لزوم تعادل در تدوین استانداردهای بین‌المللی

به گزارش ایرنا، در نامه مهدی اسلام‌پناه به «سرجیو موجیکا» دبیرکل سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ایزو) آمده است: با توجه به رویکرد جدید سازمان ملی استاندارد ایران در راستای ارتقای مشارکت موثر در تدوین استانداردهای بین المللی و تجربه حضور در نشست‌های مجمع عمومی ایزو در سپتامبر گذشته (شهریور- مهر ۱۴۰۱)، برای من دغدغه‌هایی درباره چگونگی استفاده موثر از استانداردهای ایزو و تقابل مقررات فنی و خط مشیگذاری‌های عمومی کشورهای توسعه یافته با استانداردهای بین المللی ایجاد شده است که مایلم با شما در میان بگذارم.

وی در این نامه ادامه‌داد: در اجرای منشور اخلاقی ایزو اساس کار بر تدوین استانداردهای بینالمللی قابل قبول و مناسب برای کل جهان به شیوهای پاسخگو و منصفانه بر اساس اجماع نظر متخصصان است، در حالی که باید همه اعضای ایزو متعهد به پایبندی به این اصول باشند، اما وضع خطمشی‌گذاریهای عمومی و مقررات فنی سخت‌گیرانه‌تر از استانداردهای بین المللی دقیقا در تضاد و تقابل با مفاد منشور اخلاقی و استانداردهای بین‌المللی است.

اسلام‌پناه اضافه‌کرد: از طرفی موافقت‌نامه وین نیز منجر به یک عدم تعادل و کم‌رنگ شدن نقش سایر کشورها بوده و مانعی برای رشد و مشارکت موثر سایر کشورهای فعال در استانداردسازی است و منجر به هژمونی کشورهای توسعه یافته صادرکننده و تاثیرگذاری در تدوین استانداردهای بین المللی شده است. بر این اساس پیشنهاد میشود برای رفع جدی این دغدغه که احتمالا مشکل کشورهای دیگر نیز هست، کمیتهای با مشارکت کمیته‌های COPOLCO و DEVCO و کشورهای علاقه‌مند به این موضوع از جمله جمهوری اسلامی ایران برای آسیب شناسی تقابل مقررات فنی و استانداردهای بین المللی، تعیین راهبردهای ایجاد تعادل و تقارن در موضوع مشارکت در تدوین استانداردهای بین المللی و توانمندسازی کشورها به‌ویژه در حوزه آسیا و اقیانوسیه تاسیس شود.

وی افزود: حضور منفعلانه کشورهای ساکت و مشارکت نکردن جدی در تدوین استانداردهای بینالمللی منجر به انتشار استانداردهایی همسو با منافع ملی کشورهای عموما توسعه یافته شده است. با تقدیر از تلاشهای ایزو برای مشارکت فعالتر کشورها، ضروری است برای صیانت از اعتبار استانداردهای ایزو به عنوان اسناد مورد تایید برای تبادلات تجاری، از کم رنگ شدن نقش استانداردها و جایگزین شدن مقررات فنی بومی سختگیرانه جلوگیری کرد.

رییس سازمان ملی استاندارد ایران خاطرنشان‌کرد: یکی از دلایل عضویت و مشارکت کشورها در سازمان‌های بین‌المللی استانداردسازی، رشد و بهبود کیفیت محصولات و خدمات و بهبود تجارت و کسب بازارهای بیشتر و جلوگیری از ایجاد انحصار بازار برای برخی کشورها است. کشورها با استفاده از استانداردها درصدد ارتقای فناوریها و توان تجاری خود هستند، در حالی که تدوین مقررات فنی و خطمشیگذاریهای عمومی توسط برخی کشورها منجر به سوء استفاده کشورهای توسعه یافته از استانداردهای بینالمللی در صادرات شده و بدین طریق دروازه صادرات به همه کشورها را برای ایشان باز و رسیدن محصولات و خدمات سایر کشورها، منطبق بر استانداردهای ایزو را به بازارهای خود محدود و سخت میکنند.

در ادامه نامه، اسلام پناه اظهار داشت: معتقدم در صورتی که این تقابل چارهجویی نشود برنامه عملیاتی سازمان ایزو برای افزایش نقش راهبری کشورهای در حال توسعه در تدوین استانداردهای بین المللی اثربخش نخواهد بود و به همین منظور آمادگی خود را برای اجرایی شدن این پیشنهاد و هدایت یک کارگروه ویژه برای تعیین راهکارهای جلوگیری از این عدم تعادل در استفاده از استانداردها و ارتقای سطح مشارکت و توانمندسازی کشورها حسب برنامه عملیاتی ایزو برای کشورهای در حال توسعه اعلام میکنم و مصرانه پیگیر تعیین راهکارهای ایزو در زمینه جلوگیری از وضع مقرراتفنی بازدارنده به‌ویژه توسط کشورهای توسعهیافته هستم.

وی در خاتمه بیان‌داشت: فرصت مغتنمی است که با توجه به سیاست تعامل منطقهای سازمان ایزو در زمینه هدف شما در شنیدن صدای همه اعضا و برگزاری نشست های منطقهای، پیشنهاد میشود این موضوع در اجلاس آتی حوزه آسیا اقیانوسیه در یک میزگرد مطرح شده و در تعامل با اعضا بنا به مصوبات نشست پیگیری شود.