درباره مستند «موج نو»؛ یاد آر ز شمع مرده، یاد آر

مستند «موج نو» با فصل جارو زدن یک مسیر آغاز می‌شود. رفتگری نارنجی پوش مثل فیلم داریوش مهرجویی (نارنجی پوش) مشغول زدودن تاریخ سینما از فیلمفارسی و آثار صرفا سرگرم کننده است، تولد موج نو، فعالیت رفتگر را به پایان می‌رساند، حالا موقع دید و بازدید است. طالبی‌نژاد که بسیاری از ما در دهه ۶۰ و ۷۰ نقد فیلم هایش را در ماهنامه فیلم می‌خواندیم، به عنوان یک دوستدار سینما، به گوهرهای سینمای موج نوی ایران ادای دین کرده است. داریوش مهرجویی، (که یادش بخیر باد) سرحال و طناز و بذله گو، از خاطراتش می‌گوید. معاشرت او و اصغر فرهادی، بخشی جذاب از فیلم است، با نماهایی از مونای کودک و وحیده محمدی فرِ جوان. قاب عکسی فراموش نشدنی نه فقط از سینمای موج نوی ایران و یکی از مهمترین فیلمسازانش که از یک فیلمساز فقید دوست داشتنی و بزرگ.

بهمن فرمان آرا و پرویز شهبازی زوج دیگر این فیلم هستند، که هر دو با ذهنی منضبط و با دانش به سینما و گذشته نگاه می‌کنند و رویکردی تحلیلی به ماجرای تولد موج نو و سینمای ایران دارند. شهرام مکری، میزبان کیانوش عیاری است، حضور در فضایی متفاوت برای گفتگو و تلاش مکری برای توجه دادن مخاطب به کارنامه عیاری به عنوان فیلمسازی مولف پس از پیروزی انقلاب، شایان توجه است. فیلم خلاقانه از پلان های فیلم های هر فیلمساز استفاده کرده، موتیف حرکت و جاده از «نفس عمیق» به گفتگوی طالبی نژاد و شهبازی رسیده. فصل تله کابین سواری، با نماهایی از «شبح کژدم» ترکیب شده و سکانس معروف آماده کردن سفره در «اجاره نشین‌ها» که هنوز از فصل‌های تکرار نشدنی سینمای ایران است، با خوردن دل و جگر، در باغچه کوچک داریوش مهرجویی، میکس شده است.

طالبی نژاد در فیلم نشان می دهد که مسعود کیمیایی به دلیل دلخوری، حاضر به حضور در فیلم نشده و ناصر تقوایی، احتمالا به واسطه وسواس همیشگی از این ترکیب جذاب دور مانده، «موج نو» حالا یک فیلم نوستالژیک است، نه فقط به این دلیل که با شرایط امروز سینمای ایران که سینمای جدی رو به نابودیست، ساخت فیلم‌هایی مثل «درباره الی»، «نفس عمیق»، «بوی کافور عطر یاس»، «لیلا» و ... بعید به نظر می‌رسد، بلکه از دست دادن مهرجویی، بخش مهمی از حس و حال فیلم را تغییر داده و به سندی از مرگ مولف تبدیل شده است.

احمد طالبی‌نژاد با رویکردی خلاقانه، به بخشی از تاریخ سینمای ایران و سینماگرانش ادای دین کرده است، این فیلم در خاطره سینمادوستان باقی می ماند، هر چند پراکنده گوست، و برای بسیاری از ما که مخاطب جدی سینما هستیم، اطلاعات تازه و دست اولی ندارد، اما این دورهمی، قاب های زیبا از تهران و جاده و شمال، دید و بازدید و معاشرت سینماگران، تماشایی و لذت بخش است.

«موج نو» تولید مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی است و در «هاشور» و «فیلیمو» در دسترس علاقه مندان است.