موج توجه به ایمنی شهری یکسال بعد از حادثه پلاسکو کمرنگ شد

مهدی زارع در آستانه هفتمین سالگرد حادثه ریزش ساختمان پلاسکو در گفت‌وگو با پانا درخصوص توجه به ساختمان‌های ناایمن در کلانشهر تهران اظهار کرد: «اینکه از حادثه پلاسکو چه تعداد بنای بلندمرتبه که در محدوده خطرناک ساخته شده و اینکه از سال 95 تاکنون چقدر به ایمنی این ساختمان‌ها توجه شده است نیاز به بررسی دارد اما اینکه چه اتفاقی در شهر تهران طی این 7 سال از نظر ایمنی افتاده است می‌توان گفت تنها چیزی که مشهود بود مخصوصا در یکی دو سال اول بعد از حادثه پلاسکو توجه به مساله ایمنی شهری و مطالعه اهمیت کاری آتش‌نشان‌ها بود به ویژه در سال‌های اول یعنی سال 96 و 97 به این موضوع بیشتر پرداخته شد.»

استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله تصریح کرد: «در واقع پس از حادثه پلاسکو، آتش‌نشانی به عنوان یک موضوع مهم مورد توجه قرار گرفت ضمن اینکه خود سازمان آتش‌نشانی تهران هم سعی کرد به مساله ایمنی بیشتر بپردازد و به مناسبت‌های مختلف به موضوع می‌پرداخت اما از سالگرد حادثه پلاسکو به بعد یواش یواش این موضوع کمرنگ شد و از سال 96 و 97 به بعد به تدریج کمرنگ‌تر شد.»

موسمی و فصلی به حوادثی همچون پلاسکو پرداخته می‌شود

وی خاطرنشان کرد: «حتی جایی را ندیدم که درباره بنای جدید پلاسکو نشست یا گفت‌وگویی برگزار شود تا درباره اینکه آیا این ساختمان مدرنی که به جای پلاسکو بنا شده است ایمنی دارد یا خیر یا در جای ایمنی ساخته شده یا خیر. بنابراین این اتفاق در کشور ما همچون سایر حوادثی که در کشورهای در حال توسعه اتفاق می‌افتد موسمی و فصلی به موضوع پرداخته شد تا موقعی که موضوع داغ است اما به تدریج از صحنه بیرون رفت و تمام شد.»

هتل 43 طبقه ولنجک بر روی گسل شمال تهران واقع شده است

این زلزله‌شناس با اشاره به ساختمان‌های بلندمرتبه در پایتخت گفت: «اینکه چند بنای بلندمرتبه یا برج در تهران وجود دارد آنچه که مشهود است این است که تعداد ساختمان‌های بلندمرتبه طی سال‌های بعد از حادثه پلاسکو بیشتر شده است. نمونه معروف آن هم برج‌های دوقلوی ولنجک است. همان موقع که حادثه پلاسکو اتفاق افتاد، این برج‌ها در حال تکمیل بود و در سال 96 و 97 تکمیل شد. همچنین مجوزی از سوی کمیسیون ماده پنج در اسفند سال 1400 برای ساخت هتل ولنجک داده شد که 43 طبقه است و در پهنه گسل شمال تهران واقع شده است. گودبرداری صورت گرفته و ظاهرا دارند این هتل را می‌سازند. هر ازگاهی مساله‌ای هم راجع به این موضوع مطرح می‌شود ولی خارج از بحث‌ها، کار ساخت و ساز در حال انجام است.»

زارع در ادامه تاکید کرد: «بنابراین به نظر نمی‌آید که موضوعات ایمنی موضوعاتی پررنگ باشد. همچنان در شهر تهران در جاهای مختلف نمایشگاه‌هایی در مرکز شهر برگزار می‌شود و مراکز خریدی در شهر وجود دارد که به وضوح می‌شود دید که مسایل ایمنی در آن کمتر دیده شده است یا اساسا ایمنی در آنها مطرح نیست؛ از جمله همین نمایشگاه‌هایی که در مصلی تهران برگزار می‌شود و نکات خیلی اولیه و پایه‌ای ایمنی نیز در آن دیده نمی‌شود.»

بازار بزرگ تهران از اصول اولیه ایمنی دور است

استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله همچنین به ایمنی بازار بزرگ تهران اشاره کرد و گفت: «بازار تهران نمونه بارزی است. البته پروژه‌ای برای انتقال بازار تهران مطرح شده است که به دلایل اقتصادی می‌گویند چنین کاری عملا نشدنی است. ولی به هر حال مجموعه‌ای است که طبق آمار شهرداری تهران، بین یک و نیم تا سه میلیون نفر در طول روز به این منطقه رفت و آمد می‌کنند و در طول ساعات شلوغ روز حتی بالای سه میلیون نفر در این محدوده تردد می‌کنند و در قسمت‌های مختلف بازار می‌توان به وضوح دید که از اصول اولیه ایمنی به دور است و حتی یک آتش‌سوزی ساده نیز می‌تواند به یک گرفتاری بزرگ تبدیل شود.»

وی اضافه کرد: «بنابراین از حادثه پلاسکو به بعد یک موج توجه به ایمنی شهری و آتش‌نشانی در یکسال اول ایجاد شد که معتقدم خیلی مثبت بود البته نه اینکه اکنون هم به ایمنی توجهی نشود بلکه در جاهای تخصصی بحث در مورد ایمنی ساختمان‌های بلند و آتش‌سوزی مطرح است اما آن موج توجه عمومی که لازم بود و به نظر می‌رسید که در اولویت ملی به مساله پرداخته می‌شود، مورد توجه نیست و خیلی زود ظرف یکسال به کنار گذاشته شد. نمونه بارز موضوع هم خود سازمان آتش‌نشانی است که کادر خوبی دارد و افرادی که به این مسایل می‌پرداختند و موارد تخصصی حوزه خود را در همایش‌ها مطرح می‌کردند و کمیته علمی ایجاد کرده بودند در دو سه سال اخیر مشغول به این کار نیستند.»

وجود بیش از 2 و میلیون واحد آپارتمانی در پایتخت

زارع خاطرنشان کرد: «به نظر می‌آمد سازمان آتش‌نشانی جریانی درست کرده بود که از قبل از حادثه پلاسکو به ایمنی توجه کرده بودند اما پس از آن حادثه توان بیشتری فراهم کرد و آن جریان اولویت دادن به مسایل ایمنی شهری را پررنگ‌تر کردند. معتقدم بیشتر باید مطرح شود حتی آتش‌نشان‌ها مطالبه‌هایی را برای تامین تجهیزات آتش‌نشانی داشتند که در یکسری ایستگاه‌ها اضافه شد اما موجی بود که فرو نشست در صورتی که اصل مساله سر جای خود قرار دارد و 2 میلیون و 500 هزار واحد آپارتمانی در تهران وجود دارد و تعداد ساختمان‌های بلند مرتبه حتما از هزار ساختمان فراتر رفته است و آنطور که متخصصان آتش‌نشانی می‌گویند استانداردهای ایمنی از نگاه تخصصی آتش‌نشانی در بیش از 90 درصد ساختمان‌های بلند جدید پذیرفته نیست از طرفی برخی از این ساختمان‌های بلند از جمله هتل ولنجک بر روی مناطق خطرناک نیز بنا شده‌اند.»