کیوان صالحی *
رایگان و با کیفیت بودن آموزش‌های پیش از دبستان، مصداق حقوق پایه و مترقی شهروندی در هزاره سوم میلادی
رایگان و با کیفیت بودن آموزش‌های پیش از دبستان، از مهمترین مطالبه‌های مردمی است که می‌توان آن را مصداق حقوق پایه و مترقی شهروندی در هزاره سوم میلادی دانست. هرگونه تصمیمی که تحقق این اصل و نیاز مسلم جامعه، را با چالش‌ها و تبعاتی همراه سازد، ضربه‌ای مُهلک بر بالندگی و نشاط جامعه برجای می‌گذارد.
اهمیت بنیادین نظام پیش‌دبستانی در توسعه و تعالی ظرفیت‌های شناختی، عاطفی و مهارتی کودکان که سرمایه‌های حقیقی هر جامعه برای تمدن‌سازی به‌شمار می‌روند، زمینه اتخاذ تصمیمات کلان و راهبردی در نظام‌های آموزشی کشورهای صنعتی و در حال توسعه را فراهم کرده است؛ به‌گونه‌ایی که از نظام پیش‌دبستانی به عنوان «خشت اول و زیرین» در حرکت شتابنده به سمت توسعه پایدار و متوازن یاد شده است.
به نظر می‌رسد، از مهمترین راهبردها و سازوکارها در نظام جمهوری اسلامی ایران به منظور تحقق اهداف متعالی چشم انداز 1404 که ارزش‌آفرینی و حرکت مستمر به سمت مرجعیت علمی را در دستور کار خود قرار داده‌است، گسترش و کیفیت‌بخشی به مراکز پیش دبستانی باشد. پرواضح است که مقابله هوشمندانه با تصمیماتی که دسترس‌پذیری و بهره‌مندی از خدمات این زیرنظام حیاتی را برای تمامی قشرهای جامعه، با وقفه و خطر همراه می‌سازد، از مهمترین اولویت‌های متولیان کشور به‌شمار می‌رود و سهل‌انگاری در آن می‌تواند زمینه توسعه و تعمیق نابرابری و عقب‌ماندگی فرهنگی را دوچندان نماید.
برخی اوقات زمزمه‌هایی مبنی بر شهریه‌محور کردن بهره‌مندی از خدمات مراکز پیش دبستانی و به‌ویژه واگذاری مدیریت کلان این مراکز حساس ـ که می‌توان به‌خطر افتادن کیفیت، دسترس‌پذیری و کم‌توجهی به مدیریت کلان آن را بستر نهادینه شدن فقر، نابرابری و عقب‌ماندگی به‌شمار آورد ـ به نهادهای غیردولتی شنیده می‌شود که می‌توان از آن به عنوان نوعی «راهبرد بازی در زمین رقیب» یاد کرد. رقیبی که می‌تواند آینده درخشان مردمان این سرزمین را با چالش‌هایی اساسی همراه سازد.
امید می‌رود روزی را شاهد باشیم که با کیفیت‌ترین مدیران، دقیق‌ترین تصمیمات، به‌روزترین امکانات، متعالی‌ترین برنامه‌های درسی، مجهز‌ترین مراکز و فرهیخته‌ترین انسان‌ها، در مراکز پیش از دبستان فعال باشند و بتوانند بستری مساعد برای رشد همه‌جانبه کودکان این سرزمین به عنوان سرمایه‌های اصلی جامعه، زمینه‌سازان توسعه پایدار و پیشگامان موثر در تحقق جامعه‌ایی بالنده و متعالی، را فراهم سازند.
عضو هیات علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران
منبع: معاونت ابتدایی وزارت آموزش و پرورش
ارسال دیدگاه