هفته اول مردادماه؛ از بی‌سرانجامی 3 لایحه در مجلس تا صدور حکم قاتلان شیرمحمدعلی
تهران (پانا) - اعلام آخرین وضع لوایح «امنیت زنان در برابر خشونت»، «حمایت از محیط‌بانان و جنگل‌بانان» و «حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان» و طرح تشدید مجازات اسیدپاشی، صدور حکم قاتلان علیرضا شیرمحمدعلی و پایان جلسات دادگاه محمدعلی نجفی گزیده‌ای از مهمترین اخبار اجتماعی است در هفتهای که گذشت.
هفتهای که سپری شد شاهد اتفاقات و خبرهای مهمی در حوزه اجتماعی بودیم که گزارش زیر مروری بر مهمترین خبرهای این حوزه است.
جریان شکافنده‌ای که قربانی می‌گیرد
هر ساله با آمدن فصل تابستان بسیاری از گردشگران و مسافران، دریای خزر را انتخاب می‌کنند تا بتوانند در این محیط آبی شنا کنند و از لذت آن بهره‌مند شوند اما شنا در دریای خزر مخاطراتی دارد که در صورت ناآگاهی منجر به مرگ شناگران می‌شود به طوری که طبق اعلام سازمان اورژانس کشور از ابتدای امسال تا پایان تیرماه 756 نفر در محیط‌های آبی غرق شده‌اند و استان‌های مازندران، گیلان و آذربایجان غربی در صدر بیشترین حوادث ناشی از غرق‌شدگی هستند. این در حالی است که به گفته کارشناسان شناکردن در خارج از طرح‌های سالم‌سازی دریا و آنجا که جریان شکافنده وجود دارد، خطرآفرین است. آنطور که بهروز ابطحی، رئیس پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی و علوم جوی گفته است، عمده تلفات ناشی از شنا در دریای خزر مربوط به جریان‌های ناشی از امواج است که به جریان شکافنده معروف است و فقط بلد بودن شنا کافی نیست بلکه اطلاع‌رسانی و آگاهی عمومی به شیوه‌های مختلف برای کاهش تلفات انسانی بسیار مؤثر است.
او درباره توضیح جریان شکافنده نیز گفته است که جریان شکافنده آب به صورت موج می‌آید و به ساحل می‌رسد. موج باعث انباشته شدن آب در ساحل می‌شود و توده‌ای از آب به ساحل می‌آید و طبیعتا باید دوباره به سمت دریا برگردد. جریان شکافنده مثل نهرهای داخل دریا هستند که حاصل برگشت آب دریا برعکس مسیر ساحل هستند.
لایحه «امنیت زنان در برابر خشونت» در انتظار ورود به مجلس
لایحه «تأمین امنیت زنان در برابر خشونت» بیش از 12 ماه است که در انتظار تایید قوه قضاییه قرار دارد. پیش‌نویس لایحه زیر نظر معاونت زنان ریاست‌جمهوری تدوین شده است و از طرفی این لایحه را 18 قاضی بررسی کرده‌اند. این لایحه ابتدا با 92 ماده از سوی دولت به قوه قضاییه ارسال شد اما لایحه‌ای که اصلاح نهایی شده 53 ماده دارد. علت اینکه 41 ماده حذف شده این است که لایحه تامین امنیت زنان در سال 91 نوشته شده ولی اصلاح قانون مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری در سال 92 و 94 صورت گرفته بود و آن 41 ماده تکرارهایی بود که در این دو قانون آمده بود که قوه قضاییه به دلیل تکراری بودن، آن 41 ماده را حذف کرد. این لایحه که با هدف تحکیم بنیان خانواده، تأمین امنیت و کرامت زنان، پیشگیری از جرایم خشونت‌آمیز و حمایت از زنان خشونت‌دیده در دولت تهیه شده است در انتظار ورود به مجلس شورای اسلامی است و به گفته فاطمه ذوالقدر، عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، قرار است این لایحه به زودی به مجلس ارسال شود.
رفع ایرادات طرح تشدید مجازات اسیدپاشی
اسیدپاشی از جمله جرایمی است که در یک دهه اخیر ارتکاب آن افزایش یافته است. این موضوع باعث شد طرحی جداگانه در راستای تشدید مجازات اسیدپاشی در مجلس تهیه شود تا با وضع قوانین سخت‌گیرانه از میزان جرایم مربوط کاسته شود. همزمان با در دستور کار قرار گرفتن طرح تشدید مجازات اسیدپاشی جمعی از قربانیان اسیدپاشی به همراه انجمن حمایت از قربانیان اسیدپاشی در مجلس حضور یافتند. طرح تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان ناشی از آن در اردیبهشت ماه سال جاری در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و پس از آن برای تایید در اختیار شورای نگهبان قرار گرفت اما این شورا ایراداتی به این طرح وارد کرد که حالا به گفته حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ایرادات شورای نگهبان به طرح تشدید مجازات اسیدپاشی مورد بررسی قرار گرفت و رفع شد.
انتصاب روسای بنیاد مستضعفان و کمیته امداد
در هفتهای که سپری شد، در احکام جداگانه‌ای از سوی مقام معظم رهبری پرویز فتاح به ریاست بنیاد مستضعفان و مرتضی بختیاری به ریاست کمیته امداد امام خمینی منصوب شدند. پرویز فتاح پیش از این ریاست کمیته امداد را بر عهده داشت.
ایراد شورای نگهبان به لایحه حمایت از محیط‌بانان
لایحه حمایت از محیط‌بانان در سال 95 از سوی دولت تهیه و به مجلس ارسال شد و پس از تصویب در مجلس در اختیار شورای نگهبان قرار گرفت. از آنجا که این لایحه تهیه فقط حمایت از محیط‌بانان و جنگل‌بانان را مد نظر قرار داده بود در کمیسیون قضایی مجلس قرار شد یگان حفاظت سایر دستگاه‌های اجرایی هم در این لایحه مورد توجه قرار بگیرند. بعد از تغییرات اعمال شده در کمیسیون قضایی مجلس، عنوان لایحه در تیرماه سال جاری به لایحه حمایت قضایی و بیمه‌ای مأموران یگان حفاظت دستگاه‌های اجرایی تغییر کرد. شورای نگهبان بعد از بررسی‌های این لایحه ایراداتی را به آن وارد و اعلام کرد که مزایای مربوط به این لایحه علاوه بر محیط‌بانان و جنگل‌بانان به سایر یگان‌های حفاظت تسری یافته در حالی‌که به محل تامین منابع مالی آن اشاره نشده است چون طبق اصل ۷۵ قانون اساسی، مصوبه‌ای که بار مالی دارد باید نحوه تامین آن نیز پیش‌بینی شود اما در این لایحه فقط تامین بار مالی ناشی از این قانون را فقط برای محیط‌بانان و جنگل‌بانان پیش‌بینی کرده است. همچنین یکی از ایراداتی که شورای نگهبان به لایحه مذکور وارد کرده مربوط به قانون به‌کارگیری سلاح است که طبق اعلام شورای نگهبان باید این موضوع شفاف شود که آیا ماموران محیط زیست هم از مسئولیت مربوط به جرح و قتل حین عملیات مصون خواهند بود یا خیر؟ اکنون قرار است فراکسیون محیط زیست با اعضای شورای نگهبان برای رفع ابهامات این لایحه رایزنی کنند.
پایان جلسات دادگاه نجفی
سومین و آخرین جلسه علنی رسیدگی به پرونده قتل میترا استاد، همسر دوم شهردار پیشین تهران در دادگاه کیفری یک استان تهران برگزار شد و جلسات دادگاه محمدعلی نجفی به پایان رسید. در این جلسه دادگاه، نجفی و وکیل مدافع او و کارشناسان پزشکی قانونی و کارشناسان بررسی صحنه جرم مطالب خود را بیان کردند و در پایان جلسه دادگاه قاضی ختم رسیدگی را اعلام کرد و گفت که قانون زمان صدور رای را مشخص کرده که صدور حکم، هفت روز پس از اعلام ختم رسیدگی است. همسر محمدعلی نجفی شهردار سابق تهران صبح روز سه‌شنبه ۷ خردادماه به ضرب گلوله به قتل رسید. از همان ساعات اولیه تحقیقات برای شناسایی و دستگیری قاتل آغاز شد و عصر همان روز قاضی شهریاری سرپرست دادسرای امور جنایی تهران از اعتراف نجفی به قتل همسرش خبر داد. ۱۳ خرداد ماه سال جاری علی القاصی مهر دادستان تهران گفت: با توجه به تکمیل تحقیقات در پرونده اتهامی آقای محمد علی نجفی دایر بر الف- قتل عمد خانم میترا استاد ب- حمل و نگهداری سلاح غیر مجاز ج- ایراد صدمه بدنی عمدی منتهی به جرح (غیر فوتی) و با تقاضای اولیای دم مبنی بر قصاص نامبرده، پرونده با صدور کیفرخواست جهت رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال شد و پرونده مطروحه از جهت قانونی یک پرونده قتل خانوادگی محسوب می‌شود که متأسفانه نظایر آن در طول سال اتفاق می‌افتد.
صدور حکم قاتلان شیرمحمدعلی
علیرضا شیرمحمدعلی که در زندان فشافویه دوران محکومیت خود را سپری می‌کرد در تاریخ ۲۰/۰۳/۱۳۹۸ با ضربات تیزی مجروح و به قتل رسید. خردادماه امسال دادستانی تهران اعلام کرد که پرونده او با تکمیل تحقیقات و تقاضای اولیا دم مبنی بر قصاص و مجازات قانونی سایر اتهامات مندرج در کیفرخواست صادر و جهت رسیدگی به دادگاه کیفری یک ارسال شد. پایان خردادماه، سخنگوی قوه قضاییه نیز با تشریح جزئیات مضروب و به قتل رسیدن مرحوم علیرضا شیرمحمدعلی، از دستور رئیس قوه قضائیه به سازمان زندان‌ها و دادستانی کل کشور برای بررسی قصور احتمالی مأموران خبرداد و گفت که حسب دستور ریاست قوه قضائیه، مقرر شد هم از ناحیه سازمان زندان‌ها و هم از سوی دادستانی کل کشور دو تیم مجزا در مورد سهل‌انگاری یا قصور احتمالی مأمورین مربوط، بررسی دقیق انجام داده و نتیجه به ایشان گزارش و در صورت محرز شدن تخلف یا جرم، برخورد قاطع و مناسب انجام پذیرد. حالا بر اساس اعلام سخنگوی قوه قضاییه حکم عاملان قتل شیرمحمدعلی صادر شده است. دادگاه رای خود را صادر و بر این اساس دادگاه متهم ردیف اول را به اتهام مشارکت در قتل عمد به قصاص نفس و پرداخت دیه صدمات غیرموثر در قتل محکوم کرد. در همین رابطه متهم ردیف دوم پرونده نیز به اتهام معاونت در قتل عمد به ۲۵ سال حبس و پرداخت دیه صدمات غیرموثر در قتل محکوم شد. حکم صادره غیرقطعی است و قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است.
آخرین وضع لایحه حمایت از کودکان
طبق آمارهای منتشر شده از سوی اورژانس اجتماعی کشور میزان کودک‌آزاری در سال‌های اخیر روند صعودی داشته است و این موضوع تصویب هرچه سریعتر این لایحه را ضرورت می‌بخشد. اخیر نیز مورد دیگری از کودک‌آزاری در شهر بوشهر گزارش شد که بر اساس گزارش اورژانس اجتماعی کودک‌آزاری در یک کارواش صورت گرفت و پسربچه‌ای بارها مورد آزار و اذیت روحی و جسمی کارکنان آن کارواش قرار گرفته بود. پس از افشای این کودک‌آزاری، معصومه ابتکار، معاون زنان و خانواده ریاست‌جمهوری در واکنش به این واقعه در توییتی اعلام کرد که تصویب هر چه سریعتر لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان ضرورت دارد و دیگر جای تعلل نیست. لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان با پیگیری‌های دولت و مجلس پس از ۱۰ سال در مرداد ماه سال گذشته با اکثریت آرای به تصویب نمایندگان مجلس رسید، اما شورای نگهبان ایراداتی را به آن وارد دانسته است که این ایرادات به گفته پروانه سلحشوری، یکی از اعضای فراکسیون زنان مجلس، در کمیسیون قضایی برطرف شده است و همچنان در نوبت بررسی در صحن علنی قرار دارد.
ارسال دیدگاه