تحریم ظریف و شکاف امنیتی دولت ترامپ

به گزارش هاف پست، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا هفته گذشته محمد جواد ظریف، وزیرامور خارجه ایران را تحریم کرد، غیر معمول‌ترین اقدام در شرایطی که ایران و آمریکا به شدت به یک درگیری نظامی نزدیک هستند و واشنگتن دیپلمات ارشد یک کشور را در لیست سیاه قرار داد.

تحلیل‌گران می‌گویند این مجازات ظریف است برای پیگیری یک توافق دیپلماتیک که منافع مساوی برای آمریکا داشت.

جرات بلان، یکی از اعضای دولت اوباما که در موسسه صلح جهانی فعالیت می‌کند می‌گوید که این احمقانه است، اگر ترامپ می‌خواهد آن طور که مدعی است با ایران مذاکره کند باید نماینده ارشد ایران را انتخاب کند.

وندی شرمن، مذاکره کننده ارشد آمریکا در مذاکرات هسته‌ای با ایران می‌گوید: «البته که او نمی‌خواهد مذاکره کند و تحریم ظریف این را نشان داد. آنها به دنبال سناریویی پنهانی هستند که گزینه نظامی تنها گزینه آن است. خیلی سخت است که درهای دیپلماسی را باز کنی وقتی یک دیپلمات را تحریم می‌کنی.»

تنش بین ایران و آمریکا از زمانی آغاز شد که آمریکا از توافق هسته‌ای سال 2015 با ایران خارج شد. واشنگتن از آن زمان کمپین «فشار حداکثری» برای اجرای تحریم‌ها و استقرار نیروهای نظامی برای مقابله با ایران را آغاز کرده است که هر دو کشور را به درگیری نزدیک کرده است.

تحریم وزیر امور خارجه ایران اقدامی واقعا نادر است در حالی که چنین تحریمی برای دیپلمات‌های سوریه، کره شمالی و دیگر دولت‌های «استبدادگر» وجود ندارد.

این تحریم‌ها دسترسی ظریف به سیستم‌های مالی آمریکا را محدود می‌کند اما تا حد زیادی نمادین است چراکه ظریف می‌گوید هیج دارایی در ایالات متحده ندارد و به نظر نمی‌رسد بتواند از سفر ظریف به نیویورک برای حضور در سازمان ملل متحد جلوگیری کند.

در حقیقت به نظر می‌رسد که دولت ترامپ ظریف را تحریم کرد تا از سیاستی که می‌ترسید واقعا این کشور را در مقابل ایران «ضعیف» نمایش دهد دور شود. در همان روزی که آمریکا ظریف را تحریم کرد بی سرو صدا لغو تحریم‌های هسته‌ای ایران را تمدید کرد که به این ترتیب کشورها می‌توانند در پروژه‌های هسته‌ای غیر نظامی ایران همکاری کنند. این ویورها بخشی از توافق هسته‌ای است و تا حدودی از تلاش آمریکا برای فشار حداکثری علیه ایران کاهش می‌دهد و بعید به نظر می‌رسد که همزمانی تمدید لغو تحریم‌ها و تحریم ظریف اتفاقی باشد.

شرمن می‌گوید: «شکی نیست که این دو به هم وصل شده‌اند. با طراحی دولت، پوشش مطبوعاتی به تحریم ظریف اختصاص دارد و نه تمدید لغو تحریم‌های هسته‌ای. به نظر می رسد دولت در شرایط سختی است.»

دیانا اسفندیاری، یک پژوهشگر برنامه امنیت بین‌المللی در مرکز بلفر دانشکده هاروارد کندی، می‌گوید: «برای بعضی در دولت آمریکا این طراحی به دنبال شایعاتی مبنی بر سخت بودن تمدید لغو تحریم‌های هسته‌ای برای ایران شکل گرفت. این در حالی است که برای عده‌ای دیگر به مفهوم بستن درهای دیپلماسی با ایران است.»

تندروها همچون مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا و جان بولتون، مشاور امنیت ملی مدت‌هاست که واشنگتن را به سمت درگیری سوق می‌دهند. هر دو برای مدت‌ها مدافع تغییر رژیم در ایران بوده‌اند و واشنگتن پست هفته گذشته گزارش داد که آنها مخالف تمدید لغو تحریم‌های هسته‌ای ایران بوده‌اند.

شرمن می‌گوید که اظهار نظر در مورد مقارن بودن تحریم ظریف و تمدید لغو تحریم‌ها سخت است اما احتمالا تنها یک دستگاه بی نظم امنیت ملی است که در سیاست‌ها در مورد ایران چنین انشعابی دارد.

علی واعظ ، مدیر پروژه ایران در اتاق فکر گروه بین‌المللی بحران می‌گوید این اقدام واقعا سیاست بی‌ربط آمریکا علیه ایران را به نمایش می‌گذارد. یک دولت از سو وانمود می‌کند که علاقمند به دیپلماسی با ایران است در حالی که از سوی دیگر دیپلمات ارشد آن کشور را تحریم می‌کند.