اما و اگرهای اجرای یک مصوبه؛ کنکور با کدام مصوبه اجرا می‌شود؟

مصوبه «سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش­ عالی (پس از پایان متوسطه)» و «تکمیل و اصلاح موادی از آن» در جلسات 855 و 863 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تاریخ 05‏/11‏/1400 و 17‏/03‏/1401 به تصویب رسیده و توسط رئیس محترم جمهور ابلاغ شده است. براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در آزمون سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ فقط سوابق تحصیلی سال دوازدهم با تاثیر قطعی درنظر گرفته می‌شود و در کنکور سال ۱۴۰۴ معدل سال یازدهم نیز اضافه می‌شود و در کنکور سال ۱۴۰۵ سوابق تحصیلی سال دهم هم اضافه خواهد شد. با این مصوبه، سنجش داوطلبان برای ورود به دانشگاه به دو بخش تقسیم می‌شود که یک بخش مربوط به سوابق تحصیلی و یک بخش مربوط به کنکور است. تاثیر قطعی سوابق تحصیلی در سال ۱۴۰۲ صرفا ۴۰ درصد خواهد بود و در سال ۱۴۰۳ به ۵۰ درصد تاثیر قطعی می‌رسد و در سال ۱۴۰۵ به ۶۰ درصد تاثیر قطعی خواهد رسید.

ماجرا از کجا شروع شد؟

در جلسه روز سه‌شنبه ۵ بهمن ۱۴۰۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی، تأثیر قطعی معدل پایه دوازدهم در کنکور ۱۴۰۲، تأثیر قطعی معدل پایه یازدهم در کنکور ۱۴۰۳ و تأثیر قطعی معدل پایه دهم در کنکور ۱۴۰۴ مصوب شد. تصویب این مصوبه در همان زمان واکنش نمایندگان مجلس را به همراه داشت به طوریکه بیش از ۲۷۰ نماینده مجلس در نامه‌ای به سران قوا، خواهان لغو مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی شدند. البته دبیر وقت شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی از سال ۱۳۶۷ به مسأله سنجش و پذیرش(کنکور) ورود داشته و ضوابط و مقرراتی هم در این زمینه مصوب کرده است، گفت: بر مبنای این مصوبه، معدل سال دوازدهم و اعمال آن در سال ۱۴۰۲ و معدل سال یازدهم در سال ۱۴۰۳ و معدل سال دهم در سال ۱۴۰۴ تاثیر قطعی خواهد داشت، بر اساس این مصوبه سهم ۶۰ درصد ارزیابی توانائی داوطلبان کنکور به دوره تحصیلی دبیرستان منتقل می‌شود و صرفا طی ۴ ساعت کنکور، سرنوشت دانش‌آموزان تعیین نخواهد شد و وزن بیشتر به علم و دانش عمیق دانش‌آموزان اختصاص پیدا خواهد کرد.

موافقان مصوبه چه می‌گویند؟

موافقان مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گفتند دانش‌آموزان موفق و درس‌خوان نباید دغدغه سنجش داشته باشند بلکه باید فقط به فکر پذیرش باشند که افزایش سهم سوابق تحصیلی باعث می‌شود دانش‌آموز به کلاس و معلم توجه کند و تمام دانش وی در چند ساعت مورد سنجش قرار نگیرد.

مخالفان چه می‌گویند؟

حرف مخالفان مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی این بود که این مصوبه حرکت در مسیر تضعیف بیشتر طبقات متوسط و ضعیف جامعه و ذبح عدالت آموزشی است و نه‌ تنها استرس دانش‌آموزان را کاهش نمی‌دهد بلکه استرس از یک سال به سه سال افزایش می‌یابد.

اختلاف نظر‌ها میان نمایندگان مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی در این مدت ادامه یافت و نهایتا روز دوشنبه هفته‌ای که گذشت طرح یک فوریتی اصلاح قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، در کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس به تصویب رسید و بر اساس این طرح میزان تأثیر سوابق تحصیلی در آزمون سراسری توسط شورای سنجش و پذیرش دانشجو تعیین می‌‎شود و به این ترتیب میزان تأثیر و بازگشت دروس عمومی به آزمون سراسری نیز در شورا تصمیم گیری خواهد شد.

نظر کمیسیون آموزش مجلس

رضا حاجی‌پور، سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس در تشریح نشست اخیر این کمیسیون که در روز دوشنبه ۱۸ اردیبهشت ماه کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس، گفت: در این نشست طرح یک فوریتی اصلاح قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی با حضور رئیس سازمان سنجش، معاون وزیر آموزش و پرورش و کارشناسان مرکز پژوهش‌ها در حضور اعضای کمیسیون مورد بحث و بررسی قرار گرفت؛ این طرح، اصلاح قانون سال 92 مجلس بوده و در آن اشاره شده که میزان تاثیر سوابق تحصیلی در آزمون سراسری با پیشنهاد آموزش و پرورش توسط شورای سنجش و پذیرش دانشجو تعیین شود، همچنین شورا مکلف است میزان تاثیر قطعی سوابق تحصیلی را قبل از شروع سال تحصیلی دانشگاه‌ها به اطلاع عموم برساند.

حاجی‌پور افزود: در ماده‌های بعدی این قانون نیز مجازات‌هایی در صورت استنکاف از قانون پیش بینی شده و در ماده آخر این طرح نیز تاکید شده سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور از سال ۱۴۰۳ و بعد از آن براساس این قانون صورت می پذیرد.

احمدنادری عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز گفت: نکته مهم این طرح این بود که میزان تأثیر سوابق تحصیلی در آزمون سراسری توسط شورای سنجش و پذیرش دانشجو تعیین می‌‎شود و به این ترتیب میزان تأثیر و بازگشت دروس عمومی به آزمون سراسری نیز در شورا تصمیم گیری خواهد شد، امیدواریم طبق ضوابط آئین نامه داخلی مجلس، این طرح طی دو هفته آینده در صحن مجلس مصوب کنیم تا این مصوبه به کنکور ۱۴۰۳ برسد.

وی افزود: با تصویب این طرح، چیزی که شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده، ملغی خواهد شد، شورای سنجش و پذیرش یک شورای کارشناسی کامل بوده که رئیس شورا وزیر علوم، دبیر آن رئیس سازمان سنجش، دو نفر از وزارت آموزش و پرورش و دو نفر از وزارت بهداشت و معاون آموزشی وزارت علوم حضور دارند. همچنین عضو ناظری از مجلس به انتخاب صحن علنی که بنده هستم و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان دیگر اعضای ناظر حضور دارند بنابراین این شورا صلاحیت لازم برای بررسی میزان تأثیر سوابق تحصیلی در آزمون سراسری و چگونگی تأثیر میزان دروس عمومی را دارد و در این رابطه تصمیم گیری خواهد کرد.

نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی

البته دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی هم بیکار ننشسته و در نامه‌ای به رئیس مجلس شورای اسلامی خواستار عدم دخالت نمایندگان در مصوبه کنکوری شورا شده است.

همچنین رجبعلی برزویی، دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در واکنش به اخبار منتشر شده و نگرانی‌های ایجاد شده اظهار کرد: مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص سیاست‌های سنجش و پذیرش در سال 1402 و سال‌های بعدی لازم الاجرا و قطعی است و مصوبات این شورا صرفا توسط خود این شورا قابل تغییر یا اصلاح است. لذا دانش‌آموزان عزیز و خانواده‌های محترم آنان و علاقمندان ورود به آموزش عالی با آرامش کامل و مطابق مصوبه شورا فعالیت آموزشی خود را ادامه دهند و هیچگونه نگرانی در این خصوص نداشته باشند.

وی ضمن تاکید بر پیگیری اخبار از مراجع رسمی و تقبیح رفتارهای غیر اخلاقی در فضای مجازی، بیان کرد: اخبار، تفاسیر و برداشت‌های شخصی افراد ملاک عمل نبوده و در این قضایای مهم حوزه تعلیم و تربیت و علم و فناوری بویژه موضوع کنکور که سالانه با بیش از 1 میلیون خانواده ارتباط دارد، داوطلبان و خانواده‌های ایشان ضروری است از مراجع رسمی اخبار را پیگیری کنند و مصاحبه‌های شخصی افراد در فضای مجازی را ملاک قرار ندهند.

دبیر ستاد علم و فناوری خاطرنشان کرد: سایر دستگاه‌های سیاست‌پژوه و نخبگان علمی و همچنین برخی فرهنگستان‌ها، انجمن‌های علمی، مدارس شاخص و معلمان، حمایت‌های فراوانی از این مصوبه داشتند و آن را گامی بلند در مسیر تحقق عدالت آموزشی، آرامش داوطلبان و خانواده‌ها، شایسته‌گزینی و عاملی برای بهبود کیفیت تربیت دانش‌آموزان در مدارس دانستند. به طور مثال نظرسنجی صورت‌گرفته از سوی آموزش و پرورش در شبکه شاد، حکایت از رضایت عمومی دانش‌آموزان، معلمان و والدین و حمایت قاطع از مصوبه شورا داشته است.

در هر صورت آنچه مسلم است این است که کنکور سال ۱۴۰۲ بدون هیچ تغییر و براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار می‌شود اما نگرانی داوطلبان کنکور درخصوص اجرا نشدن عدالت آموزشی با اجرای این مصوبه، همچنان ادامه دارد.