قانون اساسی، ستون آزادی و نظم اجتماعی
از بند تا بند قانون برای مردم
تهران (پانا) - قانون نه فقط مجموعه‌ای از ماده‌ها و تبصره‌هاست، بلکه نقشه‌ای روشن برای زندگی اجتماعی انسان‌هاست. هر جامعه‌ای که قانون را بشناسد و به آن احترام بگذارد، به سوی عدالت و آرامش گام برمی‌دارد.
احترام به قانون یکی از نشانه‌های رشد فرهنگی و اجتماعی هر ملت است. قانون، به عنوان مجموعه‌ای از قواعد مورد توافق جامعه، روابط میان مردم و نهادها را تنظیم می‌کند تا هیچ حقی پایمال نشود و هیچ فردی فراتر از عدالت قرار نگیرد. وقتی از «احترام به قانون» سخن می‌گوییم، در واقع از مسئولیت مشترک همه افراد برای حفظ امنیت، نظم و آرامش سخن می‌گوییم؛ زیرا قانون برای محدود کردن آزادی‌ها نیست، بلکه برای محافظت از آن‌هاست.
امروزه، در جهانی که تعامل و ارتباط بین انسان‌ها گسترده‌تر از همیشه شده، احترام به حقوق شهروندی یکی از اصلی‌ترین ارکان جامعه مدرن است. حقوق شهروندی یعنی هر فرد در کنار وظایفی که در برابر جامعه دارد، از امتیازاتی نیز برخوردار است؛ حق آموزش، حق بیان، حق انتخاب، و حق زندگی در محیطی امن و برابر. این حقوق، زمانی معنا پیدا می‌کنند که قانون از آن‌ها پاسداری کند و شهروندان به اجرای قانون متعهد باشند.
در تقویم رسمی کشور، ۱۲ آذرماه، روز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نام‌گذاری شده است. این روز تنها یک مناسبت تقویمی نیست، بلکه یادآور یکی از بنیادی‌ترین اسناد ملی ماست؛ قانونی که ساختار حکومت را تعریف کرده و حقوق و آزادی‌های ملت را تضمین می‌کند. قانون اساسی ایران در حقیقت ستون فقرات نظام حقوقی کشور است و همه قوانین دیگر از آن سرچشمه می‌گیرند. گرامی‌داشت این روز، فرصتی است برای شناخت بهتر جایگاه قانون در زندگی فردی و اجتماعی‌مان.
در مدارس، آموزشِ احترام به قانون باید از همان نخستین سال‌های تحصیل آغاز شود. دانش‌آموزی که نظم را در کلاس رعایت می‌کند، به حقوق همکلاسی‌هایش احترام می‌گذارد، و در برابر مسئولیت‌هایش پاسخ‌گوست، در واقع دارد به قانون احترام می‌گذارد. چنین رفتاری پایه‌ای است برای ساختن جامعه‌ای که در آن تفاوت‌ها پذیرفته می‌شوند و عدالت، نه در شعار، بلکه در عمل حضور دارد.
احترام به قانون تنها با خواندن آن حاصل نمی‌شود؛ باید آن را در رفتار روزمره تمرین کرد از رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی گرفته تا حفظ حقوق دیگران در فضای مجازی. حتی گفت‌وگوهای ما در خانه و مدرسه می‌توانند تمرینی برای درک نظم و عدالت باشند. وقتی قانون را می‌پذیریم، یعنی پذیرفته‌ایم که آزادی ما تا جایی معنا دارد که آزادی دیگران را محدود نکند.
دانش‌آموزان امروز، شهروندان فردای جامعه‌اند و آینده‌ی کشور به نگاه آن‌ها نسبت به قانون وابسته است. اگر جوانان یاد بگیرند که قانون دشمن آزادی نیست بلکه محافظ آن است، جامعه‌ای قانون‌مند، منظم و سرشار از احترام خواهیم داشت. روز قانون اساسی می‌تواند نقطه‌ی آغاز این آگاهی باشد؛ روزی که با مطالعه‌ی بخش‌هایی از قانون، بحث گروهی در کلاس، یا حتی نوشتن چند جمله درباره عدالت و قانون، یاد می‌گیریم چگونه در برابر یکدیگر و کشورمان مسئول باشیم.
در پایان، باید به یاد داشته باشیم که قانون فقط در متن نوشته‌شده‌اش ارزش ندارد، بلکه در دل مردمی معنا پیدا می‌کند که به آن باور دارند. هر بار که با انصاف تصمیم می‌گیریم، هر بار که به نوبت احترام می‌گذاریم، و هر بار که از حق دیگری دفاع می‌کنیم، در واقع داریم قانون را زندگی می‌کنیم. بیایید با افتخار در روز قانون اساسی، عهد تازه‌ای ببندیم تا شهروندانی قانون‌مدار، عدالت‌جو و مسئول در برابر آینده‌ای روشن کشور باشیم.
ارسال دیدگاه