حمیدی مقدم:
خصوصیات سینمای مستند مطالبه‌گری، حق خواهی و مبارزه با فساد است
۲ فیلم درباره اتفاقات سال گذشته در جشنواره حقیقت
تهران (پانا) - مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی می‌گوید سینمای مستند ما وارد یک دوره تحولی شده است. مهم‌ترین بخش برای روایت آنچه که در جهان اتفاق می افتد، فیلم مستند است و مطالبه‌گری، حق خواهی، مبارزه با فساد، خسته نشدن، سخت‌کوشی در حوزه محیط زیست و... را در فیلم‌های جشنواره حقیقت دیده می‌شود.
نشست خبری هفدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» لحظاتی پیش با حضور مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برگزار شد.
، امروز یکشنبه ۱۹ آذردر ابتدای این نشست محدثه واعظی‌پور مدیر روابط عمومی مرکز گسترش ضمن خیر مقدم به حضار از نمایندگان رسانه‌ها، برای همراهی و همدلی با جشنواره و پوشش اخبار و رویدادهای آن تشکر کرد.
در ادامه محمد حمیدی مقدم مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی گفت: امیدوارم که دوربین‌ها این لحظات را ثبت کنند و این مظلومیت را به مردم‌جهان نشان دهند.
حمیدی مقدم ادامه داد: امسال سال متفاوتی را پشت سر گذاشتیم. ما شاهد رشد و استقبال در حوزه فیلم‌ها بودیم و حدود ۶۴۰ فیلم متقاضی حضور در جشنواره بودند که بیش از چهار برابر سال گذشته بود. نکته جالب توجه این است که امسال شاهد رشد درخواست حضور رسانه‌ها در جشنواره هستیم.
دبیر هفدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» با اشاره به این مطلب که امسال ۶۴۰ فیلم ثبت‌نام کردند گفت: در بخش آوینی نیز ۲۲۳ فیلم متقاضی حضور در جشنواره بودند. در این بین ۶۰ فیلم از بانوان فیلمسازان و ۳۸۰ فیلم از شهرستان‌ها درخواست حضور داشتند که این نشان دهنده این است که ما شاهد رشد بوده‌ایم.
وی خاطرنشان کرد: تنوع و تکثر استانی در ایران عزیز ما برای جشنواره زیبا است. به طور قطعی ۲۰ استان خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، فارس، اصفهان، مازندران، تهران، یزد، کرمان، بوشهر، خوزستان، کردستان، گیلان، البرز، سمنان، قم، آذربایجان شرقی، قزوین، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و مرکزی در جشنواره حضور دارند.
حمیدی مقدم در ادامه به تفاوت امسال با سال گذشته اشاره کرد و افزود: تفاوت امسال با سال‌های گذشته ورود ما در حوزه مشاوران است. ما از هیات‌های انتخاب گذشتیم و از سال گذشته گعده‌های مشاوران کنار دبیر نظرات خودشان را می‌گفتند. حدود ۲۵ مشاور داشتیم در کنار دبیر برای انتخاب فیلم‌ها حضور داشتند.
وی همچنین به گوناگونی فیلم‌های حاضر در جشنواره اشاره کرد و گفت: نکته جالب گوناگونی بسیار خوب در ترکیب فیلم‌های مسابقه ملی، آوینی و بخش‌های مختلف است. همچنین امسال ما تنوع مضمونی بسیار خوبی داریم. ۲۶ فیلم اجتماعی، ۱۹ فیلم مقاومت، انقلاب، دفاع مقدس، ۱۸ فیلم پرتره، ۱۱ فیلم سیاسی، ۳ فیلم حیات وحش، ۹ فیلم زیست محیطی، ۹ فیلم تاریخی، میراث فرهنگی، ۳ فیلم اقتصاد و کارآفرینی، ۳ فیلم ورزشی، ۶ فیلم با موضوع جمعیت و ۲ فیلم با موضوع آب در جشنواره حضور دارند.
حمیدی مقدم در بخش دیگری از سخنان خود به حضور چهره‌های جدید در سینما حقیقت اشاره کرد و افزود: امسال ما یک نوزایی محتوایی و دگرگونی در ساختار و محتوا و کشف چهره‌های جدید داریم که در کنار فیلمسازان پیشکسوت و قدیمی که زینت هر جشنواره‌ای هستند، حضور خواهند داشت.
وی به اکران فیلم‌های موضوعی درباره غزه گفت: امسال در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» بخشی به نام غزه تدارک دیده شده است که در بخش نمایش آثار این بخش پنج مستند روی پرده می‌روند.مستند «آر ۲۱ نامی مستعار برای همبستگی»، ساخته مهند یعقوبی ۷۱ دقیقه زمان دارد و محصول سال ۲۰۲۲ فلسطین، بلژیک و قطر، مستند «غزه» به کارگردانی اندرو مک‌کانل و گری کین، ۸۶ دقیقه زمان دارد و محصول سال ۲۰۱۹ ایرلند، کانادا و آلمان، مستند «اشک‌های غزه» ساخته ویبکه لوکه برگ با ۸۰ دقیقه زمان محصول سال ۲۰۱۰ نروژ، مستند «نوار غزه» به کارگردانی جیمز لانگلی ۷۴ دقیقه زمان دارد و محصول کشور آمریکا و تولید سال ۲۰۰۲، مستند «جاده سامونی» ساخته استفانو ساوونا ۱۲۹ دقیقه و محصول سال ۲۰۱۸ ایتالیا و فرانسه به نمایش درمی‌آیند. همچنین ۲ پنل ویژه در این حوزه خواهیم داشت.
حمیدی مقدم ادامه داد: در این دوره از جشنواره مهمانانی از نقاط مختلف دنیا داریم و کارگاه‌هایی با توجه به نیاز فیلمسازان برنامه‌ریزی شده است. نکته قابل توجه این است که استقبال از کارگاه‌ها بسیار خوب بود و مجبور شدیم این کارگاه‌ها را به صورت محدود برگزار کنیم.
دبیر جشنواره سینما حقیقت در ادامه به برگزاری کارگاه‌‌های مستند در این رویداد هنری اشاره کرد و افزود : امسال در بحث کارگاه‌ها رویکرد ویژه‌ای داریم و باتوجه به اینکه از سال گذشته افتتاح جشنواره با یک فیلم حیات وحش بود، امسال شاهد رشد این موضوع هستیم و ۲_۳ فیلم قدرتمند در این حوزه ساخته شده و در جشنواره حضور دارند. در حوزه محیط زیست هم فیلم‌های بسیار خوبی داریم. همچنین موضوع چون موضوع حیات وحش بسیار مهم است، ما یک پنل و کارگاه ویژه هم برای آن درنظر گرفتیم.
وی خاطرنشان کرد: توجه ما به ۲ موضوع آب و جمعیت بود و پیش‌بینی ما این بود که شاید امسال تولید فیلم در این زمینه کم باشد و فیلم‌هایی از تولیدات خود مرکز وارد جشنواره شدند، اما دیدیم که استقبال خوبی هم بود. همچنان این موضوعات از هدف‌های مهم جشنواره خواهند بود.
حمیدی مقدم به ساختار متفاوت برای حضور در جشنواره اشاره کرد و گفت: یکی از نکات مهم امسال مانند سال ۹۸ رزرو بلیت با کارت‌های صادر شده است؛ یعنی براساس ورودی سالن، در برگه‌های معرفی و اطلاعات کارت‌ها ذکر شده است که امکان رزرو فیلم وجود دارد.
وی همچنین به اهدای جایزه مردمی در این رویداد هنری اشاره کرد و افزود: تلاش میکنیم که آرای تماشاگران به صورت صحیح دوباره به جشنواره «سینماحقیقت» برگردد زیرا این جایزه بسیار جذاب است. به کمک انجمن صنفی تهیه‌کنندگان مستند و سامانه هاشور این اتفاق به خوبی رخ خواهد داد.
وی در ادامه درباره آثار بخش بین‌الملل این دوره از جشنواره گفت : چیزی حدود ۱۸۳۹ فیلم از ۱۱۳ کشور متقاضی حضور در بخش بین‌الملل بودند. از این بین ۵۷ فیلم از ۴۶ کشور برای حضور در جشنواره انتخاب شدند. ۱۵ فیلم بلند، ۸ فیلم نیمه بلند، ۱۵ فیلم کوتاه، ۴ فیلم پرتره، ۱۰ نمایش ویژه و ۵ فیلم در بخش غزه حاضر هستند.
حمیدی مقدم در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا فیلم‌هایی با موضوع حوادث سال گذشته در جشنواره وجود دارد، گفت: من کاملا به شفاف‌سازی اعتقاد دارم. ۶۴۰ اثر متقاضی حضور در جشنواره شده است که ۱ تا ۲ فیلم درباره وقایع سال گذشته داریم اما واقعا فیلم شاخصی در این حوزه ندیدیم که رای ورود به بخش مسابقه ما را داشته باشد. یکی از مطالبات ما ورود فیلم‌هایی با توجه به انعکاس وقایع اجتماعی است. این فیلم‌ها با هر نگاه و سویه‌ای شاید به سال آینده برسد و شاید امسال برای دیدن فیلم‌های شاخص با این موضوع زود باشد.
دبیر جشنواره «سینماحقیقت» تصریح کرد: سال گذشته شاهد بیانیه نویسی برخی سینماگران بودیم گفت: جشنواره سال گذشته رویداد عجیبی بود. هدف ما این بود که جشنواره «سینماحقیقت» به عنوان مهم‌ترین درگاه سینمای مستند باید پرقدرت به کار خود ادامه دهد و ما از این حواشی گذشتیم.
وی ادامه داد: امسال مرکز با ۵۱ فیلم در جشنواره حضور دارد و نگاه بازی به همه فیلم‌ها داریم. اکثر دوستان سال گذشته هنوز با مرکز در ارتباط هستند زیرا درهای مرکز به سمت حرف دغدغه‌مند باز است و از سال گذشته نیز قراردادهایی با دوستانی داشتیم که سال گذشته در جشنواره نبودند. نگاه ما اکنون همدلانه و مشفقانه است. همچنین همکاران من حرکت زیبایی انجام دادند و شخصا برای برخی از افراد پیشکسوت و شناخته شده مستند، کارت دعوت بردند.
حمیدی مقدم در ادامه درباره احتمال برگزاری پخش آنلاین در این جشنواره گفت: جشنواره آنلاین یک اتفاق مکمل برای زمان کرونا بود. جشنواره یعنی حضور فیزیکی، تجمع، گفتگو، بحث اما تهدید کرونا باعث شد که جشنواره وارد زیرساخت‌های آنلاین شود و به رویدادهای دیگر هم سرایت کرد. این اتفاق آورده‌ای برای ما داشت و این بود که سوژه‌های فیلم که مثلا در یک روستا فیلمبرداری شده بود، آن‌ها به صورت آنلاین در جایی جمع شده و فیلم‌شان را تماشا می‌کردند. این نکته مهمی است که جشنواره به پایگاه‌های مردمی دسترسی و ورود پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: در یکی دو سال اول فیلم‌ها کپی می‌شد ولی خوشبختانه باتوجه به اتفاقاتی این موضوع کمرنگ شده است. امسال فعلا من متقاعد شده‌ام که اکران آنلاین باشد اما اختیاری است و هر فیلمسازی که دوست دارد فیلمش را به صورت آنلاین به نمایش بگذارد ما برای آن‌ها هزینه‌هایی درنظر گرفته‌ایم؛ مثلا خود جشنواره به عنوان خریدار مبلغی پرداخت میکند.
حمیدی مقدم در بخش دیگری از سخنان خود به ساخت پر تعداد آثار در بخش اجتماعی اشاره کرد و افزود:: ما همچنان در بخش مستندهای اجتماعی آثار زیادی داریم زیرا برخی به موضوعات اجتماعی در مقایسه یا مستند حیات وحش و... راحت‌تر دسترسی دارند.
وی ادامه داد: امیدوارم این ترکیب در سال‌های آینده به تعادل برسد. شکل سبدی امسال متفاوت با سال‌های گذشته است و امیدواریم همین موضوع کمک کند که دوستان در حوزه فیلم‌های سخت، خطرپذیر و موضوعات به طور گسترده ورود پیدا کنند.
حمیدی مقدم خاطرنشان کرد: یک جشنواره باتوجه به خصوصیات خودش یک فیلمی را در جشنواره انتخاب میکند یا نمی کند، چیزی که در خیلی از جاهای دنیا وجود دارد. اینکه یک فیلم را بدون توجه به کیفیت آن تنها به دلیل موضوعی که دارد داوری کنیم، کار درستی نیست.
مدیرعامل مرکز گسترش درباره پخش فیلم‌هایی درباره غزه گفت: هدف ما از پخش فیلم‌هایی درباره غزه این است که چطور یک فیلمساز در نقطه دیگری از کشور یک فیلم دقیق و موشکافانه درباره بحران یک کشور دیگر می‌سازد. ورود به منطقه بحران، تحقیق و پژوهش یکی از نکات مهم است و اگر این اتفاق رخ ندهد، فیلم به صورت گزارشی می‌شود. درحقیقت ما با ورود به پخش فیلم‌های غزه می‌خواهیم این موضوع را بررسی کنیم.
حمیدی مقدم با اشاره به علاقه اش به سینمای مستقل گفت: ,من به سینمای مستقل خیلی اهمیت می‌دهم. حتی به برخی از فیلمسازانی که طرحی به ما ارائه می‌کنند، می‌گویم که فیلمت را مستقل بساز زیرا در این صورت اثر شما ویژگی دیگری دارد و ما هم پویاتر می‌شویم و امسال هم فیلم‌های بسیار خوبی وارد بخش مسابقه جشنواره شدند.
وی درباره صیانت از آرا مردمی و اینکه این بخش از جشنواره فجر حذف شده است گفت: آرا مردمی به جشنواره ارتباط پیدا نمی‌کند و خارج از جشنواره توسط انجمن‌های صنفی شکل می‌گیرد. پارسال این درخواست از سوی انجمن نبود و امسال کاملا خود صنف روی صیانت از آرا نظارت دارد و ما زیرساخت‌ها را با استفاده از تجربیات دیگران در کشورهای دیگر و جشنواره‌های مختلف ایجاد میکنیم. معمولا چیزی که در آرا مردمی اهمیت دارد، بارکدی است که روی بلیت نصب می‌شود. ما نیز با سامانه‌های بلیت‌فروشی صحبت کردیم که می‌خواهیم به این سمت برویم.
دبیر جشنواره حقیقت اضافه کرد: امسال هر کسی که کارت ورودی دارد برای رای دهی کافی نیست این بج یک بارکد روی بلیت دارد که مخصوص به یک نفر است. یعنی یک نفر با یک بارکد نمی‌تواند به دو فیلم رای دهد. پالایش دیتاها نیز در مرکز ساماندهی انجام می‌شود. اگر مشکلی پیش بیاید دوباره مرکز اطلاعات سنجش میکند که هر فرد تنها یک رای داشته باشد.
وی همچنین به بخش آوینی اشاره کرد و گفت: از یک دوره‌ای جایزه آوینی وارد جریان اصلی «سینماحقیقت» شد. یکی از مسائلی که از زمان ورود به مرکز گسترش با آن مواجه بودم، گلایه بچه‌های حوزه دفاع مقدس بود که توجه ویژه‌ای به آن‌ها نمی‌شد. امسال ما دامنه بخش آوینی را بازتر کردیم و اندیشه‌های شهید مرتضی آوینی را در نظر گرفتیم و فیلم‌های مطالبه‌گر وارد این دسته شدند که در این بین ۷ فیلم مشترک هم با بخش ملی وجود دارد. جایزه شهید آوینی این دوره بسیار پویا است و به حوزه‌های مختلف نگاه میکند. امسال تنوع خوبی وجود دارد و در بخش‌بندی فیلم‌ها شاهد آثار خوبی هستیم و فکر می‌کنم تلویزیون باید این آثار را برای پخش تهیه و پخش کند.
دبیر هفدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به لزوم حضور بخش عکس مستند در جشنواره حقیقت اشاره کرد و گفت: بحث عکس مستند خیلی برای من مهم بود اما نشد که امسال این بخش وارد جشنواره شود. علاقه‌مندی من به حوزه عکس زیاد بود و عکس مستند بحث پژوهشی است که باید وارد جشنواره «سینماحقیقت» و مرکز گسترش شود. ما با انجمن عکاسان صحبت کردیم و صحبت‌های زیادی انجام شد و امسال امکان برگزاری این بخش وجود نداشت اما در سال‌های بعد در دستور کار قرار خواهد گرفت. این نکته وجود دارد که ما فقط نمی‌خواهیم یک نمایشگاه در کنار جشنواره برگزار کنیم بلکه دوست داریم عکس را وارد جهان فیلم مستند کنیم. انشالله سال بعد یا پیرامون جشنواره این بخش را به صورت زیبایی شناسی، فرمی و گالری برگزار میکنیم.
حمیدی مقدم درباره چگونگی بلیت‌فروشی این رویداد هنری اشاره کرد و افزود: بلیت‌فروشی احترام به سینمای مستند است و باید این رسم باشد. در بحث نمایش هم موزه سینما یکی از مهم‌ترین سالن‌های خود را به این جشنواره اختصاص داده است که در آنجا کاملا بلیت‌فروشی انجام می‌شود. همچنین بخشی از سالن چارسو و چیزی حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد را برای فروش مردمی قرار دادیم که این عدد به استقبال اهالی رسانه بستگی دارد.
وی خاطرنشان کرد: پس از برگزاری جشنواره آثار منتخب جشنواره «سینماحقیقت» در ۶، ۷ و ۸ دی ماه در ۱۰ شهر و سینماهای هنروتجربه نمایش داده می‌شود.
مدیرعامل مرکز گسترش در ادامه درباره این موضوع که فیلم‌های مستند باید مطالبه‌گری و حق‌گویی کنند، اظهار کرد: امسال در هفدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» شاهد فیلم‌های متفاوتی خواهید بود. سینمای مستند ما وارد یک دوره تحولی شده است. مهم‌ترین بخش ما برای روایت آنچه که هستیم، فیلم مستند است و مطالبه‌گری، حق خواهی، مبارزه با فساد، خسته نشدن، سخت‌کوشی در حوزه محیط زیست و... را در فیلم‌های امسال می‌بینیم.
وی خاطرنشان کرد: برخی تهدیدها سینمای مستند را از یک درگاهی عبور داده است و ما وارد یک کشف در استان‌ها شده‌ایم و در استان‌ها شاهد روایت‌های ناب و دست نخورده هستیم. این نکته وجود دارد که ما به اندازه توان خودمان سعی کردیم از این سینما حراست کنیم و نگاه مختلف را وارد جشنواره کنیم.
حمیدی مقدم به اکران فیلم اشک غزه در جشنواره حقیقت اشاره کرد و گفت: ما فیلم «اشک‌های غزه» که توسط ویبکه لوکه برگ ساخته شده است را داریم که اجازه ورود به غزه را نداشته است، بنابراین او دوربینی تهیه میکند و به طرق مختلف به خانواده‌های غزه می‌رساند و ما شاهد یک اثر شاهکار هستیم.
دبیر هفدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران درباره حذف هیات انتخاب توضیح داد: الگوی ما برای حضور گروه مشاوران دبیر کاملا جهانی است و ما باید این دوره تحولی را آغاز کنیم و دوباره به عقب برنمی‌گردیم. کاملا علمی و مطالعه شده به این سمت رفتیم و این الگو را در جشنواره بومی کردیم.
حمیدی مقدم خاطرنشان کرد: نگاه ما همواره رو به آینده است اما برای بزرگان و گذشته خودمان بسیار احترام قائل هستیم. به طور مثال در افتتاحیه جشنواره یک فیلم نوستالژیک اکران می‌شود زیرا ما به تماشای لحظات نوستالژیک عشق می‌ورزیم. ما نگاهمان به آینده هم است و امسال دو فیلم در حوزه اجتماعی داریم که نگاهی به آینده دارد و می‌دانیم که اگر به آینده توجه نکنیم چه اتفاقاتی رخ خواهد داد. ما در کنار نگاه به آینده به گنجینه‌هایمان هم پایبند هستیم.
حمیدی مقدم دبیر هفدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در پایان درباره جشنواره منطقه‌ای گفت: ما بررسی میکنیم که آیا جشنواره منطقه‌ای «سینماحقیقت» را دچار ضعف میکند یا خیر؟ در پایان نیز این را بگویم که با تعداد فیلم خوبی که امسال برای ما ارسال شد، شگفت‌زده شدیم ولی ازطرفی به عنوان دبیر ناراحت شدم که زمان محدود برگزاری به من اجازه را نمی‌دهد که تعداد زیادی فیلم وارد جشنواره شوند. این موضوع ما را به این سمت متمایل میکند که یک جشنواره یا بخش منطقه‌ای بگذاریم.
ارسال دیدگاه