گردشگری عشایری؛ مکمل گردشگری طبیعی گیلان است

به گزارش خبر نگار پانا ، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان ، استان گیلان را دارای اقلیم جلگه ای و مرطوب دانست که از یکطرف به کوهستان و از طرف دیگر به دریا راه دارد ،گفت: مردم گیلان از قدیم انتخاب نوع زندگی شان را براساس همین اقلیم و جغرافیا قرار داده اند.

میثم نوابیان زندگی عشایری را یکی از انواع زندگی در اقلیم و جغرافیای گیلان دانست و گفت : تالش ها در غرب گیلان و گالش ها در شرق گیلان زندگی می کنند. البته عشایر شرق گیلان در منطقه کوهستانی دیلمان و اشکور زندگی می کنند و یکجانشین محسوب می شوند.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان با بیان اینکه «کلایی ها» در شرق گیلان دام محدود دارند، کشاورزی دیم می کنند و عمدتا سیب زمینی، عدس، گندم و جو می کارند، گفت: گالش ها کوچ رو هستند، یعنی در تابستان به ارتفاعات می روند و در زمستان در میان بندها و جنگل ها به دامداری می پردازند و در ییلاق به صورت محدود کشاورزی می کنند.

نواییان عشایر غرب گیلان را که در جلگه هستند «گیلونج» و عشایری که در کوه هستند کوئج نام و تصریح کرد: عشایر سه خصوصیت بارز دارند، یعنی زندگی شان به شدت به دام بستگی دارد، کوچ رو هستند و نظام ایلیاتی دارند.

وی با بیان اینکه عشایر گیلان نیمه کوچنده محسوب می شوند، خاطرنشان کرد: عشایر گیلان کوچ عمودی دارند و از جلگه به سمت کوهستان حرکت می کنند. به مسیر کوچ عشایر «ایل راه» و به زبان محلی راه «چهارپاداری»(چارواداری) گفته می شود. ایل راه ها به صورت فرهنگ از پدران به پسران به ارث می رسد.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان باورها و اعتقادات مردم عشایر را ویژه و مقدس دانست و اضافه کرد: عشایر نزدیک به طبیعتند و احترام خاصی برای طبیعت قائل هستند. عشایر گیلان اسطوره ای به نام «سیاه گالش» دارند که موجودی نامیراست و به دامدار کمک می کند. در واقع سیاه گالش دامدار خوب را مورد عنایت خودش قرار می دهد و به زندگی او برکت می بخشد، اما اگر دامدار خاطی باشد و حیوانات را بیازارد و مراتع را تخریب کند، سیاه گالش او را مجازات می کند و برکت را از زندگی اش می گیرد.

وی ادامه داد: عشایر غرب گیلان اعتقاد دارند که سیاه گالش طنابی از جنس موی بز به نام ( چتو) دارد که اگر این طناب را به دامداری دهد، زندگی او رونق می گیرد.

وی زنان عشایر را نماد حرکت و تکاپو و زندگی دانست و یادآور شد: بخش عمده ای از مسئولیت زندگی عشایری بر دوش زنان است و زن عشایر هرگز بیکار نمی شود و دوشیدن شیر دام و تهیه ماست و دوغ و پنیر و کره و کشک و پختن نان کار روزانه اوست.

نواییان با بیان اینکه عشایر به مراتع فرصت استراحت و احیا می دهند، گفت: مردم عشایر براساس تجربه دریافته اند که مرتع زمانی برای چرای دام حاضر است که علف ها دانه کرده باشند تا بتوانند در فصلی که دام به سمت جلگه می رود، رشد کنند.

وی نیاز امروز گردشگری عشایری گیلان را راه اندازی تورها و پکیج های گردشگری دانست و اظهار کرد: گردشگر عشایری باید یک گردشگری تجربه گرا داشته باشد و در کوچ مشارکت کند، یعنی لذت زندگی عشایری را لمس کند و لباس محلی را بر تن کند و شیر دام را بدوشد و نان از تنور بیرون بیاورد. در این راستا باید اطلاعات لازم و دانش بومی در اختیار گردشگران عشایری قرار گیرد.