همراه با کوسه نهنگ تنها و رویارویی با فجایع خلیج‌فارس

فیلم مستند آخرین کوسه نهنگ از داستان کوسه نهنگی می‌گوید که تنها مانده است و به دنبال خانواده خود می‌گردد. این مستند موفق به دریافت تندیس بهترین تصویربرداری و بهترین موسیقی از هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» شد.

رامتین بالف کارگردان مستند «آخرین کوسه نهنگ» که دیپلم افتخار بخش سینمای مستند چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر را از آن خود کرد، در گفت‌وگو با پانا درباره این فیلم گفت: از سال 1380 من و برادرم رشاد بالف، بالغ بر 2 دهه در حوزه محیط‌زیست، تاریخ و معماری بوشهر با تمرکز بر دریا، رودخانه، حیات‌وحش و به موازات آن، آسیب‌هایی که به این منطقه از انسان به طبیعت و طبیعت به انسان وارد شده بود، پرداختیم. پژوهش‌های میدانی و تحقیقاتی که در آن دوره شروع کردیم، پایه فیلم «آخرین کوسه نهنگ» بود اما به طور متمرکز فیلمبرداری این فیلم از سال 1396 شروع شد.

او ادامه داد: موضوع این فیلم یعنی خلیج‌فارس، دریا، آلودگی‌ها و آبزیانی که نسل‌شان در حال انقراض است، برای من بسیار جذابیت دارد. کوسه نهنگی که رو به انقراض است و به دنبال هم‌نوعان خود می‌گردد. این فیلم با همراهی کوسه نهنگ در شرایط مختلفی آسیب‌ها و فجایعی را که در دریا رخ می‌دهد، به تصویر می‌کشد.

این فیلمساز درباره عوامل مستند خود بیان کرد: رشاد بالف برادرم، مجموعه‌ای از دستیاران و مشاوران من است و به نوعی سازنده «آخرین کوسه نهنگ» به شمار می‌رود. او در این فیلم غواصی می‌کند و تمام صحنه‌هایی که در اعماق خلیج فارس از کوسه نهنگ تهیه شده، فیلمبرداری کرده است. تلاش‌های رشاد و هماهنگی‌هایی که با یکدیگر داشتیم باعث تولید این فیلم و تمام مجموعه‌های دستاوردهای فنی آن شد. اگر بخواهم «آخرین کوسه نهنگ» را در کنار آثاری که همچون او هستند، مقایسه کنم، آن را در رتبه اول قرار می‌دهم.

بالف در پایان با اشاره به خاطره‌ای در طول ساخت این مستند مطرح کرد: در طول دنبال کردن کوسه نهنگ با خاطرات جالبی روبه‌رو شدیم؛ مثلا یک بار نزدیک به سکوی نفتی فروزان یعنی مرز میان ایران و عربستان کوسه نهنگ را دنبال می‌کردیم، این موجود زیر آب می‌رفت و باید به دنبالش می‌گشتیم تا به فیلمبرداری ادامه دهیم تا جایی که یک مجموعه‌ای از آن‌ها را پیدا کردیم، رشاد به دنبال کوسه نهنگ به زیر آب رفت و من از سطح آب فیلمبرداری می‌کردم، عمق آنجا حدود 50 تا 55 متر بود و هیچ چیزی دیده نمی‌شد، ما با قایق ماهیگیری، به دنبال کوسه نهنگ، مشغول فیلمبرداری بودیم که متوجه شدیم، رشاد را گم کرده‌ایم. در همین حین پیام خوش‌آمدگویی از سوی عربستان به موبایل من آمد و متوجه شدیم که از مرز رد شده و وارد عربستان شده‌ایم. درنهایت به هر شکلی که بود توانستیم رشاد را پیدا کنیم و از آنجا فرار کنیم چراکه به هیچ شکل نمی‌توانستیم ثابت کنیم که مستندساز هستیم و از کوسه نهنگ فیلمبرداری می‌کنیم.