شهریار؛ شاعر عشق، مردم و وطن

شهریار در سال ۱۲۸۵ خورشیدی در تبریز به دنیا آمد دوران کودکی او در زادگاهش و روستاهای اطراف گذشت. فرهنگ عامیانه ،طبیعت بکر و زبان مادری تأثیر عمیقی بر ذهن و جان او گذاشت. همین پیوند عاطفی با زادگاه، بعدها الهام‌بخش سرودن شاهکار ترکی او «حیدربابایه سلام» شد.

او برای ادامه تحصیل به تهران رفت و در رشته پزشکی وارد دانشگاه شد. با این حال علاقه شدیدش به شعر و ادبیات او را از مسیر پزشکی بازگرداند نخستین آثار شعری شهریار در جوانی منتشر شد و به سرعت توجه بزرگان ادب فارسی را جلب کرد استادان و شاعران معاصر غزل‌های او را ادامه‌ای درخشان بر سنت غزل فارسی می‌دانستند.

شهریار در سروده‌های خود مضامین گوناگونی را بازتاب داد: عشق، عرفان، اجتماع و میهن‌دوستی. شعرهای او صمیمیتی مردمی داشت که باعث شد در میان عامه مردم نیز به محبوبیتی گسترده برسد. غزل‌های عاشقانه او به‌ویژه در زبان فارسی از پرخواننده‌ترین آثار معاصر به شمار می‌روند.

شاهکار ترکی آذری «حیدربابایه سلام» نه تنها در آذربایجان بلکه در سراسر ایران و حتی خارج از کشور با استقبال روبه‌رو شد. این اثر بازتابی از خاطرات کودکی شاعر است. منتقدان ادبی این منظومه را نقطه عطفی در ادبیات ترکی آذری می‌دانند که توانست با زبان ساده و مردمی جایگاهی جهانی بیابد.

شهریار همواره کوشید میان دو زبان و فرهنگ پلی ارتباطی ایجاد کند او هم غزل‌سرای برجسته فارسی بود و هم شاعری مردمی در زبان ترکی همین ویژگی باعث شد محبوبیتی گسترده در میان اقوام ایرانی داشته باشد آثار او بارها به زبان‌های مختلف ترجمه شده و در محافل ادبی جهان مورد توجه قرار گرفته است.

شهریار در سال ۱۳۶۷ چشم از جهان فروبست و پیکرش در «مقبرةالشعرا» در تبریز به خاک سپرده شد؛ جایی که محل دفن بسیاری از بزرگان ادب فارسی است. به پاس خدمات او به زبان و ادب ۲۷ شهریور در تقویم رسمی کشور به نام «روز شعر و ادب فارسی» نام‌گذاری شد. این روز هرساله در ایران با برگزاری مراسم‌های فرهنگی و ادبی گرامی داشته می‌شود.

شهریار تنها یک شاعر نبود بلکه صدای مردم و فرهنگ ایران بود. او با زبانی ساده و صمیمی عشق و اندوه و امید مردم را در شعر جاری کرد و نام خود را در تاریخ ادبیات معاصر جاودانه ساخت. امروز شعرهای شهریار همچنان در ذهن و زبان مردم جاری است و میراث او پلی میان نسل‌ها و فرهنگ‌ها باقی خواهد ماند.