در گفت‌وگوی پانا با یک کارشناس اقتصادی مطرح شد:
ضرورت احیای طرح کاد در آموزش و پرورش و نظام استاد و شاگردی در مهارت‌های فنی
تهران (پانا) - آموزش در اقتصاد، فرهنگ و هنر ایرانی همواره یک سنت سینه به سینه در انتقال آموزهای اخلاقی و فنی از استاد به شاگرد بوده است. در این نظام، استاد صرفاً آموزش دهنده نیست بلکه عامل تربیت شاگرد نیز هست. به عبارت دیگر فن و مهارت در کنار اخلاق به دانش‌آموزان ارایه می‌شده است.آنگونه که یک کارشناس اقتصادی می‌گوید طرح‌هایی مانند طرح کاد و نظام استاد و شاگردی باید با هدف افزایش مهارت آموزی در آموزش و پرورش احیا شود.
به گزارش پانا، این شیوه آموزش اکنون در ایران در فضاهای سنتی چون کارگاه های تولیدی و هنرهای مردمی که ریشه در سنت‌های خانوادگی دارند جاری است، اما در دانشگاه های کشور، هنرهای سنتی و صناعی به شیوه مدرن غربی در قالب ترمی– واحدی آموزش داده می شوند که در این نظام فرم و محتوا همخوانی نداشته و آموزش به صورت ناقص صورت می گیرد. در برخی از مراکز دانشگاهی و هنری جهان و کشورهایی نظیر ژاپن، هند، چین، انگلستان و آمریکا آموزش هنرهای سنتی و صنایع دستی به صورت استاد محور آموزش داده می شود.نظام‌های آموزشی باید در زمینه فرهنگ‌سازی مناسب برای مشاغل تلاش کنند.
یک کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه طرح‌هایی مانند طرح کاد قابل احیا است، گفت مدارس، دانشگاه‌ها و رسانه‌ها اعم از دیداری و شنیداری باید در این زمینه فرهنگ‌سازی کنند که ورود به مشاغل و کسب تجربه در آن باید به مروز زمان باشد و آگاهی‌بخشی‌های عمومی منجر به آن شود که افراد انتخاب‌های بهتری برای ورود به شغل داشته باشند.
طرح کاد یا طرح کار و دانش طرح و پروژه‌ای در نظام قدیم آموزشی ایران بود که در دهه ۱۳۶۰ و اوایل دهه ۱۳۷۰ در دبیرستان‌های ایران اجرا می‌شد. در این طرح وزارت آموزش و پرورش دانش آموزان دبیرستانی در هر هفته یک روز را برای کارورزی در یکی از مراکز صنعتی و آموزشی طی می‌کردند. بیشتر محصلان پسر در کارگاههای نجاری، تراشکاری، مکانیکی، کابینت سازی، قطعه سازی، داروخانه‌ها و غیره مشغول به کار می‌شدند، و دختران نیز در مدارس خود دوره‌های خیاطی، بافتنی و کمک‌های اولیه را طی می‌کردند.
با شروع دولت ششم و تصدی محمدعلی نجفی بر وزارت آموزش و پرورش، نظام جدید آموزش متوسطه روی کار آمد، پایه چهارم دبیرستان حذف و طرح کاد نیز در سال ۱۳۷۳ خورشیدی کنار گذاشته شد.
حسن حیدری، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با پانا بیان کرد: «این پرسش نیز مطرح است که آیا باید افراد از نظام شاگرد و استادی شروع کنند یا آنکه خود از ابتدا شغلی را راه‌اندازی کنند و در راه‌اندازی هر کسب و کاری باید به چه موضوعاتی توجه کنند. پاسخ به این پرسش این است که دانش و آگاهی‌بخشی عمومی درباره مشاغل اندک است و می‌تواند زیان یا سرخوردگی افراد را به دنبال داشته باشد.»
نظام استاد و شاگردی احیا شود
وی افزود: «در تاریخ مشاغل ما از چندهزار سال قبل به این سو اینگونه بوده که نظام شاگرد و استادی رواج داشته و افراد به تدریج با مشاغل آشنا و آزمون و خطاها در محیط‌های کار عملی به وجود می‌آمده است و فرد پس از طی این دوره‌ها استاد می‌شده که نیازمند احیا است.»
نظام‌های آموزشی باید در زمینه فرهنگ‌سازی مناسب برای مشاغل تلاش کنند
کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد: «مدارس، دانشگاه‌ها، رسانه‌ها اعم از دیداری و شنیداری باید در این زمینه فرهنگ‌سازی کنند که ورود به مشاغل و کسب تجربه در آن باید به مروز زمان باشد و آگاهی‌بخشی‌های عمومی منجر به آن شود که افراد انتخاب‌های بهتری برای ورود به شغل داشته باشند.»
گفتنی است کاد مخفـف کار و دانش است؛ طرحی که تا سال ۷۳ در دبیرستان‌ها اجرا شد و هدف آن حرفه آموزی به دانش‌آموزان بود و دولت وقت نیز توجه ویژه‌ای به طرح کاد داشت.براساس طرح کاد دانش‌آموزان دبیرستانی ساعت‌هایی در هفته را خارج از محیط مدرسه به فعالیت‌های عملی مشغول می‌شدند.
مهارت، شرط دیپلم
براساس برنامه پنجم توسعه، دانش‌آموزان برای اخذ دیپلم باید در یک رشته «مهارت» می‌آموختند و در غیر این صورت مدرک آنها ناقص بود. معاون آموزش متوسطه وقت اسفند‌ماه ۸۹ در این‌باره اعلام کرد که براساس برنامه پنجم توسعه، آموزش و پرورش مکلف به آموزش یک مهارت به دانش‌آموزان رشته‌های نظری دوره متوسطه شامل رشته‌های ریاضی، علوم تجربی و علوم انسانی است.
ناهید شمشیری
ارسال دیدگاه