گفت‌وگوی پانا با معلمی که خانه‌‌اش را به مدرسه تبدیل کرده است؛
روایت یک معلم از تدریس آنلاین؛ در شبکه شاد هر دانش‌آموز خود را بازیگر صحنه کلاس تصور می‌کند
رجبی: هفت روز هفته مشغول تدریس آنلاین هستم
تهران (پانا) _ یک معلم دوره ابتدایی در شهر تهران معتقد است آموزش آنلاین در قیاس با آموزش حضوری از ابزارهایی برای جذاب‌شدن و جلب مشارکت دانشآموزان بهره‌مند است.
تقریبا سه هفته از آغاز به کار نخستین شبکه آموزشی دانش‌آموزی در ایران می‌گذرد و طبق آمار وزارت آموزش و پرورش در این مدت 10 میلیون کاربر اعم از دانش‌آموز و معلم به این شبکه پیوسته‌اند.
طراحی و راه‌اندازی این شبکه گام بزرگ و موثری در استفاده از تکنولوژی دیجیتال و فضای اینترنت در آموزش و پرورش کشور به شمار می‌رود که نه تنها در دوره طولانی تعطیلی مدارس در اثر بحران اپیدمی کرونا، که در همه تعطیلی‌های ناخواسته مدارس می‌تواند جایگزین مناسبی برای کلاس‌های حضوری باشد.
در هفته‌های اخیر اظهارنظرهای گوناگونی درباره شبکه «شاد» و مشکلات اقشار مختلف در پیوستن به جمع کاربران این شبکه آموزشی مطرح شده است که چه بسا به نکات درست و درخور توجهی اشاره دارند؛ اما آنچه موضوع این نوشتار را تشکیل می‌دهد آثار آموزش آنلاین در انتقال محتواهای آموزشی به دانشآموزان و مشارکت فعال آنها در کلاس‌های مجازی است که در گفت‌وگو با یکی از آموزگاران دوره ابتدایی مطرح می‌شود.
ثمره رجبی اسلامی معلم پایه پنجم ابتدایی «دبستان مرضیه یزدی 1» در منطقه 16 تهران یکی از پیشگامان تدریس اینترنتی و از معلمان فعال در آموزش آنلاین است که این روزها یک کلیپ آموزشی با هدف نصب و کاربری اپلیکیشن «شاد» تولید و اشتراک‌گذاری کرده است.
این معلم در گفت‌وگو با پانا درباره قابلیت اپلیکیشن «شاد» در ایجاد ارتباط آموزشی میان معلم و دانشآموزان گفت: شبکه شاد محیط صمیمی و امنی برای تعامل دانشآموزان و معلمان ایجاد کرده است تا فرایند آموزش را دنبال کنند. گرچه مشکلاتی مانند ضعیف بودن سرعت انتقال اطلاعات باعث کندی کار در این سامانه می‌شود. در هفته‌هایی که از آغاز بارگذاری برنامه سپری شده است بیشتر دانشآموزان به شبکه پیوستند و حضور در کلاس‌های آنلاین به تدریج جزئی از برنامه روزانه آنها شده است و خانواده‌ها هم با شرایط انطباق پیدا کردند و به فرزندان‌شان در انجام تکالیف و فعالیت‌ها کمک می‌کنند.
این معلم درباره پیوستن دانش‌آموزانش به اپلیکیشن گفت: همه 32 نفر دانش‌آموزی که در کلاس دارم تا امروز به شبکه پیوستند و هرروز در کلاس‌های آنلاین حضور دارند. البته زحمت بسیاری صرف این کار شده است به طوری که معاونان مدرسه برای پیگیری این کار و عضوشدن همه دانشآموزان در شبکه، حتی تا درب منزل بعضی دانشآموزان رفته‌اند و خوشبختانه امروز بعد از رفع مشکلاتی که دانشآموزان یا خانواده‌ها در تامین دستگاه و هنگام نصب برنامه یا در مرحله احراز هویت داشتند، همه بچه‌ها با علاقه بسیار زیاد در کلاس‌های آنلاین حاضر می‌شوند.
همین باهم‌بودنِ مجازی برای بچه‌ها دوست‌داشتنی است
رجبی درباره تفاوت ایام تدریس آنلاین در مقایسه با روزهای حضور در مدرسه گفت: در این روزها بچه‌ها نه تنها دیگر تنبلی نمی‌کنند، بلکه حتی از روزهای حضور در مدرسه راغب‌تر شده‌اند و خود را مشتاقانه درگیر کلاس‌های آنلاین و فعالیت‌های آن می‌کنند.
وی درباره علت اشتیاق دانشآموزان به آموزش آنلاین از طریق شبکه شاد گفت: بچه‌ها بعد از مدت‌ها خانه نشینی و دوری از مدرسه و دوستان می‌توانند بودن در کنار معلمان و دوستان‌شان را تجربه کنند و همین باهم بودنِ مجازی برای بچه‌ها دوست‌داشتنی است. علاوه بر آن، استفاده از تکنولوژیِ روز در ایجاد این ارتباط به عنوان عامل جذب‌کننده عمل می‌کند. به بیانی دیگر، گرچه جلسه درس آنلاین نمی‌تواند جایگزین کلاس‌های واقعی باشد و در بسیاری مواقع سرعت انتقال محتوا را کند می‌کند، اما آموزش آنلاین هم مزایایی دارد؛ مثلا اگر دانش‌آموزی از کلاس مدرسه غیبت کند، برای رفع اشکالاتش ناچار باید تا جلسه بعد منتظر بماند، اما در شبکه شاد همه فایل‌های تدریس اعم از فایل‌های صوتی، کلیپ‌ها و تصاویر موجود است و حکم معلم خصوصی را برای بچه‌ها دارد. دانشآموزان درصورت اشکال می‌توانند بارها فایل تدریس را اجرا کنند یا همان‌روز اشکالات را با معلم در میان بگذارند و پاسخش را دریافت کنند.
این معلم پایه پنجم ابتدایی درباره تاثیر مثبت برنامه شاد در تقویت علمی و روحیه دانشآموزان گفت: از وقتی بچه‌ها وارد شبکه شدند باهم همدلی می‌کنند و از هیچ کمکی به همکلاسی خود دریغ نمی‌کنند. آنها درباره درس‌ها به سایر بچه‌ها اطلاع‌رسانی می‌کنند، گاه از فعالیت‌های خودشان فیلم می‌گیرند و برای معلم می‌فرستند و این فیلم‌ها اشتراک‌گذاری می‌شود.
حس رقابت بین دانشآموزان فعالیت را برای آنها جذاب می‌کند
وی افزود: من و معلمان دیگر تکالیف و فعالیت‌های منتخب را برای مدیر مدرسه، خانم فاطمی، می‌فرستیم، که به صورت ویدئو، فایل صوتی، عکس یا نقاشی است، و مدیر آن را در کانال مدرسه بارگذاری می‌کند. همین موضوع حس رقابتی بین دانشآموزان ایجاد می‌کند که فعالیت را برای آنها جذاب می‌کند. در واقع در این ویدئوها و تصاویر هر دانش‌آموز خودش را بازیگر این صحنه می‌بیند، خود را در جایگاه معلم تصور می‌کند و چه بسا می‌تواند بهتر از معلم آن درس را توضیح می‌دهد. بچه‌ها در این فعالیت‌ها از وسایل مختلف استفاده می‌کنند و گاه خانواده هم به کمک‌شان می‌آیند.
شبکه شاد، دانشآموزان هر کلاس را به هم نزدیک کرده است
رجبی درباره نقش معلمان در مشارکت فعال اعضای کلاس در فعالیت‌های کلاسی در شبکه شاد گفت: معلم‌ها در واقع این جمعیت پراکنده را تبدیل به سیستمی فعال می‌کنند. من به عنوان یکی از معلمان، این روزها خانه‌ام را به مدرسه تبدیل کرده‌‍‌ام. مرتب در جستجوی فایل‌های کمک آموزشی یا تولید کلیپ یا ضبط فایل صوتی برای تدریس هستم. در ساعات خارج از زمان تدریس هم به بررسی تکالیف و فعالیت‌ها و رفع اشکالات دانش‌آموزانم مشغولم. در واقع تدریس آنلاین نیازمند توجه تمام‌وقت معلمان است.
ارتباط میان شبکه شاد و شبکه آموزش حفظ شده است
این معلم درباره برنامه زمانی فعالیت‌های آنلاین در طول هفته گفت: از آنجا که درس‌ها را همراه با شبکه آموزش پیش می‌بریم، هر هفت روزِ هفته تدریس آنلاین داریم. همین ارتباط میان شبکه شاد و شبکه آموزش باعث می‌شود مطالب درسی برای بچه‌ها تکرار شود که به یادگیری کمک می‌کند.
بچه‌ها به تدریس معلمِ خود واکنش فعال‌تری نشان می‌دهند
وی درباره تفاوت میان تدریس معلم در مقایسه با سایر شیوه‌های آموزشی گفت: در گروه دانشآموزان ابتدایی بچه‌ها فعال‌تر هستند؛ چون دانشآموزان به معلم خودشان وابستگی بیشتری دارند. در متوسطه هم بچه‌ها به تدریس معلم خود واکنش فعال‌تری نشان می‌دهند؛ مثلا فرزند خودم که دانش‌آموز متوسطه است فایل‌های صوتی معلم خود را در اولین فرصت گوش می‌کند ولی به فایل‌های کپی شده از سایر منابع توجهی ندارد. بازخوردی که از خانواده‌ها گرفتم نیز گواه همین مدعاست. والدین بچه‌ها از من می‌خواهند کلیپ‌های خودم را به اشتراک بگذارم نه تصاویر و فایل معلمان دیگر را.
سرعت پایین شبکه باعث اتلاف وقت می‌شود
به گفته رجبی یکی از مهم‌ترین اشکالات شبکه شاد ضعیف بودن سرعت بارگیری و بارگذاری مطالب است. وی درباره این موضوع بیان کرد: سرعت دانلود و آپلود در داخل شبکه بسیار پایین است که همین موضوع باعث می‌شود زمان زیادی در انتظار انتقال فایل‌ها از هر دوطرف هدر شود. اگر این مشکل به هر نحوی حل شود به نظر من شبکه شاد از این به بعد به عنوان یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های توسعه آموزش در کشور نقش‌‌آفرینی خواهد کرد.
گفت‌وگو: عاطفه بزرگ‌نیا
ارسال دیدگاه