معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی استان: قم دارای دومین بانک خون بند ناف در کشور است

سید رضا طباطبایی در گفت‌وگو با خبرنگار پانا، با اشاره به عمر 5 ساله ذخیره‌سازی مایع بند ناف نوزادان در بانک خون بند ناف استان قم اظهار داشت: استان قم دومین استان کشور است که در زمینه ذخیره‌سازی بند ناف ورود کرده و در آن به خودکفایی رسیده است.

معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی قم تصریح کرد: تا پیش از فعالیت این مرکز همه استان‌ها خون بند ناف را می‌گرفتند و برای ذخیره‌سازی به تهران ارسال می‌کردند اما از سال ۹۱ استان قم در این زمینه خودکفا شده است و حتی خانواده‌هایی از استان‌های اطراف برای این ذخیره‌سازی خون بند ناف نوزادانشان عمل زایمان خود را در قم انجام می‌دهند.

وی افزود: خون بند ناف توانایی ساخت انواع سلول‌های دیگر و ترمیم و نگهداری سلول‌ها در هنگام جراحت را دارد و از آن می‌توان در درمان بیماری‌هایی از جمله اختلالات سلول‌های بنیادی، لوسمی حاد، لوسمی مزمن، بیماری‌های نقص در تولید لنفوسیت‌ها از جمله لنفوم غیر هوچکین و لنفوم هوچکین، ناهنجاری‌های ارثی گلبول‌های قرمز از جمله تالاسمی ماژور، کم خونی سلولی داسی‌شکل و اختلالات سیستم ایمنی مادرزادی استفاده کرد.

مادر همه سلول‌ها

معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی قم با بیان اینکه خون بند ناف تا سال‌ها زباله و مواد دور ریختنی اتاق عمل محسوب می‌شد، اظهار کرد: همین مایعی که سال‌های سال دورریختنی به حساب می‌آمد، مادر تمام سلول‌هاست و امروز به عنوان یکی از سلول‌های بنیادی توانایی خودتجدیدی، تمایزیابی و بازسازی و ترمیم بافت‌های مختلف بدن را که آسیب و جراحت دیده‌اند، شناخته می‌شود. این مایع می‌تواند انواع سلول‌ها از جمله سلول‌های خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را ایجاد کند و به همین منظور مورد ذخیره‌سازی قرار می‌گیرد.

طباطبایی با اشاره به آسانی درمان از طریق سلول های بنیادی نسبت به پیوند مغز استخوان که روش دردآور و بسیار سختی است، افزود: بند ناف، سلول‌های بنیادی جنینی بوده و از نظر سلولی، نابالغ‌تر از سلول‌های خونی موجود در یک فرد بزرگسال است، بنابراینتوانایی بیشتری در تمایز به دیگر سلول‌ها از جمله سلول‌های خونی دارند و می‌تواند یک درمان کار آمد برای این بیماری‌ها باشد.

معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی استان قم از ذخیره‌سازی خون بند ناف در یک شبکه سراسری در دنیا خبر داد و گفت: این روش از حدود ۱۵ سال پیش در کشور ما به صورت رایج اجرایی شده است؛ در گذشته آن را از مغز استخوان فردی که نزدیک به شخص بیمار بود دریافت می‌کردند، امروز از سلول‌های بند ناف نیز برای درمان استفاده می‌شود و از آنجا که از آن خود فرد مبتلاست درگیری‌ها و چالش تطابق خونی مطرح نیست. این اقدام همچنین هزینه‌ای حدود یک میلیون و ۷۰۰ تا ۲ میلیون تومان دارد و به نسبت پیوند مغز استخوان کم‌هزینه‌‌تر است

عمر ۲۰ ساله سلول‌های خون بند ناف

طباطبایی با اشاره به عمر 20 ساله این سلول ها تصریح کرد: این سلول‌ها تا ۲۰ سال بعد از تولد قابلیت پیوند دارند و قابلیت‌های درمانی خود را در این زمان حفظ خواهند کرد.

وی گفت: سرطان‌های خونی در سنین کودکی شیوع بیشتری دارند و به همین منظور در همین مدت ۲۰ سال نیز می‌تواند برای خانواده‌هایی که سابقه بیماری سرطان خون داشته‌اند به عنوان یک راه حل مناسب در مقابل ابتلای احتمالی به بیماری سرطان خون مد نظر قرار گیرد ضمن اینکه ممکن است که این خون به افرادی با درجه خویشاوندی به نوزاد نیز تطابق داشته باشد و بتوان در درمان آن‌ها نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

/ حسین باریکلو /