شورا برای آبادیِ شهر

راه های برون رفت از نظمی چنان را چنین پی می گیرند که به راهبردِ توزیعِ منطقی و مؤثرِ قدرت بینجامد. این مسئله ای است که با ساختارسازی در نظام شورایی، در حکومت های مردمی در عالی ترین سطوح مورد توجه بوده و هست. در جمهوری اسلامی ایران هم نظامات طراحی شده با این نگاه است. جمهوریت نظام و ارزش های افزوده مردمی اش، با نقش آفرینی حداکثری و نظام مند مردم محقق می شود. موضوعی که از قضا ریشه در اندیشه اسلامی هم دارد.

خداوند در قرآن، در آیه 159 سوره آل عمران «وَ شاوِرْهُمْ‏ فِی الْأَمْرِ» و در آیه38 از سوره شورى «وَ أَمْرُهُمْ‏ شُورى‏ بَیْنَهُمْ» را چراغ راه فرموده، شورا را مبنای اصلی سلوک و رفتار متقابل مردم و آن را از ویژگی های برجسته مؤمنان دانسته است. ویژگی که نه تنها در زیست جمعی که در نظام حکمرانی آنان نیز ظهوری آشکار باید داشته باشد.

با نهادینه شدن شوراها، از فردمحوری در حوزه اجرا، جلوگیری و با فراهم سازی زمینه تبادل افکار و هم افزایی اندیشه ها، زمینه تفاهم و ایجاد امنیت خاطر بین افراد فراهم می شود. براساس همین نگاه می توان گفت که نظام شورایی، امکان بهره گیری از استعدادهای موجود در جامعه را برای رفع مشکلات آن فراهم می آورد.

در این نظم هم امید شهروندان به موفقیت های فردا بیشتر است، زیرا می دانند نمایندگان شان با تخصص های مختلف و نگاه های فراگیر، بهتر می توانند مدیریت شهری را برای تحقق خدمات تعریف شده، همراهی، مساعدت و نظارت کنند. روستا با خرد جمعی و همراهی عمومی به توفیق افزون تر می رسد تا نظام تک‌محورِ کدخدایی.

اگر کارنامه نظام شورایی در حوزه مدیریت شهری و روستایی را بررسی و با دوران پیش مقایسه کنیم، می‌بینیم که موفقیت در این دوران بی شک بیش از زمانی است که مدیر شهر با یک امضا، تعیین و با یک ابلاغ، جا به جا می شد. تحولات شهری و خط سیر عمران هم بسته به نگاه آن فرد تعیین می شد. در نظام شورایی اما نگاهِ او با چندین نگاه دیگر و زاویه یابی های تخصصی، غنی سازی می شود تا برنامه هایی اجرا شود که به استغنای مردم از حیث برخورداری از زیست بوم امن و توانمندسازی شده برسد. این هم کارآمدی نهادی را به امضا می گذارد که در اصل یک صدم قانون اساسی «برای‏ پیشبرد سریع برنامه‏ های‏ اجتماعی‏، اقتصادی‏، عمرانی‏، بهداشتی‏، فرهنگی‏، آموزشی‏ و سایر امور رفاهی» پایه ریزی شده است. اگر

مدیریت کلانِ کشوری با "تلسکوپ" شهرها و روستاها را رصد کند، شوراهای محلی با" ذره بین" به دنبال ظرفیت ها و شناخت موانع خواهند بود. قطعا این هم دید را دقیق تر و هم توان ها را برای رفع موانع و فعال سازی ظرفیت ها تجمیع می کند. این همه جوره به نفع شهر و روستای ماست.