لازمه تحقق یک برنامه‌ درسی خوب، طراحی آموزشی مناسب است

آیین اختتامیه جشنواره الگوهای برتر تدریس ویژه اعضای هیئت علمی و اساتید دانشگاه فرهنگیان با حضور علی لطیفی، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور، سعید غیاثی ندوشن، سرپرست دانشگاه فرهنگیان، معصومه نجفی پازوکی، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در اردوگاه شهید باهنر تهران برگزار شد.

علی لطیفی، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور درخصوص نحوه تعامل این سازمان با آموزش و پرورش بیان کرد: راهبرد ما درجهت ایجاد تحول و توجه به نیاز آموزشی دانش‌آموزان، شکل‌گیری دوگانه تولیدکننده-مجری میان سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی و دستگاه آموزش و پرورش است؛ به گونه‌ای که در یک طرف، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی به عنوان تولیدکننده منابع درسی ظاهر شود و در طرف دیگر معلم بتواند به عنوان مجری این منابع، ایفای نقش کند.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور، در راستای اجرای برنامه‌درسی در مدارس، سه ماموریت و افق را برای این سازمان تعریف کرد و گفت: ارائه راهنمای چگونگی اجرای برنامه‌درسی به مدارس، تضمین و تسهیل دسترسی مدرسه به مواد و منابع درسی متنوع و همچنین پشتیبانی از معلم درجهت طراحی آموزشی مناسب، سه ماموریت سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور است که تحقق بخشیدن به این ماموریت‌ها، مستلزم تعامل و همکاری جدی آموزش و پرورش است.

وی در تکمیل سخنان خود درخصوص ماموریت دوم، بر لزوم طراحی آموزشی مناسب از سوی معلمان تاکید کرد و افزود: یک برنامه‌درسی خوب صرفاً با طراحی آموزشی درست و مناسب محقق می‌شود؛ متاسفانه درصد قابل توجهی از معلمان ما، ذهنیت بلوغ‌یافته‌ای نسبت به طراحی آموزشی ندارند؛ درصورتیکه حتی اگر بهترین ابزار و محتوای درسی تولید شود، اما معلم نتواند با طراحی آموزشی مناسب، دانش‌آموز را درگیر مسئله کند، هیچ اتفاق موثری نخواهد افتاد.

لطیفی، آموزش دروسی نظیر «تفکر و سبک زندگی» و «انسان و محیط‌زیست» را از تجربیات شکست‌خورده آموزش و پرورش خواند و در تشریح علت این شکست خاطرنشان کرد: از سال ۱۳۹۰ تاکنون، رویکرد بسیاری از کتاب‌های درسی تغییر پیدا کرده‌ اما تحولی در نگرش معلم، ناظر بر این کتاب‌ها ایجاد نشده است؛ بنابراین این دروس نه تنها در مدارس مفید واقع نشدند بلکه در مواردی تاثیر عکس گذاشتند. مانند دروس «تفکر و سبک زندگی» و «انسان و محیط زیست»؛ این کتاب‌های درسی علیرغم تمام چالش‌ها و معایبی که دارند، دارای یک نقطه قوت جدی هستند؛ درواقع ‌این‌ دروس، رویکرد آموزشی متفاوتی را به میان آوردند؛ رویکردی که زمینه گفت‌و‌گو و مباحثه میان دانش‌آموزان را فراهم می‌کند.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور به تشریح نقش دانشگاه فرهنگیان در راستای ایجاد تحول در برنامه‌درسی پرداخت و اذعان کرد: تغییر نگرش دانشجومعلم نسبت به محتوای کتب درسی و توانمندسازی او در طراحی آموزشی، دو مسئولیت مهم دانشگاه فرهنگیان در راستای ایجاد تحول در برنامه‌درسی است.

سعید غیاثی ندوشن، سرپرست دانشگاه فرهنگیان در این مراسم ضمن اشاره به سرعت تحولات گسترده جهانی در سیستم‌های آموزشی، بیان کرد: لازم است در نوع نگاه به معقوله آموزش، تغییرات جدی ایجاد شود؛ در این‌راستا، توجه به رویکرد‌های نوین و تناسب محتوا با نیاز یادگیرندگان از اهمیت بسزایی برخوردار است. همچنین تعامل معلم با دانش‌آموز، زمینه انتقال صحیح دانش و ایجاد انگیزه در یادگیرنده را فراهم می‌کند.

غیاثی ندوشن، دانشگاه فرهنگیان را به عنوان دانشگاهی آموزش‌محور در مواجهه با رویکرد‌ها و مفاهیم جدید دانست و توضیح داد: نخستین راه برای بهبود تدریس اساتید و نیز یادگیری اثربخش در دانشجویان، تغییر دیدگاه در امر آموزش است؛ دراین راستا، اساتید باید متناسب با اهداف منابع، از روش‌های نوین تدریس بهره ببرند. همچنین لازم است اساتید با ایجاد یک محیط تعاملی، حس پیشرفت و انگیزه را در دانشجو ایجاد کرده و مسئولیت یادگیری را متوجه او کنند.

سرپرست دانشگاه فرهنگیان در پایان ضمن ابراز امیدواری نسبت به عملکرد اولین جشنواره الگوهای برتر تدریس، از برگزاری این جشنواره در سال‌های آتی خبر داد و عنوان کرد: امید است این جشنواره در سال‌های آتی گسترش یافته و زمینه ایجاد تعامل میان اساتید دانشگاه فرهنگیان با دیگر دانشگاه‌های کشور را فراهم سازد.

لازم به ذکر است که در پایان این مراسم از اساتید برگزیده در اولین جشنواره الگوهای برتر تدریس دانشگاه فرهنگیان تجلیل بعمل آمد.

خبرنگار: ریحانه عسگری