معجزه گندمکاران دهگلان؛ برداشت پربار در آتش گرمای بی‌امان
دهگلان (پانا) - دهگلان میزبان معجزه گندمکاران شد. با وجود گرمای بی‌سابقه امسال، کشاورزان این منطقه با به‌کارگیری روش‌های هوشمندانه، برداشت پرباری از گندم داشتند.
دهگلان در بهار امسال شاهد پدیده‌ای اقلیمی نادر بود؛ با وجود ثبت بارش‌های نسبتاً مناسب و حتی در برخی هفته‌ها فراتر از میانگین سالانه، دمای هوا به شکل غیرمنتظره‌ای افزایش یافت. کارشناسان هواشناسی محلی این وضعیت را ناشی از تداخل جبهه‌های هوایی خاصی می‌دانند که همزمان با ورود سامانه‌های بارشی، توده‌های هوای گرم از جنوب غرب کشور را نیز به همراه داشتند. این ترکیب نادر، وضعیتی بی‌سابقه در حافظه قدیمی‌ترین کشاورزان منطقه رقم زد.
کشاورزان دهگلانی در آغاز فصل با چالشی دوگانه روبرو بودند؛ از یک سو بارش‌های بهاری نوید محصولی خوب می‌داد و از سوی دیگر گرمای زودرس و شدید هوا نگرانی‌هایی جدی ایجاد کرده بود. محمد رضایی، یکی از کشاورزان با سابقه منطقه، گفت: «در سی سال گذشته چنین شرایطی را به یاد ندارم. صبح‌ها شبنم بر گندمزارها می‌نشست، اما تا ظهر آفتاب چنان می‌تابید که گویی در اوج تابستان هستیم.» بسیاری از کشاورزان نگران بودند که این گرمای ناگهانی موجب رشد زودرس گیاه و کاهش کیفیت دانه‌ها شود.
با وجود تمام نگرانی‌ها، نتیجه فصل برداشت همه را شگفت‌زده کرد. ترکیبی از عوامل مختلف، از جمله استفاده از بذرهای مقاوم به گرما، برنامه‌ریزی دقیق آبیاری تکمیلی و بهره‌گیری از دانش بومی کشاورزان منطقه، موجب شد محصول گندم نه تنها کاهش نیابد بلکه در برخی مزارع حتی بهتر از سال گذشته باشد. دکتر علی محمدی، کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی منطقه، توضیح داد: «کشاورزان دهگلانی به طور غریزی متوجه شدند که باید برنامه آبیاری را با این شرایط خاص تطبیق دهند و افزایش آبیاری‌های شبانه به کاهش استرس گرمایی گیاهان کمک کرد.»
این تجربه موفق در دهگلان می‌تواند الگویی ارزشمند برای سایر مناطق کشور باشد. تغییرات اقلیمی سال‌های اخیر الگوهای آب و هوایی را در سراسر جهان دگرگون کرده و دهگلان نشان داده است که با مدیریت هوشمندانه و انعطاف‌پذیری در روش‌های کشاورزی می‌توان بر چالش‌هایی که به نظر غیرقابل حل می‌رسند، فائق آمد. مسئولان جهاد کشاورزی استان در حال تدوین برنامه‌ای هستند تا این تجربیات را به صورت مدون در اختیار سایر مناطق قرار دهند. در این میان، نقش دانش بومی کشاورزان که سال‌ها با نوسانات اقلیمی زندگی کرده‌اند، به عنوان عاملی کلیدی مورد توجه قرار گرفته است.
دهگلان امسال به ما آموخت که طبیعت همیشه قابل پیش‌بینی نیست، اما انسان‌های هوشمند می‌توانند حتی در غیرمنتظره‌ترین شرایط نیز راهی برای همزیستی مسالمت‌آمیز با طبیعت بیابند. این موفقیت نشان می‌دهد که گاهی چالش‌های اقلیمی می‌توانند به فرصتی برای یادگیری و رشد تبدیل شوند.
ارسال دیدگاه