گراوند، پژوهشگر اجتماعی: مهمترین آسیب اجتماعی، آسیب‌نشناختن مسئولان است

«توزیع ثروت، درآمد و منابع در کشور در طول این سال‌ها ناعادلانه بوده است و همین باعث شده است مردم از استان‌هایی که منابع به آنها اختصاص نداده شده، به شهرهایی مثل تهران، اصفهان و... بیایند. در نتیجه این اتفاق‌ها، کنترل اجتماعی از دست رفته و انواع فساد به وجود آمده است.»؛ اردشیر گراوند، پژوهشگر اجتماعی با بیان این مطلب و با اشاره به نتایج مطالعه جامعی که درباره آسیب‌های اجتماعی انجام داده‌ است، به پانا گفت: تحقیقات ما نشان می‌دهد آمار تجرد قطعی به شدت افزایش داشته است، تعداد زنان سرپرست‌خانوار افزایش پیدا کرده است و بسیاری از آنها به‌شدت درگیر مشکلات معیشتی هستند، بیش از 500 هزار خانه خالی در شهر تهران داریم آن وقت تعداد زیادی از مردم تهران مستاجرند. میزان مرگ‌ها بر اثر حمله قلبی زیاد شده است چون مردم سرشار از استرس هستند، این گزاره‌ها شوخی نیست، باید جدی گرفته و برای آنها فکری اندیشیده شود.

او که در شرکت «نقش کلیک» پژوهش‌هایی با موضوع مسائل اجتماعی انجام داده است درباره لزوم جمع‌آوری این آمار گفت:‌ یکی از دغدغه‌های ما برای انجام این تحقیق این بوده است که در طول این 40 سال، توجهی به داشتن آماری از مسائل و آسیب‌های اجتماعی نداشته‌ایم و به همین دلیل داده‌هایی نداریم که بتوانیم وضع موجود را مدیریت کنیم. این در موقعیتی است که معتقدم ضرورت آنی و جدی دارد که با توجه به آنچه در اطرافمان می‌بینیم به بررسی جامعه و اینکه چرا با شدت گرفتن بحران‌های اجتماعی مواجه‌ایم، اقدام کنیم.

این پژوهشگر با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان به آسیب‌های اجتماعی توضیح داد: از آسیب‌های اجتماعی زیادی نام برده می‌شود اما فکر می‌کنم مهمترین آسیبی که الان وجود دارد این است که مسئولان اصلا این موارد را به رسمیت نمی‌شناسند. چهار سال است مداوم این تحقیق‌ها را به مسئولان گزارش می‌دهیم و همچنان هم این کار را خواهیم کرد اما متاسفانه شاخصی ندیده‌ام که نشان دهد به این گزارش‌ها توجهی نشان داده شده است.

گراوند افزود: اشتباهاتی که در سال‌های گذشته رخ داده باعث شده است توزیع نامتوازن امکانات در شهرهای مختلف وجود داشته باشد و نتیجه آن را امروز در مهاجرت‌های بی‌رویه و تبعات آن مانند فقر، بی‌خانمانی، اعتیاد، کارتن‌خوابی و ... می‌بینیم. باید به فکر تعادل منطقه‌ای باشیم که ریشه حل بسیاری از مشکلاتی است که در آن گرفتاریم. اگر بتوانیم وضع نقاط دورافتاده، شهرهای کوچک و روستاها را بهبود ببخشیم و از تمرکززدایی امکانات در کلانشهرها بکاهیم، شاید بتوانیم امیدوار باشیم که آسیب‌ها تشدید نشوند.

او با اشاره به استیضاح وزیر کار و رفاه اجتماعی گفت: با یک تغییر و دو تغییر چیزی عوض نمی‌شود. مهم این است که برنامه جامع و لازم‌الاجرایی وجود داشته باشد که همه به آن ملزم شوند نه اینکه اتفاقات جزیره‌ای و سلیقه‌ای بیفتد و هر مسئولی بخواهد در طول دوران مدیریتش یک رویه را پیش بگیرد و بعد از مدتی هم این تصمیمات رها شوند. باید برای حل آسیب‌های اجتماعی نگاه فرابخشی وجود داشته باشد. ممکن است دلسوزی وجود داشته باشد اما دلسوزی کافی نیست و وزیر دیگری هم که روی کار بیاید باید به فکر برنامه‌ای کارشناسانه باشد که همه نهادها و مردم در آن دخیل باشند وگرنه با اینگونه استیضاح‌ها و رفتارهای سیاسی کاری انجام نمی‌شود.

گراوند با اشاره به اینکه می‌توان از وضع موجود گذر کرد، گفت: کشورهایی بوده‌اند که وضع اجتماعی در آنها نابسامان بوده است، کشورهای آسیای میانه، هندوستان، ترکیه و ... هم مشکلات زیادی داشته‌اند اما با یک عزم و برنامه جدی توانسته‌اند از بسیاری از مشکلات عبور کنند، ما هم می‌توانیم از دامن زدن به آسیب‌های اجتماعی پیشگیری کنیم. قرار نیست الگوهای کپی‌شده‌ای از کشورهای دیگر را داشته باشیم اما می‌توانیم الگوی مناسب خودمان پیدا کنیم. بحران‌های اجتماعی در کشورمان، شبیه سرطان نیست که درمان‌پذیر نباشد، مانند چربی خون است اما اگر همین چربی خون را حل نکنیم ممکن است کشنده باشد. اولین مساله این است که بیماری را به رسمیت بشناسیم و بعد برای درمان آن چاره‌ای بیندیشیم.