قواعد کاربردی برای نگارش خوب

نگارشِ خوب =آسان‌سازیِ خواندن

"جان کری هاچنس" روزنامه‌نگار و منتقد آمریکایی می‌گوید؛یک نویسنده، فردی تنها است در یک اتاق که با ابزار زبان می‌کوشد احساسات انسان را به سمت صحیح هدایت کند".

البته خبرنگاران در اتاقهایی دور از دیگران نمی‌نویسند آنها "تخیل‌نگاری" نمی‌کنند، بلکه بسیاری از مواقع در صحنه رویدادها حاضرند اما آنها هم چون نویسندگان باید با زبانی گویا قدرت درک به خواننده بدهند.

نگارش خوب، کار را برای خواننده، شنونده و بیننده آسان می‌سازد . باید با زبانی ساده ، با زبانی که مردم می‌فهمند و برایشان قابل درک است. رویدادها را برایشان نوشت تا مطالب بر انها تاثیربگذارد. باید پاراگراف‌ها کوتاه بوده و طاقت‌فرسا نباشند.

چند توصیه کلی

1- پیام خود را با روشن‌اندیشی به مخاطب بقبولانید . برای آنکه به روشنی بنویسید باید به روشنی بیندیشید. "ارنست همینگوی" می گوید؛ هنر نویسنده این است که آنچه می‌بیند و حس می‌کند به بهترین و ساده‌ترین شکل روی کاغذ بیاورد.

2 - زبان مناسب به کار ببرید . "واژه‌های قلنبه" و تخصصی که برای مخاطبِ عام، بی‌معنی است را کنار بگذارید. با زبان رایج مردمِ خود، سخن بگویید. نگارش خوب صحبت کردن از بالا به پایین با مردم نیست . نگارش خوب یعنی یک فکر یا موضوع پیچیده را بگیرید و آن را به ساده‌ترین شکل توضیح دهید این کار نیازمند هوش و درک بالاست که خبرنگاران باید از آن برخوردار باشند.

3- درک عمیق از موضوع : خبرنگار برای بیان روشن اول باید خود درک عمیقی از موضوع داشته باشد بتواند آن را منتقل کند.

4- نقل قولها روح نگارش شماست. خبرنگاران حرفه‌ای نقل قول‌ها و لطیفه‌های جالب استفاده می‌کنند تا به کارشان روح و رنگ بدهند.

5- خبرنگاران حرفه‌ای مختصر می‌نویسند. در این مورد بارها گفته‌ایم و بیش از این زیاده است.

چند قاعده نگارش خوب:

• از آن چه می‌خواهید بگویید، کاملا مطمئن باشید. سخن محکم و قابلِ اتکا، تاثیر خودش را می گذارد. شک نکنید‍!

• واژگان رایج ابزار کار شماست؛ آنها را فراموش نکنید.

• از جملات ساده استفاده کنید.

• پاراگراف‌های کوتاه و تک موضوع، خواننده را ترغیب به خواندن می‌کند. حتی‌الامکان یک موضوع را در یک بند تمام کنید.

• از افعال معلوم استفاده کنید(افعال معلوم؛ فعل‌هایی است که بوسیله سوژه خبر انجام شده و فاعل دارد)

• جزئیات را بیان کنید. تصویرسازی و تجسم سازی کنید. مثال:... مردم با چشمانی پر از ترس و مضطرب و نفس‌نفس‌زنان از هر سو دنبال سرپناهی می‌گشتند.

• از سبکی که با آن راحت هستید،استفاده کنید.

• استفاده از صفت را به حداقل برسانید.(صفات در خبر، نقض بی‌طرفی خبر است)

• در همان آغاز خبر از نقل قول محکم و قوی استفاده کنید.

• تا حدممکن از کلیشه‌ها پرهیز‌کنید.(در نوشتن خودتان باشید.تقلید را کنار بگذارید. خلاقیت خوب است.)

فراموش نکنید! هر سخن که از دل برآید لاجرم بر دل بنشیند.

---------------------------------------------------------

* واحد آموزش پانا/ برگرفته از کتاب روزنامه‌نگاری در عمل