داستان نویسی به پرورش قدرت بیان و نیروی تخیل دانش آموزان کمک بسیار زیادی می کند

وی در رابطه با اهداف برگزاری کارگاه مهارت های داستان نویسی گفت: کمک به پرورش قدرت بیان، عواطف و افکار، تقویت و پرورش نیروی تخیل، تحریک قوه ی ابتکار و ابداع، ایجاد عشق و علاقه به ادبیات و کتاب، رشد اعتماد به نفس و علاقمند ساختن به آزادی و عدالت اجتماعی، برآوردن نیازهای عاطفی، آماده ساختن برای دریافت پیام های اخلاقی و انسانی و شهروندی خوب بودن را می توان از اهداف برگزاری این کارگاه مهارتی برشمرد.

خوشنمای در تعریف داستان کوتاه از دیدگاه ابراهیم یونسی نویسنده کتاب هنر داستان نویسی تصریح کرد: «داستان کوتاه، اثری است کوتاه که در آن نویسنده به یاری یک طرح منظم، شخصیتی اصلی را در یک واقعه اصلی نشان می دهد و این اثر بر روی هم تاثیری واحد را القا می کند.» و لذا این نوع داستان باید مختصر، روشن و دارای طرحی قوی و بکر بوده و عناصر آرایش صحنه و محیط داستان نیز تازه باشد و همچنین اشخاص داستان باید با زندگی، رفتار، پوشش لباس، به سبک و به زبان مردم زمان سخن بگویند.

این مدرس کارگاه مهارتی انواع داستان ها را در قالب کوتاه، بلند، رمان و داستانک بیان کرد و در رابطه با تفاوت داستان کوتاه با داستان بلند افزود: فرق داستان کوتاه و بلند در این است که معمولاً در داستان کوتاه، نویسنده تنها برشی از حادثه یا واقعه را بیان می‌کند و از حجم کوتاه‌، ایجاز و اختصار متن برخوردار است و نویسنده باید بتواند در کوتاه‌ترین زمان و با کمترین تعداد کلمات، مفهوم اصلی را به مخاطبین خود منتقل کند و معمولاً بین 3500 تا 12000 کلمه است و مطالعه این نوع داستان ها نسبت به گذشته که مردم زمان زیادتری داشتند و وقت کمتری را در جاهایی مثل شبکه‌های اجتماعی می‌گذراندند، محبوبیت بیشتری پیدا کرده است، اما در داستان بلند، نویسنده زوایای متنوع و مختلفی از آن رویداد را بررسی می‌کند و همچنین دست نویسنده برای شخصیت پردازی بیشتر در بسط دادن (گسترش) داستان، بازتر است.

وی در ادامه این موضوع گفت: در داستان بلند هم مثل داستان کوتاه، معنا و مفهوم، اهمیت زیادی دارد؛ اما برای حجم داستان معمولاً محدودیتی وجود ندارد و البته باید مراقب باشیم که حجم زیاد، معنای اثر را تحت الشعاع قرار ندهد و به قول معروف «آب به داستان ما اضافه نشود» و لذا شخصیت‌ها و زمان در داستان بلند پیوسته در حرکت هستند و شخصیت پردازی، در داستان بلند بیشتر از داستان کوتاه صورت می‌پذیرد و تا اندازه‌ای به خصوصیات رمان نزدیک تر می‌شود.

خوشنمای از آنتوان چخوف، نیکلای گوگول، ارنست همینگوی، خورخه لوئیس بورخس، ساموئل بکت او هنری، گی دو موپاسان، جروم دیوید سالینجر، ریموند کارور، ادگار آلن پو و سر آرتور کانن دویل را به عنوان بهترین نویسندگان داستان کوتاه در جهان و از محمدعلی جمالزاده (بهترین و بزرگترین نویسندگان داستان کوتاه در ایران و ملقب به پدر داستان کوتاه در ایران)، جلال آل‌احمد، مهدی اخوان ثالث، محمود اعتمادزاده، صادق چوبک، سیمین دانشور، غلامحسین ساعدی، صادق کرمیار، هوشنگ گلشیری، احمد محمود، بیژن نجدی و صادق هدایت به عنوان بهترین و مشهورترین نویسندگان داستان کوتاه در ایران یاد کرد.

این مدرس فرهنگی افزود: از مشهورترین داستان بلندنویسان خارجی می‌توانیم به لئو تولستوی، فرانتس کافکا، هنری جیمز، ارنست همینگوی و از داستان بلند نویسان ایرانی نیز به صادق هدایت، بزرگ علوی و نادر ابراهیمی اشاره کنیم.

وی در رابطه با تعریف رمان نیز اظهار داشت: کلمه «رمان» یک واژه فرانسوی است و در معنای مدرن آن، زیرمجموعه داستان طبقه‌بندی می‌شود و یک متن داستانی بلند (از لحاظ تعداد کلمات) و خلاقانه‌ای است که به زبان نثر نوشته می‌شود و لذا در دو قرن گذشته، تبدیل به یکی از مهم‌ترین اشکال ادبی شده‌است که در اینجا می توانیم از رمان نویسان ایرانی، مثل زویا پیرزاد، نادر ابراهیمی، محمود دولت آبادی، علی محمد افغانی و مصطفی مستور را نام ببریم.

خوشنمای خواستار حمایت های اداری و معنوی مسولان محترم در فراهم سازی بستر گسترش چنین دوره هایی در محله ها و حتی روستاها شد و گفت: گاهی با سکوت و بی توجهی به دغدغه های یک مربی، فقط زمان را از دست داده و شاید کیفیت کار را هم تنزل دهیم و اینکه مربی چه کسی باشد؟ مهم نیست، مهم این است که این کار باید انجام شود و برای ادامه حیات، محتوای این چنین کارگاه ها را نسل به نسل آموزش و انتقال داده و میراث آیندگان را تامین کنیم و لذا امیدوارم در سطوح بعدی کارگاه، با همکاری مسئولان محترم، شاهد برگزاری کارگاهی پربارتر و حضوری پررنگ تر باشیم.

دبیر ادبیات فارسی مدارس شهرستان شیروان در ادامه تأکید کرد: انتظار من از خانواده ها این است که در طرح دوستی با کتاب و کتابخانه مشارکت پررنگی داشته باشند و با ترغیب فرزندان خود به عضویت در کتابخانه و شرکت در چنین دوره هایی، سرعت بیشتری به رشد فرزندان خود ببخشند.

وی با برگزاری نظرسنجی در پایان دوره کارگاه مهارتی داستان نویسی، افزایش اعتماد به نفس، علاقه بیشتر به مطالعه، آشنایی با نویسندگان ایران و جهان، هدفمند شدن مطالعات، افزایش دامنه لغات، زیباسازی جمله بندی ها و تسلط بیشتر بر املای کلمات را از جمله نظرات دانش آموزان شرکت کننده در این دوره بیان کرد و گفت: این موارد باعث شد تا برای دوره بعد، بیشتر فکر کرده و هدفمندتر و با مطالعات دقیق تر در کارگاه حاضر شوم.

خوشنمای در رابطه با محتوای مطالب ارائه شده در این کارگاه نیز افزود: آنچه در این کارگاه مهارتی اتفاق افتاد؛ برگزاری ده جلسه آموزش بود: اینکه چرا باید بنویسیم؟ چرا از نوشتن می ترسیم؟ چگونه باید بنویسیم؟ منابع و مصالح نوشتن، چه چیزهای هستند؟ آشنایی با انواع نوشته ها، ادبیات داستانی، نویسندگان ایران و جهان، نقد داستان، مقایسه دو داستان.، بررسی آثار دانش آموزان و نقد دو داستان بنده با حضور همکاران و دانش آموزان بود.

این مدرس کارگاه مهارت داستان نویسی در پایان از همکاری مدیران و کارکنان محترم اداره آموزش و پرورش و کتابخانه های اندیشه و امام علی(ع) شهرستان شیروان، بابت در اختیار گذاشتن فضایی آرام، دلنشین و کاربردی تقدیر و تشکر کرد.

خبرنگار: حسینعلی ظفری