دهزاد، کارشناس محیط زیست: خشکسالی عامل مهاجرت 1/5 میلیون سیستان و بلوچستانی به گلستان است

بهروز دهزاد در گفت‌وگو با پانا با اشاره به خشکسالی‌های ایران گفت: پدیده خشکسالی همواره در طول عمر کره زمین وجود داشته است اما آنچه که شدت خشکسالی را بیشتر می‌کند، عملکرد ما انسان‌ها روی کره زمین است. در گذشته به میزانی که امروز شاهد آن هستیم، زیر و رو کردن خاک و از بین بردن جنگل‌ها و مراتع در ایران وجود نداشته است، بنابراین تأثیر خشکسالی نیز بسیار کمتر بوده است اما اکنون با توجه به تغییراتی که نابخردانه بر روی سطح زمین انجام شده است تاثیر خشکسالی نیز ده‌ها برابر شده است و اثرات آن بر روی زندگی انسانها مشهود است و موقعیت بسیار تهدید آمیزی پدید آمده است که می‌تواند پیامدهای خیلی ناگواری داشته باشد.

عضو سابق هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی درباره پیامدهای ناشی از چالش‎‌های زیست محیطی در کشور گفت: از مهم‌ترین این پیامدها، مهاجرت‌های میلیونی مردم از منطقه‌ای به منطقه دیگر است که فرهنگ و اشتغال را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نمونه آن را در چند سال گذشته در شرق استان گلستان بعد از مهاجرت یک و نیم میلیون نفری مردم سیستان و بلوچستان مشاهده کردیم که هنوز هم برخورد فرهنگ‌ها میان جوامع محلی وجود دارد و اگر شدت مشکلات زیست محیطی از جمله کم‌آبی تشدید پیدا کند، پیامدهای ناگواری خواهد داشت.

مهاجرت به شمال کشور مزارع برنج را تهدید می‌کند

وی خاطرنشان کرد: حدود چهارسال است که موج مهاجرت مردم ابتدا از یزد، اصفهان و اکنون خوزستان به شمال کشور آغاز شده است. اکنون شاهدیم با این مهاجرت‌ها مزارع برنج در شمال کشور خریداری می‌شود و این زمین‌ها تغییر کاربری پیدا می‌کند.

دهزاد با تأکید بر اینکه برنامه‌هایی که برای خروج از بحران‌های زیست محیطی اجرا می‌شود، باید متناسب با مناطق بومی کشور باشد، تصریح کرد: این مهاجرت‌ها در جوامع محلی اختلال ایجاد کرده است و اگر وضع به همین شکل ادامه پیدا کند، من آینده خوبی برای ایران پیش‌بینی نمی‌کنم مگر این که واقعیت‌های موجود از سوی مسئولان درک شود و با استفاده صحیح از پتانسیل کارشناسان و متخصصان بتوانند راه‌حل‌هایی متناسب با کشور ایران انجام دهند.

وی درباره اجرای طرح انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان گفت: در شرایط بحرانی که هم‌اکنون در کشور با آن روبرو هستیم، اجرای چنین طرح‌هایی توجیه پیدا می‌کند اما مشکل طرح‌های انتقال آب این است که بسیار پر هزینه هستند و هزینه نگهداری این سیستم‌ها بسیار بیشتر از اجرا و راه‌اندازی آن است و اجرای آن مدیریتی قوی و بودجه‌ای بسیار زیاد نیاز دارد.

این کارشناس محیط زیست افزود: نباید می‌گذاشتیم که با بحران آب روبرو ‌شویم. وقتی با چالش کم‌آبی مواجه هستیم، طرح‌های انتقال آب به طور ناخودآگاه به ذهن می‌رسد مخصوصا این که مسئولان کشور هم علاقه زیادی به اجرای پروژه‌‌های پر سر و صدا دارند اما اجرای این پروژه‌ها من را به شک می‌اندازد بنابراین باید دید که چگونه می‌خواهند این طرح را اجرا کنند.

اجرای پروژه‌های انتقال آب هزینه‌ بالایی دارد

وی درباره وضع کشورهای مشابه با آب‌وهوای ایران و خروج این کشورها از بحران کم‌آبی گفت: در بسیاری از کشورها که وضع مشابهی همچون ایران دارند از جمله اردن و کشورهای حوزه خلیج فارس طرح‌های انتقال آب اجرا شده است اما اجرای این پروژه‌ها هزینه‌های بالایی می‌طلبد و نگهداری آن بسیار مشکل است. البته من به الگوبرداری توصیه نمی‌کنم چرا که اصولا مسایل مربوط به محیط زیست در هر کشوری متفاوت است و مشکلات ناشی از شرایط اقتصادی، اجتماعی، طبیعی آن منطقه است و در برخورد با مشکلات زیست‌محیطی باید به بنیان‌های فرهنگی و طبیعی کشور نگاه کرد و راه چاره را طبق آن پیدا کرد.

کلیات طرح انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان روز دوم مردادماه سال جاری در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید.