۲۵ اردیبهشت؛ روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و پاسداشت زبان فارسی

ابوالقاسم فردوسی، شاعر بزرگ ایرانی و خالق اثر جاودانه «شاهنامه»، یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های ادبی تاریخ ایران است. او در قرن چهارم هجری شمسی (دورهٔ ساسانیان) در روستای پاژ، نزدیک به شهر طوس، به دنیا آمد. فردوسی نه تنها به عنوان یک شاعر، بلکه به عنوان یک تاریخ‌نگار و فرهنگ‌نگار، نقش بسزایی در حفظ هویت فرهنگی و ملی ایران ایفا کرده است. زندگی و آثار او نمایانگر تلاش‌های بی‌وقفه برای زنده نگه‌داشتن زبان فارسی و فرهنگ ایرانی است.

شاهنامه، اثر اصلی فردوسی، شامل داستان‌های حماسی، اسطوره‌ای و تاریخی ایران باستان است. این کتاب به صورت نظم و در قالب شعر نوشته شده است و شامل ۶۰ هزار بیت است. شاهنامه نه تنها داستان‌های قهرمانان و پادشاهان ایران را روایت می‌کند، بلکه به آموزه‌های اخلاقی و انسانی نیز می‌پردازد. فردوسی با استفاده از زبان زیبا و شاعرانه خود، توانسته است احساسات عمیق انسانی را به تصویر بکشد و مخاطبان را به تفکر درباره ارزش‌های انسانی و اجتماعی ترغیب کند.

یکی از ویژگی‌های برجسته فردوسی، تعهد او به زبان فارسی و تلاش برای حفظ آن در برابر نفوذ زبان‌های بیگانه است. در دوره‌ای که زبان عربی به عنوان زبان ادبی و علمی در ایران رواج یافته بود، فردوسی با سرودن شاهنامه به زبان فارسی، نه تنها به احیای زبان مادری خود کمک کرد، بلکه به نسل‌های آینده یادآوری کرد که فرهنگ و هویت ایرانی باید زنده بماند. این تلاش او باعث شد تا زبان فارسی به عنوان زبان ادبی و فرهنگی در ایران و فراتر از آن، در میان کشورهای فارسی‌زبان، ماندگار شود.

فردوسی همچنین به عنوان یک شاعر ملی و حماسی شناخته می‌شود. او با روایت داستان‌های قهرمانانی چون رستم و سهراب، نه تنها قهرمانان ملی ایران را معرفی کرد، بلکه به ترویج روحیه ایثار و فداکاری در جامعه پرداخت. این قهرمانان، نمادهایی از شجاعت، وفاداری و صداقت هستند که در دل مردم ایران جایگاه ویژه‌ای دارند. داستان‌های شاهنامه به عنوان منبع الهام برای نسل‌های بعدی، همواره در فرهنگ و ادبیات ایران باقی مانده است.

زندگی فردوسی نیز خود داستانی پر از چالش و تلاش است. او در دوران جوانی با مشکلات مالی و اجتماعی مواجه بود و به رغم سختی‌ها، هرگز از هدف خود برای سرودن شاهنامه دست نکشید. او به مدت چندین سال بر روی این اثر کار کرد و در نهایت با فداکاری و پشتکار، شاهنامه را به پایان رساند. این تلاش و فداکاری فردوسی، درس‌هایی از استقامت و پیگیری اهداف را به ما می‌آموزد.

فردوسی در سال ۱۰۲۰ میلادی درگذشت، اما آثار او همچنان زنده و پویا باقی مانده است. شاهنامه نه تنها به عنوان یک اثر ادبی، بلکه به عنوان یک منبع تاریخی و فرهنگی نیز مورد توجه قرار گرفته است. این اثر در طول تاریخ الهام‌بخش شاعران، نویسندگان و هنرمندان بسیاری بوده است و همچنان در ادبیات و فرهنگ ایرانی تأثیرگذار است. به همین دلیل، فردوسی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شاعران تاریخ ایران و جهان شناخته می‌شود و یاد او همیشه در دل مردم ایران زنده خواهد ماند.