والدین نوجوان و تعیین مرزهای واکنشی
شهرری(پانا)- در زندگی واقعی هر انتخابی دارای تبعاتی است، هر چقدر نوجوانان زودتر بیاموزند که در زمان تصمیم‌گیری، آزادی عمل و حق انتخاب دارند، در زندگی بزرگسالی در برابر نتایج انتخاب‌هایشان تاوان کمتری پرداخت می کنند.
مهوش نصیری، مشاور کودک و نوجوان و روانشناس، در گفت و گو با پانا از نحوه برخورد والدین و تعیین محرومیت‌ها برای نوجوان توسط آنها بیان کرد: «تعیین مرز و تبعات برای انتخاب‌های مختلف نوجوانان یکی از وظایف اصلی والدین در فرزندپروری به حساب می‌آید؛ والدین می‌توانند بر حسب میزان رشد‌یافتگی و بلوغ خود، در شکل دادن این مرزها به بچه‌ها کمک کنند یا مانع شکل‌گیری درست شوند.»
او افزود: «به همین دلیل والدین کم‌تجربه، غیرمقتدر و هیجانی« مرزهای واکنشی» را تعیین می‌کنند، یعنی وقتی با رفتار نامناسبی از سوی فرزند خود مواجه می‌شوند برحسب هیجانات آن لحظه خود، پیامدی را تعریف می‌کنند. اگر در آن لحظه، حال آنها خوب باشد ممکن است نادیده بگیرند و یا پیامد کم هزینه‌ای را تعریف کنند و اگر حال مساعد یا کنترل هیجانی کافی نداشته باشند، ممکن است پیامد غیر‌متناسب، غیر‌منصفانه و سخت‌گیرانه‌ای را به اجرا بگذارند، که بصورت کلی نوع و شدت محرومیت را میزان خشم و حساسیت و خستگی و تاب‌آوری آنها تعریف می‌کند و معمولا برای نوجوان توهین‌آمیز و تحقیر‌کننده است.»
مشاور کودک و نوجوان و روانشناس، در تشریح رفتار صحیح والدین هوشمند در مقابل فرزندان خود عنوان کرد: «والدین مقتدر و هوشمند در ابتدا تصمیم می‌گیرند که چه رفتاری را می‌خواهند تغییر بدهند و برای آن رفتار پیامدهای منصفانه و منطقی در نظر می‌گیرند، سپس تصمیم خود را به اطلاع فرزند می‌رسانند و اگر در بار بعدی که رفتار تکرار شد به طور قاطع و محترمانه پیامد را به اجرا می‌گذارند؛ مانند اینکه اگر در گوشی نوجوان خود مطالب غیر‌اخلاقی مشاهده کردند او محدودیت‌هایی را در استفاده روزانه یا شبانه از گوشی همراه خود خواهد داشت. در هر حال باید در نظر داشت که هدف از سیستم پاداش و تنبیه رشد دادن نوجوان است نه خالی کردن خشم والدین و یا تسویه حساب با فرزندان.»
نصیری تصریح کرد: «لازم است که نوجوانان بیاموزند در زمان تصمیم‌گیری، آزادی عمل و حق انتخاب دارندو در برابر نتایج انتخاب‌هایشان تاوان متناسب با تصمیم خود را پرداخت می کنند؛ به عنوان مثال نوجوان می‌تواند تصمیم بگیرد که با دوستانش برخورد خشنی داشته باشد یا رفتار دوستانه؛ اما اگر پرخاشگری را انتخاب کرد، طرد شدن از طرف دوستانش یا تنها ماندن، نتیجه اجتناب‌ناپذیری است که باید تحمل کند. بچه‌ها با همین تجارب ساده و کوچک اولیه، قواعد زندگی واقعی در بزرگسالی را کشف می‌کنند.»
خبرنگار: سمیه نیک‌فکر
ارسال دیدگاه