پانا گزارش می‌دهد؛
طرح تحولی کانون‌های فرهنگی و تربیتی؛ گام بلندی در اجرای سند تحول بنیادین
باقرزاده: تحول در کانون‌های فرهنگی و تربیتی، تحول در کل نظام آموزش و پرورش خواهد بود/ قمرزاده: طرح تحولی کانونها، آموزش‌گریز و مهارت‌محور است/ مهاجر: مدل مفهومی برنامه‌های تحولی و امیدآفرین، مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب و هویت ملی است
تهران (پانا) - توسعه کانون‌های فرهنگی و تربیتی برای کودکان و نوجوانان یکی از نیازهای اصلی و انکارناپذیر در شکوفایی استعدادهای دانش‌آموزان و البته گام بزرگی در اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است.
کانون‌های فرهنگی تربیتی زیرمجموعه و مکمل فعالیتهای پرورشی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است. این مراکز برای اجرای برنامه‌ها و فعالیتهای فرهنگی، ادبی، هنری، ورزشی، اجتماعی، علمی و مهارتی در جهت رشد و شکوفایی استعدادهای نوجوانان دانش آموز به‌ویژه دوره‌های متوسطه اول و دوم در سراسر کشور تشکیل شده‌اند. هدف این مراکز تقویت هویت فرهنگی، دینی و ملی و غنی کردن اوقات فراغت است که در قالب برنامه‌های اردویی، کارگاه‌های آموزشی، انجمن‌ها، جشنواره‌ها و… به صورت فوق برنامه فعالیت می‌کنند.
این کانونها براساس مصوبه پانصد و سومین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش در ۳۰ بهمن ۱۳۶۸ در کشور تأسیس شد. روز ۳۰ بهمن ماه به عنوان روز گرامیداشت کانونها و هفته اول اسفند به نام هفته کانون‌های فرهنگی تربیتی در تقویم اجرایی معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش نامگذاری شده‌است.
تا پایان سال ۱۳۹۸ بالغ بر ۱۱۸۲ کانون در کشور فعالیت می‌کنند. این در حالی‌ست که در سال‌های اخیر فعالیت این کانونها تا میزان بسیار زیادی مسکوت مانده است. تا جایی که حتی خیلی از کانونها که در ابتدای فعالیت خود قطب‌های فرهنگی کشور بودند همچون کانون فرهنگی تربیتی حر در میدان راه‌آهن تهران امروز به متروکه‌ای تبدیل شده و خیابان مجاور آن مامنی برای معتادین متجاهر است. همان کانونی که روزی سیدجوادهاشمی، زنده‌یاد علی سلیمانی، مهرداد رایانی مخصوص، علی‌اصغر راسخ‌راد، جواد عزتی، محمدرضا علیمردانی، هادی کاظمی سیروس همتی، عباس غزالی، هادی ولیلو و دیگر اهالی برجسته سینما در آن پرورش یافته‌اند.
پس بی‌دلیل نیست که چند روز قبل از سوی اداره‌کل فرهنگی، هنری، اردوها و فضاهای پرورشی وزارت آموزش و پرورش نشستی با عنوان طرح تحولی کانون‌های فرهنگی تربیتی برگزار شد تا براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، فعالیت مسکوت مانده کانون‌های تربیتی بار دیگر به عنوان بازوی پیشران فعالیتهای تربیتی نظام تعلیم و تربیت کشور، نقش‌آفرین باشد.
باقرزاده: تحول در کانون‌های فرهنگی و تربیتی، تحول در کل نظام آموزش و پرورش است
اصغر باقرزاده معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش در خصوص تاثیرات نشست طرح تحولی کانون‌های فرهنگی تربیتی در فرآیند تعلیم و تربیت به خبرنگار پانا گفت: «کانون‌های فرهنگی تربیتی مراکز تعلیم و تربیت غیررسمی آموزش و پرورش هستند. غیر رسمی به این معنا که می‌توانند موقعیت‌های متنوع آموزشی و تربیتی را تعریف کنند. بنابراین ما این نشست را برای شروع کار با 110 کانون آغاز کردیم تا بتوانیم هم برنامه‌های این 110 کانون فرهنگی تربیتی را دریافت کرده، با ایده‌های نوآورانه‌ی آنها آشنایی پیدا کنیم و هم با چالش‌ها و مشکلاتشان به منظور موانع آشنا شویم تا بتوانیم این کانونها را حمایت کنیم و سپس به سراغ دیگر کانونها برویم. قطعا تحولی که در کانون‌های فرهنگی و تربیتی شکل می‌گیرد تحول در کل نظام آموزش و پرورش خواهد بود.»
قمرزاده: طرح تحولی کانونها، طرحی دانش‌آموز محور، آموزش‌گریز و مهارت‌محور است
رضا قمرزاده مدیرعامل موسسه فرهنگی منادی تربیت و مشاور عالی معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش نیز در گفت‌وگو با پانا اظهار داشت: «روندی که در بحث طرح تحول کانون‌های فرهنگی و تربیتی در نظر گرفته شده است، یک طرح دانش‌آموز محور است؛ از طرفی آموزش‌گریز و مهارت‌محور نیز می‌باشد. طبیعتا دانش‌آموز ما هر حرکتی که توانایی و مهارتش را رسمیت بخشد بهتر پذیرا خواهد بود.»
وی افزود: «امروز دانش‌آموز ما از نظام آموزشی حافظه‌محور خسته شده است. به کرات شاهد بودیم وقتی زنگ مدرسه به صدا درمی‌آید، دانش‌آموز با شتاب از کلاس خارج می‌شود. طرح تحول کانون‌های تربیتی به نوعی زمینه‌ساز گریز از نظام آموزشی حافظه‌محور را فراهم می‌آورد. طرح تحولی کانون‌های فرهنگی و تربیتی ما را به سوی نظام آموزشی عملگرا و مهارت‌محور پیش خواهد برد.»
دهنوی: با اختصاص بودجه شاهد اتفاق ویژه‌ای در ارائه خدمات فرهنگی و تربیتی خواهیم بود
سعید دهنوی، معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران نیز در خصوص فعالیتهای کانون‌های فرهنگی و تربیتی حوزه اختیارات خود به خبرنگار پانا گفت: «ما 18 کانون فرهنگی و تربیتی در سطح شهرستان‌های استان تهران داریم. یک کانون استانی بسیار فعال به نام کانون سمیه نیز در شهر ری داریم. این کانونها اکنون مشغول انواع فعالیتهای فرهنگی و هنری هستند. ما در این طرح تحولی 4 کانون فرهنگی و تربیتی شهرستان‌های استان تهران را معرفی کردیم که امیدواریم با اختصاص بودجه‌ای که در نظر گرفته شده است، شاهد اتفاق ویژه‌ای در ارائه خدمات فرهنگی و تربیتی باشیم.»
مهاجر: مدل مفهومی برنامه‌های تحولی و امیدآفرین، مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب و هویت ملی است
عباس مهاجر مدیرکل فرهنگی، هنری، اردوها و فضای پرورشی نیز چندی قبل در آیین معارفه خود، ضمن تشکر از اعتماد معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش گفت: «ذیل سیاست‌های وزیر آموزش و پرورش و معاون پرورشی و فرهنگی، برنامه تحولی را تنظیم کرده‌ایم که روح این برنامه‌ها سیاست‌های مقام عالی وزارت و معاون ایشان است. مدل مفهومی این برنامه بحث امید و امیدآفرینی مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب و هویت ملی است. در برنامه‌های اداره کل، ساماندهی فضاهای پرورشی اردوگاه‌ها و کانونها را داریم در این جهت بنا داریم جریان آموزش را در فضایی اردویی به یک جریان در فضای تربیتی تبدیل کنیم؛ گام اول در تابستان و برگزاری سفرهای یک روزه بود که این امر در طول سال تحصیلی ادامه خواهد داشت.»
وی افزود: «محور دوم، بحث فرهنگی هنری است که تبلور برنامه‌ها اتفاق می‌افتد؛ در این راستا باید جشنواره‌ها را فرآیندی برگزار کنیم. محور سوم نیز بحث سیاسی اجتماعی است که شورای دانش‌آموزی و تشکل‌ها را در این بخش داریم. همچنین محور چهارم را گفتمان و ارزش‌های انقلاب اسلامی است. برنامه‌های مختلفی را در این باره برگزار خواهیم کرد این برنامه‌ها با مردمی سازی صورت می‌گیرد.»
گام بزرگ آموزش و پرورش در راستای اجرای سند تحول بنیادین
حضور پایه‌های مختلف دانش‌آموزی در مکان‌های فرهنگی و تربیتی سرآغازی برای فراگیری خارج از محدوده مدرسه و آشنایی با بسیاری از فنون، نیازهای اجتماعی و تمرین کار گروهی است. این درست همان موضوعی است که رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالی) بر آن تاکید فرموده‌اند.
به باور کارشناسان با تحول در کانون های فرهنگی و تربیتی گام مهمی در تحقق هر چه بیشتر علم نافع در فرآیند تعلیم و تربیت برداشته می‌شود. تقویت این کانونها در امر مباحث پرورشی سبب تقویت خودآگاهی، همدلی، ارتباط موثر، ایجاد اعتماد به نفس در دانش‌آموزان و توانایی حل مسائل به هنگام مواجه با مشکلات می شود.
از سویی کانون‌های فرهنگی و تربیتی، تکیه‌گاهی مناسب برای سپری کردن اوقات فراغت دانش‌آموزان در محیطی سالم و امن است که به نظر می‌رسد از زمان آغاز به کار دولت مردمی، متولیان امر در این خصوص اهتمام ویژه‌ای دارند.
غنی سازی اوقات فراغت با برنامه‌های متنوع همراه با ایجاد شادابی و نشاط از محورهای مهمی است که در طرح تحولی کانون‌های فرهنگی تربیتی به آن نگاه عمیقی شده است. در ریل‌گذاری تحول‌محور معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش کانون‌های فرهنگی تربیتی مراکزی برای تقویت هویت فرهنگی، دینی و ملی و آشنا کردن دانش‌آموزان با ارزش‌های فرهنگی و نیز زمینه‌ساز ارتباط صمیمی و معاشرت سازنده اجتماعی تعریف شده است.
در این مراکز بستری فراهم می آید تا وجدان جمعی، خوداتکایی و قدرت تصمیم‌گیری در بین دانش آموزان تقویت شود و برای زندگی اجتماعی و ایفای نقش موثر در تلاش همسو برای رسیدن به اهداف مشترک، مهارت لازم به دست آید.
امروزه توسعه کانون‌های فرهنگی و تربیتی برای کودکان، نوجوانان و جوانان یکی از نیازهای اصلی و انکارناپذیر در راستای شکوفا شدن استعدادهای مختلف این افراد و تقویت بنیان دینی و عقیدتی آنها محسوب می‌شود و البته گام بزرگی در راستای اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است.
* محمد دانشور؛ خبرنگار گروه آموزش و پرورش
ارسال دیدگاه