از «سینما فلسطین» تا «چارسو»؛ کدام سینماها خانه «سینماحقیقت» بودند؟

هفدهمین دوره جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» از روز دوشنبه 27 آذر تا شنبه 2 دی امسال برگزار خواهد شد در این دوره پردیس چارسو خانه جشنواره سینماحقیقت خواهد بود. یکی از مسائلی که در شانزده دوره قبلی همواره مورد توجه بوده مکان برگزاری جشنواره بوده است.

اولین دوره جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در حالی در مهرماه 1386 در تهران برگزار شد که سینما فلسطین به عنوان خانه جشنواره و سینما قیام به عنوان سینمای مردمی انتخاب شد. برنامه‌های اصلی جشنواره در سینما فلسطین برگزار می‌شد و دوستداران سینمای مستند برای تماشای آثار می‌توانستند به سینما قیام بروند. سینمایی که مدتی است، تعطیل شده و در حوزه اکران و نمایش فیلم نقشی بازی نمی‌کند.

جشنواره دوم «سینماحقیقت» مهرماه 1387 برگزار شد و سینما فلسطین، سینما قیام و تالار فارابی دانشگاه هنر تهران میزبان علاقه مندان سینمای مستند بودند.

در دوره سوم جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» که در مهرماه 1388 برگزار شد، سینما فلسطین به عنوان خانه و میزبان جشنواره نقش ایفا کرد.

در آبان 1389 چهارمین دوره جشنواره «سینماحقیقت» در حالی کلید خورد که سینما فلسطین که در دهه هشتاد هنوز یکی از مهمترین سینماهای مرکز شهر بود، به عنوان خانه جشنواره انتخاب شد، سینما سپیده متعلق به حوزه هنری سینمای مردمی این دوره بود.

پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران آبان 1390 و در سینما فلسطین برگزار شد، سینما سپیده و سالن حقیقت مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی هم، همزمان آثار جشنواره را نمایش می‌دادند.

در حالی که سینما فلسطین در دوره ششم خانه جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت بود، سینما عصر جدید (سینمای خاطره‌انگیزی که دیگر نیست) در آبان 1391 سینمای مردمی آن دوره بود.

هفتمین دوره این جشنواره اما برای اولین بار در آذرماه برگزار شد. در سال 1392 سینما فلسطین به عنوان خانه جشنواره انتخاب شد و سینما سپیده سینمای مردمی این دوره بود.

هشتمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» آذرماه 1393 بدون تغییر نسبت به جشنواره سال قبل دوباره در سینما فلسطین و سینما سپیده برگزار شد.

جشنواره نهم فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» آذرماه 1394 با میزبانی سینما فلسطین و سینما سپیده برگزار شد تا روندی سه ساله و ثابت را در محل برگزاری جشنواره سینماحقیقت شاهد باشیم.

اما اولین تغییر ویژه در مکان برگزاری جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت از دوره دهم و آذر 1395 اتفاق افتاد. در این دوره برای اولین بار خانه جشنواره از سینما فلسطین به پردیس سینمایی چارسو منتقل شد. این پردیس سینمایی در آن سال به تنهایی وظیفه میزبانی از فیلم‌های مستند را به عهده داشت. با رونق ساخت پردیس‌ها که مجهز به چند سالن بودند و معماری و فضایشان فرصت میزبانی به تیم برگزاری می‌داد، «چارسو» انتخاب شد. سالن‌های متعدد «چارسو» نیاز به سینماهای دیگر، که مثل «فلسطین» و «سپیده» قدیمی هم شده بودند، برطرف می‌کرد.

در دوره یازدهم جشنواره «سینماحقیقت» مانند دوره دهم پردیس چارسو به عنوان خانه و میزبان جشنواره در سال 1396 نقش ایفا کرد.

برگزاری جشنواره در پردیس «چارسو» در حال تبدیل شدن به یک سنت بود. چرا که در دوره دوازدهم هم دوباره این پردیس سینمایی میزبان جشنواره «سینماحقیقت» بود. در آذر ماه 1397 این پردیس سینمایی مجددا به عنوان خانه جشنواره معرفی و فیلم‌های مستند در آن نمایش داده شد. موقعیت مکانی «چارسو» و تعدد سالن‌هایش نمایش فیلم و برگزاری برنامه‌های جنبی را میسر می‌کرد و به آن نظم می‌داد.

آذرماه 1398 پردیس «چارسو» به عنوان خانه جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» انتخاب شد. شیوع ویروس کرونا در زمستان آن سال، برگزاری رویدادهای سینمایی را تحت تاثیر قرار داد. ایران از معدود کشورهای جهان بود که تن به تعطیلی جشنواره‌هایش نداد، اما وضعیت تغییر کرده بود.

چهاردهمین دوره جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در آذر و دی 1399 متاثر از همه‌گیری ویروس کرونا به صورت آنلاین برگزار شد، باغ کتاب تهران نقش خانه جشنواره را بازی کرد. اعضای تیم برگزاری هر روز در باغ کتاب حضور داشتند و بعضی رویدادهای خاص، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در باغ کتاب برگزار شد. نمایش آنلاین فیلم ها در این دوره، بسیار مورد توجه قرار گرفت و طبق آمارها، بر تعداد مخاطبان جشنواره افزود.

با فروکش کردن دوران همه‌گیری ویروس کرونا، در آذرماه 1400 پانزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران به صورت آنلاین و حضوری برگزار شد. خانه جشنواره «سینماحقیقت» در این دوره پردیس چارسو بود، حضور نمایندگان رسانه‌ها، فیلمسازان و فعالان سینمای مستند، به صورت محدود در خانه جشنواره امکان پذیر بود اما مخاطبان برای دیدن فیلم‌ها باید از سایت هاشور و اکران آنلاین استفاده می‌کردند.

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» آذر 1401 برگزار شد، پردیس سینمایی ملت این بار به عنوان خانه جشنواره برگزیده شد. انتخابی که به نظر می‌رسید ممکن است ادامه‌دار باشد. اما موج انتقادها به میزبانی پردیس ملت در جشنواره‌های فیلم کوتاه تهران، جشنواره «سینماحقیقت» و جشنواره فیلم فجر، باعث شد مسئولان جشنواره «سینماحقیقت» تصمیم بگیرند برای دوره هفدهم دوباره به پردیس چارسو بازگردند. محلی که در حال تبدیل شدن به خانه دائمی جشنواره «سینماحقیقت» است.