نگاهی به زندگی خورشید پنجم آسمان امامت

حضرت امام محمدباقر(ع) در سال ۵۷ هجری قمری در شهر مدینه دیده به جهان گشود. هرچند برخی منابع سال ۵۶ یا ۵۸ هجری قمری را نیز ذکر کرده‌اند، اما اغلب گزارش‌ها، سوم ماه صفر یا اول ماه رجب را به عنوان روز ولادت ایشان ثبت کرده‌اند.

ولادت این امام بزرگوار سه سال پیش از واقعه عاشورا و شهادت امام حسین(ع) رخ داد.

امام محمدباقر(ع)، فرزند امام سجاد(ع) و بانوی گرانقدر ام‌‌‌عبدالله، نخستین شخصی هستند که نسب ایشان از سوی پدر و مادر به حضرت فاطمه‌‌زهرا(س) می‌رسد.

پیشوایی و امامت ایشان در میان مسلمانان از همان صدر اسلام با نصوص متعدد و شواهد تاریخی همراه بوده و روایات بسیاری از پیامبر اکرم (ص) در تایید امامت ایشان نقل شده است.

آن حضرت در دورانی حساس از تاریخ اسلام که با تحولات علمی، فرهنگی و اجتماعی همراه بود، نقش مهمی در احیای معارف دینی ایفا کردند و به جهت شکافتن علوم اسلامی و تبیین مبانی فقه و حدیث، به «باقر العلوم» شهرت یافتند.

تربیت شاگردان برجسته و پایه‌گذاری نهضتی علمی که بعدها توسط امام صادق(ع) تداوم یافت، از جمله دستاوردهای ماندگار امام باقر (ع) است.

اخلاق کریمانه، عبادت‌های خالصانه، مناجات‌های عرفانی و سیره تربیتی ایشان همواره مورد توجه مسلمانان بوده و روایات متعددی از کرامات، معجزات و عنایات الهی در زندگی آن حضرت نقل شده است.

امام باقر(ع) در مواجهه با گرایش‌های افراطی به زهدگرایی و رهبانیت، بر حفظ تعادل میان دنیا و آخرت تأکید داشتند و پیروان خود را به تعهد اجتماعی، تلاش علمی و بندگی خالصانه دعوت می‌کردند.

سالروز ولادت حضرت امام محمد باقر (ع)، فرصتی مغتنم برای بازخوانی سیره علمی، معنوی و اجتماعی آن حضرت است؛ شخصیتی که نقشی بنیادین در گسترش فرهنگ اهل بیت (ع) و تقویت پایه‌های فکری تشیع ایفا کردند.