کدام گسل مسبب زلزله ۶ ریشتری «کوخرد» هرمزگان بود؟

علی بیت‌اللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به زلزله 6 ریشتری استان هرمزگان به پانا گفت: برای زلزله 6 ریشتری کوخرد استان هرمزگان، براساس روابط تجربی، شدت محسوس 7 ریشتر در حوالی رومرکز و به‌شعاع 9.4 کیلومتری اطراف آن، شدت 6 ریشتر تا شعاع 33 کیلومتری و شدت 5 ریشتر تا شعاع 64 کیلومتری از زلزله محاسبه شده است. در محدوده شدت 6 ریشتر، تعداد 2745 نفر جمعیت شهری ساکن هستند و در محدوده شدت 6 ریشتر، تعداد 25674 نفر جمعیت روستائی ساکن هستند. تعداد کل جمعیت ساکن (شهری و روستائی)، در محدوده شدت 6 ریشتری برابر 28419 نفر و در محدوده شدت 5 برابر 131469 نفر برآورد شده است.

وی اضافه کرد: با توجه به بزرگی زلزله و فاصله مراکز جمعیتی اطراف از آن، تعداد 14 شهر با جمعیتی معادل 250446 نفر و 263 آبادی با جمعیتی در حدود 166778 نفر (آمار 1395) تحت تاثیر این زمین‌لرزه قرارگرفته‌اند.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: تعداد کل جمعیت ساکن (شهری و روستائی) در محدوده شدت محسوس زلزله 6 کوخرد استان هرمزگان 159888 نفر (طبق آمار سال 1395 مرکز آمار ایران) است. براساس روابط تجربی مورد استفاده و برآوردهای تخمینی که قطعا باید با بازدیدهای میدانی دقیق شود، تعداد آبادی‌های خسارت دیده احتمالی در زلزله 6 کوخرد استان هرمزگان حداقل 35 آبادی است.

وی با بیان اینکه تعداد 6 شهر تا شعاع حدود 55 کیلومتری اطراف رومرکز زلزله قرار گرفته‌اند، گفت: نزدیکترین شهرها عبارت است لمزان با جمعیت 2745 نفر و با تعداد 526 واحد مسکونی (459 واحد مسکونی فاقد اسکلت) در فاصله 29 کیلومتری از رومرکز زلزله. جناح با جمعیت 6910 نفر و با تعداد 1765 واحد مسکونی (1508 واحد مسکونی فاقد اسکلت) در فاصله 39 کیلومتری از رومرکز زلزله. چارک با جمعیت 4066 نفر و با تعداد 915 واحد مسکونی (771 واحد فاقد اسکلت) در فاصله 41 کیلومتری از رومرکز زلزله. همچنین تعداد کل جمعیت مراکز جمعیتی شهری واقع در شعاع نیم درجه (حدود 55 کیلومتری)، 73328 نفر، تعداد کل واحدهای مسکونی 17952 واحد، تعداد کل واحدهای مسکونی فاقد اسکلت 11521 واحد است و پرجمعیت‌ترین شهر در این محدوده بندرلنگه با جمعیت 30435 نفر است.

وی اضافه کرد: تعداد کل جمعیت مراکز جمعیتی روستائی واقع در شعاع نیم درجه (شعاع 50 تا 60 کیلومتری)، 78967 نفر، تعداد کل واحدهای مسکونی 16989 واحد، تعداد کل واحدهای مسکونی فاقد اسکلت 15355 واحد می‌باشد. پرجمعیت‌ترین آبادی در این محدوده گزیر با جمعیت 4693 نفر است. جمع کل جمعیت شهری و آبادی‌های در شعاع نیم درجه (حدود 55 کیلومتری) 152295 نفر و تعداد کل واحدهای مسکونی 34941 واحد بوده که از میان این تعداد از واحدهای مسکونی تعداد 26876 واحد فاقد اسکلت است.

بیت‌اللهی گفت: رومرکز زلزله 6 کوخرد استان هرمزگان بر روی نقشه گسله‌های ایران برهم‌نهی شد و بر این اساس گسل احتمالی مسبب زلزله حدس زده شده است. برآورد شد که سگمنت‌هائی از گسل پیش ژرفای زاگرس در مجاورت رومرکز زلزله امتداد دارد و احتمالا جنبائی آن قطعه گسلی موجب رخداد زلزله 6 کوخرد استان هرمزگان شده است.

وی درخصوص پس‌لرزه‌های این زلزله نیز خاطرنشان کرد: از زمان وقوع زلزله تا زمان تدوین این خبر، تعداد 3 پسلرزه در محدوده رومرکز زلزله رخ داده است که بزرگی بزرگترین آن 4.1 است.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به سابقه زلزله در این منطقه گفت: براساس داده‌های نوین لرزه‌خیزی ایران از اوایل سال 1385 و در شعاع 1 درجه از رومرکز زلزله، زمین‌لرزه‌های 16 سال اخیر جمع آوری شده است که معرف لرزه خیزی گستره رومرکز زلزله هستند. بر اساس داده های جمع آوری شده در این مدت تعداد 1228 زلزله با بزرگی 2.5 و بالاتر در گستره اطراف رومرکز از سال 2006 میلادی تا زمان وقوع زلزله 6 کوخرد استان هرمزگان (مدت 16 ساله) ثبت شده است. از این تعداد 17 زمین‌لرزه با بزرگی 5 و بالاتر و 134 زلزله با بزرگی 4 تا 5 و بقیه زمین‌لرزه‌ها کوچکتر از بزرگی 4 در اطراف رومرکز گسترده شده‌اند.

به گزارش مرکز لرزه‌نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران (IRSC) زلزله 6 کوخرد استان هرمزگان، مورخ 1400/12/26 ساعت 02:45:44 در عمق 10.0 کیلومتری و بفاصله29 کیلومتری لمزان ( هرمزگان )، 39 کیلومتری جناح ( هرمزگان ) و 41 کیلومتری چارک ( هرمزگان ) و در فاصله مستقیم 1026 کیلومتری تهران رخ داد.