در گفت‌وگوی پانا با کارشناس اقتصادی بررسی شد:
فشار اقتصادی بر ایران کاهش می‌یابد؟
ناهماهنگی‌های موجود در نظام تولید و توزیع عامل اصلی خودتحریمی است / کاهش تحریم‌ها انگیزه‌ای برای احتکار باقی نمی‌گذارد
تهران(پانا)- کارشناس اقتصادی با اشاره به این که اثرات تغییرات انتخابات امریکا در ایران به اقدام بانک مرکزی و نرخ‌گذاری دلار در صرافی‌ها برمی‌گردد، می‌‌گوید برای رفع مشکلات اقتصادی باید تحریم‌ها کاهش یابد و قوانین حاکم بر تجارت به گونه‌ای تدوین یا اصلاح شود که باعث روان سازی تجارت و اقتصاد و در نهایت افزایش رفاه مردم شود.
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با پانا در پاسخ به این سوال که نتایج انتخابات امریکا چه تاثیری در اقتصاد کشور در کوتاه‌مدت و بلندمدت دارد گفت:«ترامپ همواره جبهه‌ای متخاصم نسبت به جمهوری اسلامی ایران داشته است. شاید انتخاب بایدن و نگاه دموکرات‌ها با جمهوری‌خواهان خیلی متفاوت نباشد اما ترامپ آدمی است که با اینکه قرار است تا 2ماه دیگر قدرت را تحویل دهد صدر صحبت‌هایش ایران است در حالیکه بایدن چنین لیستی ندارد تا ایران را در صدر موضوعات کاری و در شروع ریاست‌جمهوری خود قرار دهد.»
وی افزود: « انتخاب ترامپ موجب خروج امریکا از برجام و فشار حداکثری بر ایران بود و با کنار رفتن ترامپ این فشار سبک‌تر می‌شود همچنین با توجه به این موضوع که بایدن در صحبتهای خود از استقبال برگشت به برجام و اصلاح مواردی در آن اشاره کرده بود، نشان می‌دهد که فشار بر ایران از برخی جنبه‌ها کاهش یافته و گشایش‌های اقتصادی که یکی از آثار آن کاهش فشار ارزی دولت بعد از افزایش صادرات و بازگشت ارز به کشور است،»
کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به منابع بلوکه شده ایران در برخی از کشورها عنوان کرد: « همچنین بحث انتقال پول‌های ایران که توسط شرکای تجاری اکنون امکان ورود به کشور را ندارد نیز حل خواهد شد. به طور مثال کشوری مانند عراق هم که از جانب ایران مورد لطف قرار گرفته بودند برای بازگشت ارز حاصل از صادرات بهانه می‌آوردند و به نظر می‌رسد مشکلاتی از این دست نیز بهبود یابد.»
امکان افزایش 40 هزار تومانی قیمت دلار با روی کار آمدن بایدن وجود ندارد
این کارشناس اقتصادی ادامه داد :«البته باید گفت همه این گشایش‌ها به بانک مرکزی برمی‌گردد. اراده بانک مرکزی در جلوگیری از کاهش نرخ ارز که هفته گذشته با بر هم زدن این انتظار مواجه شد مانع آن شد که نرخ ارز کاهش پیدا کند. این تصمیم می‌تواند بسیاری از کالاها را تحت تاثیر قرار دهد. اکنون بهانه‌هایی که با انتخاب ترامپ به بالارفتن نرخ و انتظار به افزایش 40 هزار تومانی به وجود آمده بود با انتخاب بایدن دیگر وجود ندارد.»
بغزیان گفت:«اگر مردم بتوانند آینده بهتری را پیش‌بینی کنند احتکار ارز، طلا، خودرو، مسکن و زمین کمرنگ‌تر خواهد شد و در کوتاه مدت شاهد کاهش نرخ ارز و در میان‌مدت شاهد کاهش سایر اقلامی که به دلار قیمت‌گذاری می‌شده و اقلامی مانند خودرو و زمین و مسکن که در داخل کشور به عنوان سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود، خواهیم بود.»
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که ایا با تغییر رئیس جمهوری امریکا شاهد تغییر در دیپلماسی خارجی این کشور با کشورهایی مانند ایران و چین خواهیم بود، افزود:«مسلما بارفتن ترامپ شاهد تغییراتی در سطح جهانی خواهیم بود و ممکن است قضیه برجام با رفتن ترامپ توسط اتحادیه اروپا مورد تجدیدنظر قرار بگیرد. البته تاکید اتحادیه اروپا برگشتن امریکا به معاهده‌های جهانی که به هم خورده بود است. همچنین تنش‌های ایجاد شده بین کشورهای عضو معاهده‌ها با امریکا بهبود پیدا می‌کند و از نگرانی‌های جهانی نسبت به عواملی که روابط تجاری را مختل کرده بود کم می‌شود. همچنین قیمت طلا با آمدن بایدن کاهش پیدا می‌کند.»
وی افزود: «اثرات تغییرات انتخابات امریکا در ایران به اقدام بانک مرکزی و نرخ‌گذاری دلار در صرافی‌ها برمی‌گردد.»
ارکان دیپلماسی امریکایی‌ها در بحث تحریم‌ها تغییر خواهد کرد
بغزیان در پاسخ به این سوال که با بازگشت احتمالی برجام چه تاثیرات میان‌مدت و بلند مدتی برای ایران به همراه دارد و می تواند محدودیت‌های فروش نفت را برای ایران از بین ببرد و در مجموع چه چشم‌اندازی از رفع تحریم و تاثیرات آن بر بخش‌های مختلف اقتصادی قابل پیش‌بینی است، گفت:« طبق صحبتهای بایدن تحریم‌ها سبک‌تر شود ولی اینکه تا چه حد عملی شود مشخص نیست و اینکه ترامپ در این بازه دو ماهه چه اقداماتی انجام دهد که مانع رفع آسان یا برطرف کردن برخی از تحریم‌ها شود نیز مشخص نیست. چون تحریم‌ها درجه‌بندی دارد و برخی از تحریم‌ها هم به ترامپ برنمی‌گردد.»
وی افزود:« مسلما ارکان دیپلماسی امریکایی‌ها در بحث تحریم‌ها تغییر خواهد کرد اما ممکن است ایران تغییر دیپلماسی ندهد و دیپلماسی در ایران ارتباط روابط تجاری و سیاسی است که به ارکان نظام و آن که چه چیزی را مصلحت می‌بیینند، برمی‌گردد. در رفع مشکلات اقتصادی اعتقادمان به کاهش تحریم‌ها، کاهش قیود حاکم بر تجارت که باعث روان سازی تجارت و اقتصاد و افزایش رفاه می‌شود است. برخی از آرمان ها ممکن است محدودیت ها را توجیه کند و اقدامات و دیپلماسی سیاسی و اقتصادی خارجی را تحت تاثیر قرار دهد.»
بغزیان گفت:«معتقدم باید راه‌هایی را پیدا کرد که فروش نفت و آوردن ارز به کشور را تسهیل کند.»
عده‌ای به بهانه تحریم از آب گل آلود ماهی می‌گیرند
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که در چند ماه اخیر شاهد تغییرات قیمتی بسیاری از کالاهای اساسی در کشور شدیم این کمبودها چقدر ناشی از تحریم‌هاست و آیا می‌توان با تغییر رویکرد روابط خارجی آمریکا با ایران شاهد توقف نوسانات قیمتی در بازارها باشیم گفت:«تحریم روی احتکار بعضی از اقلام مثل روغن بی‌اثر نبوده، عده‌ای با ایجاد کمبود توانستند از این آب گل‌آلود ماهی بگیرند. حالا باید ببینیم که این کمبودها یا واقعی است یا مصنوعی.»
وی افزود:«کمبود مصنوعی یعنی کالا برای مدتی بنا به دلایلی مانند گران شدن یا حذف ارز تخصیصی کالا یا نهاده‌ای که مثلا گوشت و مرغ و به طورکلی خوراک دام را تولید می‌کردند یا دانه‌های روغنی که باید وارد می‌شده است تا تبدیل به روغن شود، نایاب می‌شود.»
بغزیان گفت: «وقتی شرکت‌ها پیش‌بینی می‌کنند که قرار است به طور مثال نهاده‌ها گران شود عملا محصول تولیدی شان را از همان موقع احتکار می‌کنند. ممکن است کارخانه‌ای تولید را کم کند تا متهم به احتکار نشود. حالا مشخص نیست که بحث کمبود بوده یا کاهش عمدی. به هر حال همینکه تولیدکننده مانع ورود کالا به بازار شود، باعث گران کالا خواهد شد.»
وی افزود:«اگر تولیدکننده بداند که تحریم‌ها کم نمی‌شود و ارزی هم برای واردات نهاده‌های تولید تخصیص داده نمی‌شود و اگر هم وارد شود ممکن است مشکل ترخیص داشته باشد با توجه به ناهماهنگی‌های اخیر صورت گرفته، کالا را احتکار خواهد کرد.»
ناهماهنگی‌های موجود در تولید و توزیع کالا عامل اصلی افزایش قیمت نهایی محصول خواهد شد
این کارشناس اقتصادی گفت: «حال اگر نهاده‌های اولیه مانند دان مرغ و خوراک دام توسط باندی احتکار شود و از طرفی بانک مرکزی هم به شکل ناهماهنگ ارز را تخصیص دهد که نهاده‌ها ترخیص نشوند همه این مراحل باعث خواهد شد که قیمت نهایی محصول افزایش پیدا کند. متاسفانه در هر مرحله با انحصار یا کمبودی مواجه می‌شویم. سودجویی و ناهماهنگی باعث می‌شوند که قیمت محصول نهایی افزایش یابد.»
سوءمدیریت‌ها به دستگاه‌های نظارتی کشور بر می‌گردد
وی افزود:«مسلم است که هرچقدر تحریم‌ها کم شود و واردات کالاها و نهاده‌ها تسهیل شود دیگر بهانه و انگیزه‌ای برای احتکار باقی نمی‌ماند و این سوءمدیریت‌ها به دستگاه‌های نظارتی کشور برمی‌گردد. تحریم‌ها فقط مانع فروش نفت و ورود ارز به کشور می‌شوند. ناهماهنگی‌های موجود باعث شده خودتحریمی را زیاد و آثارش را سخت‌تر کنیم. »
بغزیان در پایان گفت:«در مورد کالایی مانند روغن در حال حاضر گفته می‌شود که روغن به اندازه کافی توزیع می‌شود و مشکلی نیست اما مشخص نیست که آیا روغن‌های احتکارشده کشف شدند یا کارخانه مجوز افزایش قیمت پیدا کرده و یا نهاده‌ها ترخیص شدنده‌اند. فقط می‌گویند توزیع این محصول زیاد شده است، در تولید و توزیع محصول تناقض‌های زیادی وجود دارد که مسلما دستگاه‌های نظارتی خیلی راحت‌تر می‌توانند این احتکارها را کشف کنند.»
ارسال دیدگاه