ظریف: افغانستان پیش از اقدام متقابل ایران، موضوع حقابه هیرمند را حل کند

محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوال حبیب‌الله دهمرده، نماینده مردم هامون در خانه ملت، در خصوص چرایی اختصاص نیافتن حقآبه کشورمان از هیرمند اظهارکرد: «وزارت امورخارجه در این خصوص پیگیری‌های بسیاری به عمل آورده است و این پیگیری‌ها ادامه خواهد داشت.»

وی ادامه داد: «در سفر سال گذشته به افغانستان، بنده ‌و اشرف غنی، رئیس‌جمهوری، این کشور توافق کردیم کمیته‌های پنج‌گانه‌ای برای بررسی کلیه روابط ما و افغانستان تشکیل شود که از این پنج کمیته کار سه کمیته به نتیجه رسیده و منتظر نتایج دو کمیته دیگر هستیم تا کلیه این توافقات را در قالب یک بسته جمع‌بندی ارائه کنیم.»

ظریف در ادامه با اشاره به تلاش‌های این وزارتخانه برای حل مشکل هیرمند یادآور شد: «در ماه اسفند بر اساس اطلاعاتی که ما از وزارت نیرو گرفتیم آنچه به عنوان حقآبه هیرمند تامین شده قابل قبول نبوده پس ما دو یادداشت اعتراض به طرف افغان ارسال کردیم و همچنین سفیر این کشور در تهران را دعوت کردیم.»

وی همچنین گفت: «ما می‌توانیم در قبال عدم تامین حقآبه هیرمند اقدام متقابل را در نظر بگیریم ولی توقع ما از دولت دوست و برادر افغانستان این است که پیش از آنکه ما ناگزیر شویم در سیاست های 40 ساله خود در قبال افغانستان تجدیدنظر کنیم به توقعات به حق جمهوری اسلامی ایران پاسخ دهد.»

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا تاکنون درباره حق‌آبه هیرمند از افغانستان اقدام جدی و لازم به عمل نیامده است، گفت: «این موضوع سال‌هاست میان ایران و افغانستان مطرح بوده و قرارداد 1951 بعد از سال‌ها به نتیجه رسیده است.»

اقدام در مقابل افغانستان تنها در حوزه وزارت امور خارجه نیست

ظریف ادامه داد: «بعد از سفرهایی که رئیس‌جمهوری کشورمان و رئیس‌جمهوری افغانستان به کشورهای یکدیگر داشتند، درباره حق‌آبه هیرمند هم صحبت کردند.»

وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: «مشکل آب کشور و استان سیستان و بلوچستان تنها از طریق حق‌آبه حل‌شدنی نیست و باید یک برنامه جامعی وجود داشته باشد که این تنها مربوط به وزارت امور خارجه نیست و ما در سطح وظایف خود پیگیری کرده‌ایم.»

وزیر امور خارجه کشورمان افزود: «درباره رودخانه هیرمند طرف افغان اعلام کرده که به حق‌آبه ایران احترام بگذارد و آب هامون تأمین شود، همچنین در حوزه هری‌ررود هم توافق شده برای اولین بار به سوی یک رژیم حقوقی حرکت شود.»

وی گفت: «دو یادداشت اعتراض برای کشور افغانستان درخصوص حق‌آبه هیرمند در اسفند و فروردین ماه براساس توافق‌های سال 51 ارسال شده است، سفیر افغانستان در این راستا به وزارت امور خارجه دعوت و مواضع جمهوری اسلامی ایران در این باره به وی اعلام شده است.»

ظریف تصریح کرد: «مسیر عمل متقابل یعنی اقدام در جهت سخت‌گیری در برخی حوزه‌ها برای افغانستان که می‌تواند کماکان مورد استفاده قرار بگیرد، در دستور کار ماست.»

وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه وزارت امور خارجه تاکنون تمامی اقدامات برای حل این مشکل را انجام داده است، گفت: «یک اقدام دیگر باقی مانده که اگر بخواهد شکل بگیرد، باید تمام دستگاه‌ها در کشور با توجه به رابطه ما با افغانستان بر آن تأکید کنند، زیرا تنها در حوزه وزارت امور خارجه نیست.»

اجلاس اضطراری کمیساریای آب ایران و افغانستان به زودی تشکیل خواهد شد

ظریف با اشاره به اینکه اجلاس اضطراری کمیساریای آب دو کشور به زودی در ایران تشکیل خواهد شد، تأکید کرد: «در حوزه وزارت امور خارجه نمی‌توان به کشوری دیگر فشار و یا زور وارد کرد، بلکه می‌توان از طریق اقدام و عمل متقابل حرکت کرد.»

وی اظهار کرد: «توقع ما از دوستان افغانستان این است که با توجه به نیاز همسایه بزرگ خود یعنی ایران، حرکت کنند زیرا ما همواره در مبارزه با تروریسم و دیگر مسائل در کنار آنها بوده‌ایم.»

وزیر امور خارجه کشورمان در پایان تصریح کرد: «تأکید وزارت امور خارجه بر احیای شرق کشور است، فشاری که برای زنده کردن چابهار و یک بندر مهم منطقه‌ای در مسیر جاده شمال به جنوب و جنوب به غرب در دستور داریم که امیدواریم این سیاست‌ها به احیاء و رونق آن منطقه بیانجامد؛ می‌دانم که این حوزه‌ها تنها حوزه وزارت امور خارجه نیست، بلکه نیاز به یک کار اساسی و آمایش سرزمینی و برنامه درازمدت دارد.»