اجراهای نمایش «گالیله» از فردا گفت: ماجرای این‌ نمایش برای من از ارادت قلبی به استاد سمندریان شروع شد. روزی در مراسم خاکسپاری ایشان به خودم قول دادم که این‌ نمایش را به عنوان ادای دینی به او روی صحنه ببرم.

وی با اشاره به این مطلب که  دوبار این نمایش تا آستانه اجرا رفته است اما اجرایی نشده است، گفت: طی 5 سال گذشته خیلی تلاش کردیم که این اثر را به روی صحنه ببریم، اما یکبار به شیوع ویروس کرونا برخورد کردیم، بار دیگر سال ۱۴۰۱ به دلیل شرایط بحرانی کشور کار به اجرا نرسید و برای سومین بار  است که به شکل جدی از اسفندماه تمرین‌های خود را شروع کردیم و به امید خدا اگر مشکلی نباشد از فردا نمایش ما روی صحنه می‌رود.

این کارگردان در ادامه به بازنویسی و دراماتوژی این نمایش اشاره کرد و گفت: تماشاگر امروز نمی تواند چهار ساعت بر روی صندلی بنشیند و یک نمایش را ببیند ما وقتی  نمایش اصلی «گالیه» به نویسندگی برشت را می خواندیم متوجه این موضوع می شدیم در برخی مواقع این نمایشنامه به سمت شعارزدگی رفته است.

وی اضافه کرد: لازم می‌دانم در اینجا یاد استاد سمندریان را گرامی بدارم. آقای یاراحمدی چندین ماه برای دراماتورژی این نمایش به من کمک کردند. آقای آئیش کارهای زیادی را برای حضور در این نمایش رد کردند و از این بابت از ایشان بسیار سپاسگزارم. در نهایت از خانم آزیتا موگویی تشکر می‌کنم زیرا حضور او و تلاش و روحیه جنگنده او خاطر ما را آسوده کرد. افتخاری برای من است که هنرپیشگان و طراحان درجه یکی همراه ما هستند.  

کارگردان نمایش  «گالیله» درباره این موضوع که این نمایش چقدر می‌تواند ادای دینی به  استاد سمندریان باشد، گفت: این کار ادای دین من است و قابل قیاس با این موضوع نیست که اگر آقای سمندریان امروز بودند چگونه این متن را روی صحنه می‌بردند. آقای سمندریان درباره این نمایش توضیح داده بودند که درام روزی به کمدی ختم می‌شود و این جمله بسیار برای من تامل‌برانگیز بود.

وی خاطرنشان کرد: ما با گفت‌وگوهایی که با گروه داشتیم متن را به سمت دیگری بردیم و متن از تراژدی تلخ دور شده است؛ درواقع این کار نگاهی متفاوت به «گالیله» است اما هرگز بی‌احترامی به متن نویسنده نیست.  

حسین‌پور یادآور شد: در این روزگار «گالیله» روی صحنه بردن خودش کار خطرناکی است، اما نمایش ما سیاسی نیست. من به شخصه چندین جلسه با شورای نظارت داشتم و در نهایت نمایشنامه را به سمتی بردیم که گروه‌های مختلف را راضی نگه دارد و در عین حال هیچگونه آسیبی به دغدغه ما و نمایشنامه نرسید.  

چیزی در نمایش اصلی نبود که بخواهم بگویم اما اجازه نداشته باشم 

در ادامه این نشست فرهاد آییش  نیز درباره روند نظارت بر روی این نمایش گفت: من به شخصه در روند کار هیچ مشکلی با شورای نظارت نداشتم زیرا این متن از نظر دراماتوروژی، قصه و مفاهیم کاملا از قلب من نشات می‌‌گیرد. من عاشق این‌ نمایش هستم با تمام ساختارهایش. درواقع می‌خواهم بگویم چیزی در نمایش اصلی نبوده که من دلم بخواهد آن را بگویم و این اجازه را نداشته باشم.  

وی خاطرنشان کرد:این‌ گالیله نمایشی نیست که آقای سمندریان روی صحنه می‌بردند بلکه کاملا نمایش آقای حسین‌پور است. نمایشنامه برشت کاملا سوبژکتیو است و باید با مخاطب امروز در قرن بیست‌ویکم ارتباط برقرار کند. ما به مخاطب باج ندادیم اما این ساختار برای نسل امروز جواب می‌دهد به قول یکی از اساتید گاهی بازیگران از اول یک نمایش را می‌نویسند و این اتفاق در این نمایش افتاده است..  

در ادامه این نشست صدف اسپهبدی یکی از بازیگران این نمایش گفت: اتفاق جالبی که در این کار رخ داده، رابطه اضافه‌ای است که در متن اصلی نیست و بسیار کم به آن پرداخته شده است. من نقش کاراکتری به نام خانم سارتی را بازی می‌کنم و به نوعی برای همه سورپرایز است.  

نورا هاشمی یکی دیگر از بازیگران این نمایش  نیز اظهار کرد: من نقش ویرجینیا را قبلا بازی کرده بودم اما دلیل قبول این نقش این بود که طبق گفته خانم موگویی تغییراتی با نقش قبلی دارد. امیدوارم به تماشای کار بیایید و «گالیله» را دوست داشته باشید.  

شهروز دل‌افکار یکی دیگر از بازیگران این‌ نمایش نیز گفت: من با عشق این نمایش را بازی کردم و به خاطر عوامل آمدم تا این نمایش پس از سال‌ها اجرا برود. برای اولین‌بار اصلا به نقش فکر نکردم و دوست داشتم در کنار بزرگانی مانند آقای آئیش باشم و این‌ نمایش را بالاخره روی صحنه ببریم.  

حسین‌پور در ادامه به سختی‌های تمرین این نمایش برای رسیدن به اجرا اشالره کرد و گفت:  ما از اول اسفند تا الان تقریبا روزی ۱۲ ساعت تمرین کردیم؛ برخلاف برخی دوستان تازه‌وارد تئاتر که احترامی برای مخاطب قائل نیستند و با تمرین کم روی صحنه می‌روند.

آییش در ادامه با اشاره به دوره‌ای که برشت زندگی می‌کرده است، گفت: برشت در نمایشنامه اصلی گالیله به شکلی خصمانه از گالیله می‌گوید و به نوعی می‌خواسته است که او را خراب کند.ما مجبور شدیم در این نمایش کمی جلوی ایدئولوژی برشت بایستیم. ازطرفی دو شخصیت اصلی زن در نمایشنامه اصلی بسیار نادیده گرفته شده‌اند.  

پس از آن کارگردان نمایش گفت: علیرغم تمام تلاشی که برای کوتاه کردن زمان اجرا کردیم، اما در نهایت زمان نمایش ما ۱۳۰ دقیقه است و به همین دلیل، پس از مدت‌ها که چنین کاری انجام نشده است، تصمیم گرفته‌ایم که وسط نمایش یک استراحت کوتاه به مخاطب بدهیم.  

حسین‌پور در پایان  سخنان خود درباره اینکه ترس از جنگ چقدر می‌تواند بر میزان مخاطبان این‌ نمایش تاثیر بگذارد، گفت: بالاخره عوامل بحران‌زا باعث می‌شود اراده آدم‌ها سست شود اما ما در این چندسال گذشته بحران‌ها و تلخی‌های زیادی را پشت سر گذاشته‌ایم که فکر می‌کنم مساله احتمال بروز جنگ امروز نمی‌تواند مانع مخاطبان تئاتری شود.