تحقق پوشش همگانی بیمه سلامت در دولت سیزدهم

هزینه‌های سرسام‌آور درمان بیماری‌ها و تهیه دارو، باعث شده بود که جمعیت زیادی از قشر کم درآمد و محروم جامعه، قید درمان را بزنند و با بیماری و درد خود کنار بیایند. بر همین اساس موضوع بیمه رایگان افراد کم درآمد جامعه در دستور کار دولت قرار گرفت و در این راستا ابتدا در چند سال گذشته سه دهک درآمدی پایین جامعه به صورت رایگان بیمه و از خدمات سازمان بیمه سلامت بهره‌مند می‌شدند. اخیرا نیز براساس مصوبه دولت در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲، دو دهک دیگر به مجموع بیمه‌شدگان رایگان سازمان بیمه سلامت اضافه شد و بر این اساس در قالب طرح «پوشش همگانی» ۵ دهک درآمدی پایین جامعه حق بیمه آن‌ها به صورت رایگان است.

از طرفی نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی اواخر مهرماه سال جاری(25 مهرماه) در جریان بررسی جزئیات لایحه هفتم توسعه مصوب کردند که تمامی ایرانیان فاقد بیمه پایه سلامت، بیمه شده سازمان بیمه سلامت ایران محسوب شوند. بر این اساس نمایندگان مجلس شورای اسلامی با بند (الف) ماده 73 این لایحه با 153 رأی موافق، 6 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع از مجموع 193 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند. براساس این ماده بند (الف) ماده 73 لایحه مذکور؛ پوشش بیمه پایه برای تمامی جمعیت کشور اجباری بوده و برخورداری از یارانه دولت جهت حق بیمه سرپرست خانوار و افراد تحت تکفل وی از طریق ارزیابی وسع برای حداقل پنج دهک پایین درآمدی به صورت رایگان و برای سایر دهک‌ها با اخذ سرانه بر اساس ضوابط ذیل و آیین‌نامه‌ای است که به پیشنهاد شورای عالی بیمه سلامت تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

همچنین کلیه ایرانیان فاقد بیمه پایه سلامت، بیمه شده سازمان بیمه سلامت ایران محسوب می‌شوند. مطالبات سازمان بابت حق بیمه و خسارات تأخیر تأدیه (به نرخ اوراق مشارکت) در حکم مطالبات مستند به اسناد لازم‌الاجرا است و با اعلام سازمان بیمه سلامت ایران از محل مطالبات فرد از دستگاه‌های اجرائی از جمله یارانه نقدی به موجب آیین‌نامه اجرائی که به پیشنهاد مشترک سازمان‌های هدفمندی یارانه‌ها و بیمه سلامت ایران تهیه شده و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد، دریافت می‌شود.

32 میلیون ایران رایگان بیمه شده‌اند

آمارهای سازمان بیمه سلامت ایران نشان می‌دهد از سال گذشته تاکنون در دولت سیزدهم 12 میلیون ایرانی در پنج دهک در صندوق‌های مختلف به صورت رایگان زیر چتر حمایت بیمه سلامت قرار گرفتند. محمدمهدی ناصحی، مدیرعامل بیمه سلامت ایران روز 17 آبان ماه با اشاره به اینکه در دولت سیزدهم توسعه بیمه پایه برای اقشار کم درآمد در کشور فراهم شده و عدالت در سلامت بسیار مهم است، گفت: امسال دو دهک دیگر به دهک هایی اضافه شدند که باید خدمات بیمه رایگان دریافت کنند و وظیفه ما این است که به اقشار کم درآمد بیشتر توجه کنیم و توزیع نگاه عادلانه در دستور کار باشد. در این راستا به سمت بیماری‌های پرهزینه رفته‌ایم و صندوق بیماران صعب العلاج راه اندازی کردیم و توانستیم تا حد زیادی از هزینه‌های پرداختی جیب مردم را کاهش دهیم و امیدواریم کارکرد این صندوق را تقویت کنیم.

مدیرعامل بیمه سلامت ایران تصریح کرد: طی در دولت سیزدهم به بحث توانبخشی، بیماران اوتیسم تحت پوشش بیمه سلامت قرار گرفته‌اند و توسعه بیمه پایه برای اقشار کم درآمد در کشور فراهم شده و عدالت در سلامت بسیار مهم است. بیمه سلامت 95 درصد از هزینه‌ها را در بیمارستان‌ها پوشش می‌دهد و 78 درصد از طیف جمعیتی این بیمه به صورت رایگان بیمه هستند و در دولت سیزدهم به این موضوع بسیار توجه شده است.

مدیرعامل سازمان بیمه سلامت همچنین روز 19 مهرماه در آیین افتتاح نوزدهمین اجلاس سراسری مدیران کل بیمه سلامت کشور در کرمانشاه، جمعیت تحت پوشش بیمه سلامت را در کشور بیش از 45 میلیون نفر اعلام و تصریح کرد که این تعداد حدود 60 درصد جمعیت کشور را شامل می‌شود و از مجموع بیمه‌شدگان بیمه سلامت، 32 میلیون نفر به‌صورت رایگان بیمه شده‌اند.

وی همچنین از کاهش حق بیمه دهک‌های ۶ تا ۹ درآمدی خبر داد و گفت:‌ میزان مشارکت در پرداخت حق بیمه در دهک‌های ۶ تا ۹ درآمدی نیز به طور چشمگیری کاهش یافته و جمعیت تحت پوشش بیمه سلامت می‌توانند از خدمات درمانی در بخش‌های سرپایی و بستری استفاده کنند. بر این اساس در دهک ۶ با کاهش ۱۰ درصدی، مشارکت در پرداخت حق بیمه از ۳۰ درصد به ۲۰ درصد رسید؛ دهک ۷ با کاهش ۱۰ درصدی، از ۴۰ درصد به ۳۰ درصد؛ دهک ۸ با کاهش ۲۰ درصدی، از ۶۰ درصد به ۴۰ درصد و پرداختی دهک ۹ با کاهش ۳۰ درصدی از ۸۰ درصد به ۵۰ درصد رسیده است.

وی، همچنین درباره میزان مشارکت دولت در پرداخت حق بیمه در دهک‌های رایگان و بیمه پرداز با در نظر گرفتن جمعیت فعلی بیمه‌شدگان، تاکید کرد: میزان مشارکت دولت در دهک‌های رایگان قریب به مبلغ ۱۵ هزار میلیارد تومان و در دهک‌های ۶ تا ۹ به میزان ۵ هزار میلیارد تومان است.

به استناد آمارها برخی فاقدین بیمه هم هستند که هنوز از هیچ پوشش بیمه‌ای برخوردار نیستند یا از چگونگی بهره‌مندی از بیمه درمانی اطلاعی ندارند و بر همین اساس هم متولیان مکررا تاکید کرده‌اند که فاقدین بیمه سلامت جهت بهره‌مندی از خدمات بیمه‌ای، از طریق سامانه شهروندی این سازمان یا دفاتر پیشخوان برای بیمه شدن خود و خانواده‌شان اقدام کنند. به گفته ناصحی، افراد فاقد بیمه می‌توانند از طریق سامانه شهروندی سازمان بیمه سلامت و یا دفاتر پیشخوان برای بیمه شدن اقدام کنند و زمانی که فردی اقدام به ثبت نام در سامانه‌ شهروندی را انجام دهد، روند ارزیابی وسع هم به شکل خودکار در کوتاه‌ترین زمان ممکن برایش انجام می‌شود. همه مردم می‌توانند از خدمات فراگیر سازمان بیمه سلامت بهره‌مند شوند؛ در این راستا سامانه شهروندی و کد دستوری #۱۶۶۶* برای پیگیری بیمه افراد، تاریخ انقضاء و نوع بیمه افراد فعال بوده و شماره تماس ۱۶۶۶ نیز پاسخگوی سوالات آنها است.

لزوم گسترده‌تر شدن خدمات بیمه فراگیر

ملک فاضلی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درخصوص وضعیت پوشش بیمه رایگان برای افراد فاقد بیمه به پانا گفت: «همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند هر کسی مریض می‌شود، باید فقط دغدغه‌اش بیماری باشد نه هزینه‌های بیماری. طبق قانون اساسی، دولت مکلف است که بهداشت و آموزش که از حقوق اساسی جامعه است را تامین کند و هر چقدر برای سلامت جامعه هزینه شود، سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. از این رو بحث پیشگیری مطرح است که خود نوعی بیمه برای افراد جامعه محسوب می‌شود.»

این عضو کمیسون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: «اغلب افراد اولویت اول را برای سلامت قرار نمی‌دهند و وقتی به مرحله نهایی بیماری می‌رسند، برای اقدامات درمانی مراجعه می‌کنند در صورتی‌که اولویت اول سلامت است و بیمه فراگیر و رایگان باید برای همه افراد جامعه باشد حتی آنهایی که دهک بالایی هستند زیرا معتقدیم افرادی که ثروت خود را در جهت تولید قرار داده و کارآفرینی کرده‌اند نیز باید از مزایای بیمه فراگیر استفاده کنند.»

اعتبارات پایدار بیمه سلامت

وی با تاکید بر اینکه باید بیمه فراگیر همگانی گسترده‌تر شود، گفت: «دسترسی بیمه همگانی باید طوری باشد که همگان به بیمه دسترسی داشته باشند و این موضوع باید گسترده‌تر شود. گستردگی خدمات باید به‌گونه‌ای باشد که در روستاها و مناطق محروم تمام افراد دسترسی به خدمات سطح اول داشته باشند و پزشک در مناطق روستایی حضور داشته باشد. باید دسترسی به خدمات بیمه‌ای طوری ساماندهی شود که خدمات در اختیار افراد باشد در اینصورت می‌توان برقراری بیمه را به سیستم ارجاع منوط دانست. البته اعتبارات بیمه سلامت پایدار است و در سازمان برنامه و بودجه تصویب و در مجلس هم تایید شده است.»

فاضلی یادآور شد: «هنگامی که بیماری کرونا شیوع پیدا کرد، در استان سیستان و بلوچستان تا زمانی که خدمات رایگان نشده بود تعداد مراجعه کنندگان زیاد نبود اما وقتی خدمات رایگان شد و با اقدامات خوب دولت توانستیم خدمات رایگان ارائه دهیم، همه افراد مراجعه کردند و بیماری در منطقه فروکش کرد. بیمه رایگان هم همین اثرگذاری را دارد که اثرگذاری عینی است و اگر بیمه فراگیر برای تمام افراد باشد و به تناسب نیاز خدمات عرضه شود، سلامت جامعه تضمین خواهد شد.»

از آنجا که دسترسی راحت و ارزان به خدمات بهداشتی و درمانی و پوشش بیمه‌ای کارآمد از عوامل موثر در افزایش امید به زندگی است و سازمان بیمه سلامت متولی اصلی برقراری پوشش «بیمه همگانی» است، بر همین اساس لازم است که جمعیت افراد فاقد بیمه که طبق آمار‌های مختلف ارائه‌شده از سوی مسئولان مختلف چیزی بین ۶ تا ۹ میلیون نفر را شامل می‌شوند، نیز به جمع بیمه‌شدگان بیپودند تا به این ترتیب دغدغه بیماری و هزینه‌های دارو و درمان به حداقل ممکن کاهش یابد.