محله های از ما بهتران

به گزارش جام جم، ماجرا هم از چند سال پیش آغاز شده، وقتی فردی در حوالی بلوار شاهنامه مشهد چند هکتار زمین کشاورزی را خریداری کرد. زمینی که با وجود درختان سربه‌فلک‌ کشیده‌اش حتما جان می‌داده برای قطعه‌بندی و ساخت ویلاهای چند ده میلیاردی! مانع مهم پیش رو «تغییر کاربری اراضی کشاورزی» بوده که خب حالا مشخص شده با خرج کردن 200 میلیون تومان ناقابل رشوه به یکی از مدیران جهاد کشاورزی امضای طلایی پای این تخلف ثبت شده است.

آن‌طور که محمدعلی کمال‌زاده، بازپرس ویژه این پرونده اعلام کرده مدیر این طرح و البته مدیر متخلف جهاد کشاورزی با همکاری اطلاعات سپاه دستگیر شده‌اند. هر چند باستی‌هلیز به عنوان یک نمونه عجیب فساد در سطح کشوری رسانه‌ای شده اما موارد این چنینی محدود به پایتخت نمی‌شود و شهرک قدس مشهد که همین دیروز رسانه‌ای شده فقط یک نمونه از آن چیزی است که در سطح شهرهای دیگر در جریان است.

بدیهی است که عیان شدن چنین مواردی یکی از نشانه‌های بارز عمیق شدن شکاف طبقاتی در ایران است. کوتاه شدن دست طبقه متوسط از دستیابی به نیازهایش از یکسو و اضافه شدن به متراژ خانه‌های طبقه‌ نوظهور اجتماعی در ایران به نام «ریچ کیدز»ها از سوی دیگر. اگر وجود همین خانه‌ها را ملاکی برای عمق این شکاف طبقاتی بدانیم، در تهران این شکاف عمیق به دلیل وسعت و جمعیت بالای آن بیشتر به چشم می‌آید اما رد نمونه‌های این شکلی را می‌توان در بسیاری از شهرهای دیگر ایران هم دید.

تعجب نکنید؛ عادی است

سال 1394 آگهی فروش یک خانه چهار میلیاردی در مشهد شده بود خبر. یعنی طبق تعاریف خبرنویسی همین گزاره شامل ارزش خبری «شگفتی» بوده است. آنقدر تازگی داشته که به عنوان یک خبر در رسانه‌ها منتشر شود و احتمالا مخاطبانش را شگفت‌زده کند. اما همین خبر در طول پنج سال آنقدر تکرار شده که حالا هیچ تعجبی را برنینگیزد. همین حالا با یک جست‌وجوی ساده می‌توانید به یک خانه نسبتا معمولی برسید. (البته در ساحت مرفه‌‌نشینان مشهد) که 60 میلیارد تومان قیمت خورده است. از صاحب آگهی درباره منطقه قرارگیری این ویلا می‌پرسم و متوجه می‌شوم در یکی از مناطق اشرافی‌نشین مشهد قرار گرفته است.

او برایم این‌طور مساله را ساده‌سازی می‌کند: «مثل نیاوران و زعفرانیه شما، بلوار سجاد هم منطقه مرفه‌نشین مشهد است. البته که اگر برای زندگی می‌خواهید پیشنهاد ما کوچه‌های فرعی بلوار سجاد است.» خانه ویلایی مد نظر 500 متر زمین دارد و از قرار متری 120 میلیون تومان همین الان به فروش می‌رسد. به نظر می‌رسد که خواهان زیادی هم دارد، چرا که عمر آگهی ثبت‌شده تنها دو ساعت است و او از احتمال قولنامه شدن این «فایل» در بعدازظهر همان‌روز حرف می‌زند.

یکی از مشاورین املاک مشهد که البته سر و کارش با فایل‌های گرانقیمت است مناطق روی بورس مشهد را به ترتیب اولویت این‌طور معرفی می‌کند: «بهترین منطقه مشهد در حال حاضر بلوار سجاد است، ‌بعد از آن ملک‌آباد و به ترتیب مرغوبیت احمدآباد و منطقه هاشمیه قرار می‌گیرند.» به نظر می‌رسد باستی‌هیلز فقط یک اسم رمز بوده است وگرنه حالا ساکنان اشرافی آنها در کل کشور تکثیر شده‌اند.
البته تفاوت شهرک خوش‌نشین باستی‌هیلز در لواسان با منطقه سجاد مشهد در این است که خریداران ویلاهای بلوار سجاد معمولا ساکنان خانه‌ها می‌شوند و استفاده تفریحی آخر هفته‌شان نیست. از بی‌شمار آگهی‌های املاک در مشهد هم می‌توان به قیمت زمین‌های این منطقه پی برد،‌ به گواه همین آگهی‌ها قیمت زمین در بلوار سجاد از متری 11 میلیون تومان آغاز می‌شود تا مناطق مرغوب‌تر که هر متر زمین به قیمت 30 میلیون تومان معامله می‌شود.

کاخ‌های شمال

تراکم بالای شهرهای شمالی ایران تفکیک کاخ‌های مجلل صاحبانشان را سخت می‌کند، همین است که از رشت و نوشهر بگیرید تا مازندران و گلستان را به نام شمال می‌خوانند. همه را اگر در همان اقلیم شمال بدانیم سرمان باید سوت بکشد از قیمت این کاخ‌های مجللی که اغلبشان جایی برای زندگی نیستند و تنها محلی‌اند برای آسایش چند روزه. همه‌شان هم با «دید عالی به جنگل» است و «فاصله‌ای کوتاه با ساحل». یکی از همان‌ها که همین دو روز پیش آگهی شده است عمارت مرفه‌نشین شش خوابه در نوشهر است با قیمت 12 میلیارد تومان.

اغراق نیست بگوییم پیدا کردن چنین فایل‌هایی بسیار راحت‌تر از اجاره یک ویلا در شمال ایران است. دوباره در همین چلک نوشهر «ویلای لوکس و مجلل با 2500 متر مربع زمین چسبیده به جنگل» آگهی شده است به قیمت 17 میلیارد تومان. با همان مشخصات ثابت و شبیه دیگر ویلاها، چشم‌انداز جنگل و فاصله دریا! در میان فایل کاخ‌های مجلل شمال ایران ویلاهایی با قیمت هفت تا ده میلیارد تومان خیلی هم مرفه محسوب نمی‌شود، چرا که بورس شهرک‌های ویلایی با قیمت‌هایی مثل 44 میلیارد تومان و 52 میلیارد تومان وجود دارد. با این ترجیع‌بند ثابت که باید گوشه ذهنتان بسپرید که این مکان‌ها فقط برای سفر چند‌روزه در یک ماه خریداری شده‌اند، نه سکونت و زندگی.

رقابت شیراز با تهران در اشرافی بازی

اغراق نیست بگوییم شیراز می‌تواند قابل رقابت در بازار اشرافی‌‌ها با تهران باشد. وجود خانه‌های سوپرمیلیاردی در شیراز را می‌توان حتی از آگهی‌های معمولی در سایت‌های املاک هم پیدا کرد و نیازی به تماس با کارشناسان املاک در این شهر نیست. نکته مهم و عجیب درباره بازار مسکن - به طور کلی - و املاک اشرافی‌ها - به طور اخص - بدون ملاک بودن قیمت‌هاست.
این‌که یک خانه نوساز در یک منطقه این شهر متری 20 میلیون تومان قیمت خورده است و دو کوچه بالاتر از آن یک خانه با همین مختصات متری 27 میلیون تومان قیمت خورده تابع هیچ منطقی نیست. همان‌طور که سر برآوردن خانه‌های خاص و میلیاردی هم از هیچ منطقی پیروی نمی‌کند. نمونه‌ این بی‌منطقی جنون‌آمیز آگهی یک آپارتمان 170 متری در محله خوش‌نشین «شیراز ارم» است که همین هفته پیش ثبت شده است و 28 میلیارد تومان ناقابل قیمت خورده است، ‌یعنی از قرار متری 164 میلیون تومان. در این منطقه خانه‌های میلیاردی کم نیست، اما تک و توک می‌توان به نمونه‌های اینچنینی رسید.
نگاهی به قیمت خانه‌ها چه در بازار خرید و چه اجاره‌بها نشان می‌دهد منطقه ارم از مناطق مرفه و خوش‌نشین شیراز است. البته که مثل خیلی دیگر از شهرهای بزرگ ایران، مرفه‌نشینی محدود به این منطقه نیست و می‌شود با خرج میلیاردها تومان پول در مناطق دیگر این شهر هم به خانه‌های لوکس دست پیدا کرد. قصرالدشت،‌ بلوار نیایش، ‌بلوار چمران و خاکشناسی هم از محلات و مناطقی است که حالا شده است پاتوق اشرافی‌های
شهر شعر و ادب.

تبریز؛ همان فرمول همیشگی

فرمول ثابت همیشگی در دیگر شهرهای ایران درباره تبریز هم صدق می‌کند. این‌که مقدار پول برای تهیه مسکن است که محل زندگی‌تان را مشخص می‌کند. مثل خیلی از شهرهای دیگر هم نشانی محله‌های میلیاردی این شهر مشخص است. ولیعصر، ائل‌گلی و زعفرانیه محلات رفاه‌نشین و میلیاردی تبریز هستند. در این محلات به سختی می‌توانید خانه‌هایی با متراژ پایین‌تر از 150 متر پیدا کنید و قیمت‌ها هم البته از شش هفت میلیارد به بالا آغاز می‌شود. خیلی هم دل نبندید به قیمت‌های اعلام‌شده توسط وزارت راه و شهرسازی، چرا که تنها دلال‌ها و صاحبان املاک هستند که در این میان قیمت نهایی ملک را مشخص می‌کند.

همین حالا قیمت یک آپارتمان نوساز 243 متری در محله ولیعصر با قیمت حدود هفت میلیارد تومان آگهی شده است،. از قرار متری 23 میلیون تومان. البته این مورد احتمالا در همان محله هم یک سر و گردن بالاتر از بقیه موارد است، چرا که آگهی‌کننده به پیوست این خانه مرفه اشاره مهمی داشته است به این نکته که این خانه در «یکی از محله‌های لرد‌نشین ولیعصر» قرار گرفته است.
محله مرفه‌نشین ولیعصر یک منطقه بزرگ در تبریز است و خودش به سه بخش شمالی، مرکزی و جنوبی تقسیم می‌شود. آن‌طور که مشخص است گران‌ترین خانه‌ها را به ترتیب می‌توانید در بخش شمالی، مرکزی و جنوبی پیدا کنید. به عبارت دیگر، بخش شمالی از دو بخش دیگر گران‌تر است و بخش جنوبی از دو بخش دیگر ارزان‌تر. محلات دیگری هم وجود دارد که میان کارشناسان املاک این شهر مرغوبیت دارد هر چند قیمت املاک در آنها به پای محله‌های ولیعصر شمالی و ائل‌گلی نمی‌رسد. محله‌هایی همچون منظریه، یاخچیان، بام فرشته و استانداری که احتمالا تا چند سال دیگر باید همگی‌شان را با یک پسوند شمالی و جنوبی آدرس بدهیم.

مسافرخانه‌ای به نام حیران

طنز تلخی است منطقه‌ای که تا چند ده سال پیش یکی از بکرترین مناطق طبیعی ایران بوده است، حالا به‌واسطه ساخت و سازهای غیرقانونی و جنون‌آمیز تبدیل شده است به گورستانی از ساختمان‌ها و ویلاهای بدقواره. حالا در میان موج ویلاهای این منطقه، سخت است درختی پیدا کنید که بتوانید چند ساعتی زیر آن لم بدهید و دل به طبیعت بدهید، چرا که این منطقه پر است از ویلاهای بزرگ و کوچک.

در این منطقه سخت می‌شود با همان مختصات دیگر مناطق شهری ایران، ویلاهای لوکس را برای خرید پیدا کرد ولی تا دلتان بخواهد موارد اجاره‌ای در این منطقه زیاد است. طبیعت حیران حالا شده یک مسافرخانه طول و دراز که با زخم طبیعت شکل گرفته است. جالب این‌که در مشخصاتی که برای ترغیب مسافران این مسافرخانه هم اعلام می‌شود همه تخلفات عنوان شده است،‌ به این مفهوم که صاحبان املاک همه تخلفاتشان را به نوعی ابزار ترغیب مسافران کرده‌اند.

نمونه‌اش فایل آگهی اجاره ویلایی در این منطقه که به ادعای صاحب آگهی، لوکس‌ترین ویلای کل منطقه حیران است. «ویلا دارای دو استخر است که یکی در داخل ویلا به صورت مسقف و دیگری در محوطه جلوی ویلا قرار گرفته. این ویلا در بهترین نقطه گردنه حیران است که تمام مناظر و کوه‌های اطراف در دید شما قرار می‌گیرد و طبقه پایین هم به جنگل‌های اطراف دید کامل دارد.» قیمت اجاره هر روز این ویلا از شنبه تا سه‌شنبه شبی یک میلیون 400 هزار تومان و آخر هفته‌ها دو‌میلیون و 200 هزار تومان.

محل سکونت میلیاردرهای اصفهان

خوش‌نشین‌های اصفهان هم کم نیستند. اگر یک فانتزی ذهنی برایتان وجود دارد که با ورود به اصفهان حالا پا می‌گذارید در خانه‌ای با معماری قاجاری و شیشه‌های رنگی با ختایی‌های زیر پا، سخت در اشتباهید. مناطق از ما بهتران در اصفهان هم کم نیست. از منطقه مهرآباد و مرداویج و شیخ صدوق شمالی بگیرید که با بودجه‌ای زیر متری 25میلیون تومان نمی‌توانید صاحب خانه شوید تا حاشیه زاینده‌رود با چشم‌ اندازی ابدی! که خانه‌های ویلایی‌اش با متری 30 میلیون تومان معامله می‌شود. البته که سطح اشرافی بودن آن با شهرهایی مثل تهران و مشهد همچنان قابل مقایسه نیست.
اما محله‌های مرفه نشین آن پراکندگی بیشتری نسبت به شهرهای دیگر دارد. اگر این مناطق در مشهد به دو سه منطقه و در تهران به سه چهار منطقه محدود بشود در اصفهان تعدد این مناطق بیشتر است و البته که از پیشینه بیشتری برخوردار است.

به عنوان مثال محله میرزاطاهر این شهر آن‌طور که کارشناسان املاک می‌گویند بازار مسکن‌ اصفهان را به آپارتمان‌های میلیاردی عادت داده است؛ البته که اگر ملاکمان همان اشرافی بودن‌‌های مورد اشاره باشد این محله در این گزارش جایی ندارد، اما وضعیت مسکن در این منطقه هم جذابیت‌های خودش را دارد. یکی از این جذابیت‌ها سهم 35 درصدی از آگهی مسکن در این محله نسبت به کل مناطق اصفهان است.

به این مفهوم که تنها همین محله 35 درصد از آگهی مسکن کل اصفهان را تشکیل می‌دهد. دلیلش پورسانت بالای صاحبان این املاک به دلالان است و شایعاتی برای مرغوبیت بیشتر این منطقه در سال‌های آینده. با این اوضاع در اصفهان شما نمی‌توانید یک منطقه مرفه‌نشین با تعاریف نزدیک به لواسان پیدا کنید، اما در محلات مختلفی مثل مهرآباد، شیخ صدوق شمالی، اردیبهشت، کاخ، چهارباغ بالا و مشتاق برای خرید آپارتمان‌های میلیاردی گزینه‌های بسیاری را پیش رو دارید.