تعاریف «فناوری نانو» در مرکز آمار ایران درج شد

به گزارش روابط عمومی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، با همکاری سازمان استاندارد، وزارت صنعت، معدن و تجارت، پژوهشکده‌ مطالعات فناوری و ستاد ویژه‌ توسعه‌ فناوری‌ نانو به عنوان متولی تهیه آمار و داده‌های حوزه‌ فناوری‌ مفاهیم و عبارات مربوط به فناوری‌ نانو در فهرست مرکز آمار ایران درج شد.

با قرار گرفتن برخی مفاهیم فناوری‌ نانو در فهرست مرکز آمار، مطالعات آماری این فناوری در کشور وارد فصل جدیدی شد. مفاهیم گواهینامه‌ نانومقیاس، نشان نانونماد، کالای فناوری‌ نانو، خدمت فناوری‌ نانو، کارگاه فناوری‌ نانو، ابزار فناوری‌ نانو، فناوری‌ نانو و نانومواد در ویرایش جدید «تعاریف و مفاهیم استاندارد آماری برای استفاده در طرح‌ها و گزارش‌های آماری» درج شد.

بخش مهمی از اختلاف‌های موجود در نتایج طرح‌ها و گزارش‌های آماری در کشور، ناشی از یکسان نبودن تعاریف و مفاهیم آماری مورد استفاده در دستگاه‌های تولید کننده‌ آمار است که این موضوع موجب بروز مشکلات متعددی از قبیل مقایسه‌ناپذیری و جمع‌ناپذیری آمارها در سطح ملی و بین‌المللی، اتلاف منابع مالی و انسانی و در نهایت کاهش اعتماد عمومی نسبت به آمار منتشره می‌شود. علاوه بر این تغییر تعاریف متوالی واژه‌های اقلام آماری موجب مقایسه‌ناپذیری در طول زمان و ناپیوستگی در سری زمانی اقلام آماری می‌شود.

از این رو مرکز آمار ایران، همگام با توسعه‌ فناوری‌ نانو در کشور، اقدام به درج این مفاهیم در فهرست مفاهیم مورد استفاده این مرکز، کرده‌است. قرار گرفتن این عبارات و مفاهیم در فهرست مرکز آمار، ضمن ایجاد برداشت مشترک از مفاهیم و اصطلاحات نانو، مقایسه‌پذیری داده‌ها و آمار حوزه‌ی فناوری‌ نانو را در سطح ملی و برای تمامی سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌ها فراهم می‌کند.

تعاریف درج شده در فهرست مرکز آمار به قرار ذیل است:

نانوماده؛ ماده‌ای که هر یک از ابعاد خارجی، ساختار داخلی یا ساختار سطحی آن، نانومقیاس است. نانومقیاس: محدوده اندازه تقریبیnm ۱ تا nm ۱۰۰ است.

ابزار فناوری نانو؛ ابزاری که برای سنجش مستقیم یا غیر مستقیم اندازه در محدوده‌ی نانومقیاس یا سنجش مشخصه‌ها، دستکاری یا ساخت نانوماده استفاده می‌شود و دارای گواهینامه نامه نانومقیاس است.

خدمت فناوری نانو؛ خدمتی که برای ارائه‌ی آن از فناوری نانو استفاده می‌شود و دارای گواهی نانومقیاس است.

فناوری نانو؛ استفاده از دانسته‌های علمی در دستکاری و کنترل ماده، غالباً در نانومقیاس برای بهره برداری از پدیده‌ها و خواص وابسته به ساختار و اندازه است. این خواص، متمایز با خواص اتم‌ها و مولکول‌های منفرد و غیر قابل برون‌یابی (استنتاج) از شکل توده‌ی همان ماده هستند.

کارگاه فناوری نانو؛ کارگاهی که حداقل یکی از تولیدات آن، کالای فناوری نانو یا ابزار فناوری نانو است یا کارگاهی که خدمت فناوری نانو ارائه می‌کند.

کالای فناوری نانو؛ کالایی که در تولید آن از فناوری نانو استفاده شده و دارای نشان نانونماد یا گواهینامه‌ی نانومقیاس است.

گواهینامه‌ی نانومقیاس؛ گواهینامه‌ای است که به کالای فناوری نانو و ابزار فناوری نانو توسط «ستاد ویژه‌ی توسعه‌ی فناوری نانو» اعطا می‌شود.

نشان نانونماد؛ گواهینامه‌ای است که به کالای فناوری نانو توسط «سازمان ملی استاندارد» اعطا می‌شود.