قرص آهن و كلسیم را كی و با چی بخوریم؟

به گزارش پانا، انواع مولتی ویتامین، قرص آهن، روی یا كلسیم تقریباً در تمام خانه ها وجود دارد و خیلی ها به مصرف آنها علاقه نشان می دهند. در واقع خیلی از افراد فكر می كنند مصرف نكردن میوه و سبزی را می توانند با مصرف روزانه مولتی ویتامین جبران كنند. اما به گفته متخصصان مصرف مولتی ویتامین و قرص های مكمل به طور سر خود مثل هر داروی دیگری می تواند خطرساز باشد. اگر كمبود ویتامین در خود حس می كنید بهتر است به پزشك مراجعه كنید و بعد از آزمایش های لازم، تحت نظر پزشك دوره درمان را طی كنید. تغذیه سالم همیشه بهترین راه برای در امان ماندن از بیماری هاست و فقط بعضی افراد بیمار یا سالمند كه نمی توانند مواد مورد نیازشان را از طریق غذا تامین كنند اما اگر نیاز به مصرف ویتامین ها یا مینرال های اضافه دارید، می دانید كی باید آنها را مصرف كنید؟ كدام را باید صبح و كدام را شب بخورید، كدام ویتامین ها به همراه هم نباید مصرف شوند، می دانید كدام مولتی مینرال های بازار كیفیت بیشتری دارند؟

از تكنولوژی استفاده كنید

زمان مصرف مكمل های ویتامین های محلول در آب مثل گروه ب كمپلكس ها خیلی مهم نیست. فرد می تواند در هر موقعی از روز آنها را مصرف كند و همراه با غذا خوردن یا با معده خالی خوردن آنها فرق چندانی در جذب شان ندارد. در عین حال مكمل های مولتی مینرال، یا مكمل هایی كه تمام ویتامین ها و مواد معدنی را با هم دارند، بسته به كیفیت آنها، ضریب جذب شان با هم فرق می كند. در مینرال هایی با كیفیت بالا هر ماده مغذی با یك ماده حامل همراه است. وجود این ماده باعث می شود ویتامین یا ماده معدنی در جایی از دستگاه گوارش آزاد شود كه بهترین محل برای جذب آن است. مثلاً بعضی از مواد مغذی لازم است در ابتدای روده كوچك آزاد شوند و بعضی در انتهای آن. در واقع این یك تكنولوژی دارویی است كه ممكن است مولتی مینرالی كه شما مصرف می كنید آن را داشته باشد یا نه. این تكنولوژی باعث می شود وقتی چند ماده مغذی را با هم در یك قرص یا كپسول مصرف می كنید به وسیله حامل بتوانید از نظر فیزیولوژیك ماده موثر را در بهترین محل دستگاه گوارش آزاد كنید و درصد جذب آن را به بالاترین شكل برسانید.

مراقب دستگاه گوارش تان باشید

به یاد داشته باشید بعضی از انواع مكمل هایی كه متخصصان توصیه می كنند با معده خالی مصرف شوند، ممكن است عوارض معده ایجاد كنند و باعث دل درد یا دل پیچه شوند. در بعضی موارد ممكن است این مكمل ها برای برخی افراد نارسایی های گوارشی جدی ایجاد كنند، برای همین، به كسانی كه نمی توانند خوردن آنها را با معده خالی تحمل كنند توصیه می شود آنها را همراه با غذا مصرف كنند. در این صورت ناراحتی ها و دردهای گوارشی فرد را آزار نخواهد داد.

آیا كلسیم باعث سنگ كلیه می شود؟

شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینكه مكمل كلسیم اگر هنگام شب مصرف شود، برای كلیه ها مشكل ایجاد می كند. اما لازم است بدانید مصرف مكمل ها به ساعات روز بستگی ندارد. اگر كسی كمبود كلسیم داشته باشد بهترین حالت مصرف آن همراه با غذاست. فرد می تواند بسته به میل خود آن را همراه صبحانه، ناهار یا شام مصرف كند. در این صورت نگرانی درباره اینكه مكمل كلسیم باعث سنگ كلیه شود، وجود ندارد. اما مصرف مكمل ها به طور خودسرانه در دوره های طولانی می تواند باعث آسیب به كبد و كلیه ها شود. مصرف ویتامین های محلول در چربی مثل ویتامین A هم می تواند در كبد جمع شود و در مدت زمان طولانی به این عضو آسیب جدی وارد كند.

بدون تجویز پزشك نخورید

اصل كلی در دانش تغذیه این است كه تمام افراد سالم باید بتوانند تمام مواد مغذی مورد احتیاج شان را از طریق خوراك تامین كنند. در این صورت نیاز به مكمل نخواهد بود. در واقع طبیعی ترین روش این است كه تمام مواد مورد نیاز از طریق تغذیه تامین شود. وقتی تامین مواد شكل غیر طبیعی به خود می گیرد و از طریق مكمل انجام می شود طبیعی است كه عوارضی را همراه داشته باشد. برای مثال مصرف مكمل های خاص ممكن است باعث شود جذب یك سری املاح در روده كاهش پیدا كند. به همین دلیل ما فقط به افرادی قرص های مكمل را توصیه می كنیم كه مطمئن باشیم از طریق خوراك نمی توانند مواد مورد نیاز را دریافت كنند. گروه هایی از افراد هستند كه بیشتر از بقیه در معرض كمبود ریزمغذی ها هستند. برای مثال زنان باردار و شیرده به مكمل اسید فولیك، آهن و كلسیم نیاز دارند و معمولاً قطره های ویتامین A و D برای شیرخواران تجویز می شود.

دوز و دوره را پزشك تعیین می كند

اگر پزشك یا متخصص مربوطه براساس آزمایش های پاراكلینیك تشخیص دهند كه فرد به كلسیم اضافه نیاز دارد و نمی تواند از طریق خوراك آن را تامین كند، به او براساس شرایطش یك مكمل با دوز مشخص می دهند. ممكن است دوز مورد نیاز فردی ۲۵۰ میلی گرم یا ۵۰۰ میلی گرم باشد. ممكن است به او بگویند یك بار یا سه بار در روز این دوز را مصرف كند. ممكن است فردی لازم باشد یك ماه مكمل را مصرف كند و فرد دیگر شش ماه. در حقیقت بسته به شدت و ضعف كمبود، مقدار مصرف، دوز مصرف و دوره مصرف فرق می كنند. بنابراین به یاد داشته باشید كه هیچ گاه نباید سرخود و بدون تجویز پزشك این مكمل های غذایی را مصرف كنید. آنها هم مثل هر داروی دیگری باید فقط در موارد خاص تجویز شوند.

قرص آهن و روی را با غذا نخورید

معمول ترین مكمل های مورد استفاده در ایران مكمل های كلسیم، روی و آهن هستند. متاسفانه كمبود آهن كه یك ماده مغذی كلیدی در سلامت انسان است در جامعه شایع است. مكمل های آهن برای جبران این كمبود تجویز می شوند. این مكمل ها به هر شكلی كه باشند، بهتر است زمانی مصرف شوند كه معده خالی است. یعنی بهتر است همراه با غذا مصرف نشوند چون درصد جذب آنها پایین می آید. اما برعكس آهن، بهترین زمان مصرف مكمل های كلسیم زمانی است كه معده پر است و فرد دارد غذا مصرف می كند. در واقع این مكمل اگر همراه غذا مصرف شود تاثیرش بیشتر خواهد بود. مكمل روی هم تقریباً مثل مكمل آهن، بهتر است بدون غذا و با معده خالی مصرف شود تا حداكثر تاثیر خود را داشته باشند. اگر قرص هایی كه توصیه می شود را با معده خالی مصرف كنید، با غذا مصرف شوند، ممكن است اثربخشی آنها طبق نسبتی مشخص كاهش پیدا كند. برای مثال مصرف مكمل آهن همراه با غذا بسته به نوع مكمل ممكن است اثربخشی آن را تا ۳۰ درصد یا بیشتر كاهش دهد.

قرص آهن را بیشتر از ۵ ماه نخورید

مكمل ها مثل هر داروی دیگری عوارض خاص خودشان را دارند، به همین دلیل دوره مصرف آنها باید محدود شود. براساس راهنماهای بالینی حتی اگر فرد كم خونی شدید داشته باشد مكمل آهن نباید بیشتر از ۵ ماه به طور پیوسته برای او تجویز شود چون خود مكمل ها می توانند مضر باشند و مشكلاتی برای سلامت فرد به وجود بیاورند. این مكمل خاص اگر بیشتر از حد و برای مدت طولانی مدت مصرف شود می تواند اكسید كننده باشد و از این راه به سلول های بدن آسیب برساند. بنابراین می گویند اگر فردی دچار فقر آهن شدید است باید برنامه درمانی او به گونه ای باشد كه همراه برنامه غذایی و مصرف مكمل ها، در كمتر از ۵ ماه مكملش تمام و مشكلش برطرف شود. اگر این اتفاق نیفتاد یعنی علت اولیه كم خونی برطرف نشده و در برنامه درمانی او مشكلی وجود دارد.

به علاوه بسیاری از بانوان برای داشتن پوست و موی بهتر مكمل روی مصرف می كنند. این یكی از شایع ترین مكمل هاست اما لازم است بدانید مصرف مكمل روی، بر جذب آهن تاثیر منفی می گذارد و بهتر است برای جلوگیری از فقر آهن درباره دوز مصرف روی نظر پزشك را بپرسید.

منبع:افکار نیوز