جهان معلمی و معلم جهانی

با همین فلسفه یونسکو روزی را به عنوان روز جهانی معلم نام‌گذاری کرده است. سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد را به اختصار یونسکو می‌نامند. این سازمان در سال 1945 میلادی، درست پس از پایان جنگ جهانی دوم و با این استدلال پا گرفت که جنگ‌ها نخست در ذهن بشر شکل می‌گیرد، پس دفاع از صلح نیز باید از ذهن بشر شروع شود.

نماینده ایران در سال 1946 میلادی(1325 شمسی) اساسنامه یونسکو را امضا کرد. دو سال بعد در تیر ماه 1327 مجلس شورای ملی عضویت قطعی ایران را به تصویب رساند و سرانجام اساسنامه کمیسیون ملی یونسکو در سال 1328 هـ.ش توسط هیات وزیران تصویب شد. بعد از پیروزی انقلاب این اساسنامه مورد بازنگری قرار گرفت و پس از تایید وزارت فرهنگ و آموزش عالی در جلسه مورخ 29 شهریور ماه سال 1366 در هیات وزیران به تصویب رسید.

ایران یکی از اعضای اولیه این نهاد وابسته به سازمان ملل است. مرکز عمل و معرف هر کشور در یونسکو، کمیته ملی یونسکو است. این کمیته که در راس آن یک مقام دولتی قرار دارد، برقراری ارتباط بین یونسکو و نهادهای علمی، آموزشی و فرهنگی داخل کشور را برعهده دارد. در شورای عالی کمیته ملی یونسکو وزرای علوم(رییس کمیسیون)، خارجه، ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش و رییس سازمان حفاظت از محیط زیست و صدا و سیما و 7 تن از شخصیت‌های علمی و فرهنگی کشور از میان مدرسان و اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و محققان و هنرمندانی که در زمینه‌های علمی، فرهنگی، ارتباطی و تعلیم و تربیت دارای تجربه باشند، حضور دارند.

دبیرکل کمیته ملی یونسکو هم با ابلاغ وزیر علوم منصوب می‌شود. در چهل و چهارمین اجلاس وزرای آموزش و پرورش که در تاریخ 3 تا8 اکتبر سال 1994 در شهر ژنو برگزار شد، فدریکو مایور مدیرکل وقت پیشنهاد کرد که مجمع روزی را به نام روز معلم اعلام کند. این پیشنهاد از سوی مجمع تصویب شد. در این اجلاس 70 وزیر، 27 معاون وزیر و38 ناظر از 135 کشور جهان حضور داشتند.

امریکا و انگلیس که قبلا از یونسکو خارج شده بودند در این اجلاس حضور نداشتند. از ایران نیز هیاتی به ریاست محمدعلی نجفی در این اجلاس شرکت کرده بود. اعضای هیات ایرانی عبارت بودند از سیروس ناصری، غفرانی، نادرقلی قورچیان، عباس صدری، محمود مهرمحمدی و حسین معینی. هیات ایرانی به این پیشنهاد رای مثبت داد.

از سال 95 تاکنون این روز با صدور اطلاعیه و چاپ پوستر و طرح شعار‌های جذاب در مورد معلمان جشن گرفته می‌شود. امسال هم با شعار «معلمان جوان آینده‌سازان جهان» این روز گرامی داشته شده است. امری که آموزش و پرورش ما بیش از هر جای دیگر به آن نیازمند است هم نیازمند نیروهای جوان هم ایده‌های جوان.

ممکن است این سوال مطرح شود که چرا مخصوصا 5 اکتبر به عنوان روز جهانی معلمان انتخاب شد؟ تنها به این دلیل که بیانیه مشترک یونسکو و سازمان بین‌المللی کار پیرامون وضعیت آموزگاران روز 5 اکتبر 1966 امضا شده بود. در تاریخ 5 اکتبر 1966 میلادی پس از کنفرانس ویژه مقام و منزلت معلم که توسط یونسکو در شهر پاریس برگزار شد، توصیه‌نامه‌ای در 13 فصل و 146 بند تهیه و منتشر شد. اما این جهان معلمی است که از این حرفه تصویری جهانی می‌سازد چرا که معلمی هم خود دارای اهمیت است هم ویژگی‌های این حرفه خاص و مهم است چراکه انسانی‌ترین حرفه است هم موضوع انسان و پرورش انسان است هم خدمات‌گیرنده و خدمات‌دهنده انسان هستند و این ویژگی‌ها از معلم، حرفه‌ای ساخته است به وسعت جهان و از دنیای معلمی گستره‌ای می‌سازد به تنوع و گستردگی بشر.

بنابراین وقتی از روز جهانی معلم سخن به میان می‌آید باید متمرکز بر 5 شاخص جهانشمول معلم شد و به پاس معلمانی که این شاخص‌ها را عملی ساخته و متبلور کرده‌اند، تمام‌قد ایستاد چرا که جهان هر چه امروز دارد، دستاوردهای معلم یا کسانی است که معلمانه زیسته‌اند.

هنر معلمی، ویژگی‌های شخصیتی، دانش، مهارت و تجربه معلمی 5 شاخصی هستند که در هر جای جهان، معلمی این 5 شاخص را به صورت مثبت در خود تجلی کرده باشد، معلم به معنای واقعی است یعنی به ارمغان آورنده صلح و انسان دوستی و تحقق‌بخش کشف و شکوفایی استعدادهای انسانی برای کیفیت بخشیدن به زندگی فردی و اجتماعی همان چیزی که نخست از ذهن‌ها باید آغاز شود.

*فعال صنفی معلمان

منبع: روزنامه اعتماد