كفش‌ها و داروهای افزایش قد مفید هستند؟!

به گزارش پانا، قد بلند كه باشی بیشتر به چشم می آیی! كارهای بیشتری می توانی انجام دهی و موقعیت های بیشتری در انتظارات خواهد بود! قد بلندی این روزها یك امتیاز مهم در جنبه های مختلف زندگی به شما می آید. از شغل آینده گرفته تا جلسه خواستگاری، قد بلندها همیشه شانس بیشتری در موفقیت داشته اند. از طرف دیگر قد هر فرد آینه سلامت جسمانی اوست. پس حالا كه شاید خودمان قد بلند نشده ایم چه كار كنیم فرزندان مان قد بلندی داشته باشند؟! متخصصان در این مورد توضیح می دهند.

دكتر محمد هاشمی، دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران
مهمترین عامل موثر بر قد

مهمترین عامل محیطی تاثیرگذار روی قد نوع و میزان تغذیه است. پیروی از یك رژیم متنوع و متعادل شرط لازم برای دستیابی به حداكثر استعداد ژنتیك برای افزایش طول استخوان هاست. پروتئین به خصوص نوع حیوانی آن از اجزای اصلی مورد نیاز برای رشد است. گوشت و تخم مرغ منبع اصلی تامین پروتئین حیوانی هستند. كلسیم نیز عنصر اصلی در تركیب استخوان بوده و بدون رسیدن میزان كافی آن در رژیم غذایی، رسیدن به بالاترین ظرفیت وراثتی طول استخوانی میسر نیست. شیر و لبنیات همچنین كلم و مركبات از منابع اصلی این عنصر هستند. علاوه بر این، ترشح هورمون های موثر در رشد و ساخت بستر استخوانی و عضلات، مستلزم تامین ویتامین ها و عناصر دیگری مانند روی، منیزیوم، آهن و فلوئور است. انجام حركات ورزشی و كششی مانند یوگا، بارفیكس و امثال آنها نیز می تواند تا حدودی به این امر كمك كند.

به خاطر قد بلندی، فرزندتان را چاق نكنید!

رعایت برنامه مناسب خواب موجب ترشح منظم هورمون رشد می شود. خواب نامنظم همچنین بیداری در شب ها و خوابیدن تا دیر وقت با ایجاد اختلال در روند ترشح هورمون رشد می تواند نوجوانان را در دستیابی به قد واقعی ناكام بگذارد. باید خاطر نشان كرد كه كماكان عامل وراثتی اصلی ترین عامل تعیین میزان قد افراد است. در واقع ما برای قد افراد یك محدوده را در نظر می گیریم كه رعایت نكات تغذیه ای و ورزشی تنها می تواند ما را از حداقل این محدوده دور و به حداكثر آن نزدیك كند. اشتباه رایجی كه در این خصوص رخ می دهد این است كه افراد تصور می كنند هر چه مواد مورد نیاز برای رشد را بیشتر در اختیار فرزندان شان قرار دهند موجبات بلند قدتر شدن آنها را فراهم می سازند و با همین هدف شیر، لبنیات، گوشت و میوه جات بیشتری در اختیار آنان قرار می دهند. غافل از اینكه مصرف بیش از حد این مواد نه تنها افزایش قدی را در پی نخواهد داشت بلكه با ایجاد چاقی در آنها در وضعیت ترشح هورمونی آنها تاثیر گذاشته و افزایش قد را مختل می كند. پس اگر به افزایش قد فرزندان مان علاقمندیم باید از بروز چاقی در آنها پیشگیری یا برای درمان آن اقدام كنیم. داروها و روش های موجود در بازار كه با هدف افزایش قد و عمدتاً از مبادی غیر قانونی مانند شبكه های ماهواره ای یا عطاری ها عرضه می شوند نیز هیچ تاثیری در این خصوص ندارند. عمده این داروها تركیبات مولتی ویتامینی است كه به شرط رعایت یك الگوی صحیح غذایی، بدن نیازی به مصرف آنها ندارد.

دكتر محمدرضا مهاجری، فوق تخصص غدد، دانشیار دانشگاه علوم پزشكی تهران
دخترها تا ۱۷ سالگی و پسرها تا ۱۸ سالگی وقت دارند!

رشد قدی از دوران جنینی داخل رحم آغاز می شود و بعد از آن هم ادامه پیدا می كند. طوری كه بعد از تولد در دو سال اول بیشترین رشد را داریم. در زمان تولد بچه ها به طور متوسط حدود ۵۰ سانتی متر قد دارند. در سال اول ۵ سانت و در سال دوم ۱۲ تا ۱۳ سانت دیگر به آن اضافه می شود. بعد از آن سرعت رشد كم می شود و تا زمان بلوغ حدوداً سالی ۶ سانتی متر به طول قد اضافه می شود. در زمان بلوغ نیز جهش رشد قد را داریم كه در دخترها حدود ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر و در پسرها حدود ۲۵ تا ۳۰ سانتی متر به طور قدشان اضافه می شود. زمان بسته شدن صفحه رشد در دخترها بین ۱۵ تا ۱۷ سالگی و در پسرها بین ۱۶ تا ۱۸ سالگی است. بعد از بسته شدن صفحه رشد دیگر افزایش رشد قد نداریم و هر گونه تبلیغی مبنی بر افزایش قد بعد از بلوغ بیشتر شبیه به كلاهبرداری است. در كل تبلیغاتی كه در مورد داروها، صندل های افزایش قد و... می شود، پایه و اساس علمی ندارند.

فرمولی برای محاسبه قد فرزندان

مهمترین مسئله در مورد رشد قدی هر فرد، ژنتیك و قد پدر و مادر اوست. افراد می توانند تا حدودی رشد قدی خود را محاسبه كنند. برای این كار باید معدل قد پدر و مادرشان را اگر پسر هستند به علاوه عدد ۵/۶ و اگر دختر هستند منهای عدد ۵/۶ كنند. عددی كه به دست می آید قد حدودی آنها را نشان می دهد. ورزش نیز با طول قد ارتباط دارد اما نوع آن خیلی مهم نیست. ورزش باعث تحریك ترشح هورمون رشد و تقویت استخوان سازی و تراكم استخوان می شود؛ به خصوص ورزش هایی كه در آنها وزن روی پا فشار می آورد مثل ورزش های هوازی و ورزش های پرشی، والیبال، بسكتبال و... بلند كردن موی فرزندان نیز بر رشد قد تاثیری ندارد و این موضوع یك خرافه است.

بلوغ زودرس قد را كوتاه نگه می دارد

یكی از موارد موثر بر قد، سن بلوغ است. هر چه بلوغ زودتر اتفاق بیفتد جهش رشدی قد سریع تر خواهد بود و اگر قد كودك را در همان لحظه با همسالان خودش مقایسه كنیم می بینیم از همه بلندتر است اما وقتی صفحات رشدش بسته می شود بقیه افراد رشد می كنند و او دیگر افزایش قد پیدا نمی كند. بنابراین چنین افرادی در زمان بلوغ از بقیه بلندترند اما معمولاً در آینده نسبت به بالغین دیگر كوتاه تر خواهند بود. در بررسی بلوغ از جداول و منحنی های رشد استفاده می شود تا اگر قد فرد پایین تر از این منحنی ها باشد ارزیابی آزمایشگاهی و رادیولوژی انجام شود. برای تعیین سن استخوانی فرد معمولاً عكس مچ دست گرفته می شود و بعد براساس سن تخمین زده می شود كه آیا نیاز به درمان و به تعویق انداختن بلوغ هست یا خیر. نكته دیگر سرعت رشد است. ممكن است فرد براساس ژنتیك قد كوتاهی داشته باشد اما سرعت رشدش مناسب باشد. این افراد را ممكن است فقط تحت نظر بگیریم و تحت درمان دارویی قرار ندهیم.

چرا بچه های پرورشگاهی قد كوتاه تری دارند؟!

از دیگر مولفه های تاثیرگذار در قد فرد، بیماری ها و شیوه تغذیه است. افرادی كه دچار سوءتغذیه هستند یا بیماری های گوارشی و سوء جذب دارند ممكن است قد كوتاهی پیدا كنند. وضعیت عاطفی نیز در رشد قد موثر است. دیده شده افرادی كه در پرورشگاه بزرگ می شوند و از محبت خانواده به دور هستند قد كوتاه تری دارند. علاوه بر این اختلالاتی مثل كم كاری تیروئید، پركاری غده فوق كلیوی، كمبود هورمون رشد، كم كاری غدد جنسی، عفونت های مزمن ادراری، نارسایی های مزمن كلیه، كبد، قلب و... همگی می توانند بر قد تاثیر بگذارند. در واقع قد معرف و آینه تمام نمای سلامت فرد است. پس می توان با درمان این بیماری ها یا به تعویق انداختن بلوغ رشد قدی فرد را افزایش داد. هورمون رشد فقط تا زمانی كه صفحه رشد باز است تاثیرگذار است و بعد از آن از تاثیرش كاسته می شود. از زمانی كه دخترها عادت ماهانه شان شروع می شود به طور متوسط ۲ تا ۷ سانتی متر دیگر به طور قدشان اضافه می شود اما مشخص نیست این میزان ۲ سانتی متر باشد یا ۷ سانتی متر. پس قبل از بلوغ باید به پزشك مراجعه كرد و اگر لازم بود تحت درمان قرار گرفت.

دكتر علی اكبر اسماعیل جاه، جراح و متخصص ارتوپدی، استادیار دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی
فرزندان راست قامت تربیت كنید!

دو مسئله مهم جدا از ژنتیك در رشد قدی افراد تاثیرگذارند: ورزش و تغذیه. باید سعی كنیم فرزندان مان را طوری بزرگ كنیم كه در آیندده گوژپشت و خمیده نباشند و عضلات اطراف لگن شان قوی باشد. وقتی افراد را با هم مقایسه می كنیم می بینیم بعضی ها به شكل خطوط شكسته و بعضی دیگر به شكل خط صاف ایستاده اند. پس باید با استفاده از ورزش های كششی مثل بارفیكس، ژیمناستیك و شنا بدن آنها را در راستای عمودی نگه داریم. تغذیه نیز باید طوری باشد كه به رشد استخوانی كمك شود. به خصوص در حوالی سنین ۱۰ تا ۱۵ سالگی باید رژیم افراد سرشار از كلسیم و پروتئین باشد. هیچ وقت نباید به این فكر باشیم كه با هورمون درمانی قد فرزندمان را افزایش دهیم. گرچه قبل از سن بلوغ این امكان برای گروهی خاص از بچه ها وجود دارد. آنهایی كه قدشان از استاندارد طبیعی پدر و مادر خیلی كوتاه تر است با هورمون درمانی می توانند قد بلندتری داشته باشند. منتها این كار باید حداقل ۴ تا ۵ سال قبل از بلوغ انجام شود.

كفش های افزایش دهنده قد بی ارزش نیستند

كفش هایی كه با عنوان افزایش دهنده قد به فروش می رسند معمولاً لاستیك كف شان خاصیت الاستیك دارد. یعنی با هر قدم این لاستیك جمع و باز می شود، مثل اینكه روی یك تشك بادی بالا و پایین بپرید. بنابراین قدرت تحرك را بالا می برند و شخص به راحتی می تواند قدم بزند. پس نوعی فعالیت فیزیكی و حركت كششی ایجاد می كند و به اندازه یك ورزش كششی ارزش دارد. به هر حال نمی توان گفت تاثیر مستقیم روی قد دارد. فقط تحرك شخص را تسهیل می كند و كسی كه به اندازه كافی تحرك دارد قدرت رشدش بیشتر خواهد بود. نكته دیگر نحوه خوابیدن است. كودكان بهتر است در حالت گوله نخوابند و عادت كنند به پشت و در یك راستا بخوابند. همچنین باید خواب كافی داشته باشند. بدنی كه برای مثال ۱۸ تا ۲۰ ساعت در بیداری به صورت عمود قرار گرفته بالاخره آسیب می بیند اما فردی كه فرصت دارد برای ۶ تا ۸ ساعت بخوابد و بدنش را در حالت افقی قرار دهد، تاندون ها و عضلاتش به اندازه كافی استراحت می كنند و می توانند در ساعات بیداری عملكرد بهتری داشته باشند.

منبع: افکار نیوز