توهین به مخاطب در تلویزیون!

هنرمندان و به‌ویژه فیلمسازان وقتی دوره‌های مختلف فیلم‌سازی را به‌صورت آکادمیک یا تجربی طی می‌کنند، قطعاً با اصول زیبایی‌شناسی نیز آشنا می‌شوند و هر فیلمسازی نیز در کار خود زیبایی‌شناسی مخصوص به خود را به‌کار می‌گیرد. زیبایی‌شناسی تصویری و بصری برای مخاطب زمانی فراهم می‌شود که هنرمند با قاب و زوایای دوربین آشنا باشد و در کنار این موارد، رنگ و نور هم به زیبایی آن اضافه کند اما در پاره‌ای از مواقع مدیومی که اثر از آن پخش می‌شود، یکسری حساسیت و خط قرمزها را مشخص کرده است که باید در زمان ساخت اثر به آن‌ها توجه کرد.

از جمله این حساسیت‌ها، مواردی است که از سوی شبکه‌های مختلف سیما اعلام و بر آن‌ها تاکید می‌شود که وقتی در یک اثر رعایت نشده باشد، ناظر یا نهادی که کار نظارت را برعهده دارد، روی آن نظر می‌دهد. در سریال «بی‌همگان» که این شب‌ها در حال پخش از شبکه سوم سیما است، نوعی تناقض تصویری نمایش داده می‌شود؛ به‌صورتی که وقتی میترا رفیع در نقش «الناز» در قاب قرار می‌گیرد رنگ روی صورت او کمرنگ می‌شود و افرادی که با او در یک قاب هستند اما چنین تغییر رنگی در صورت‌شان ندارند.

این موضوع به‌گونه‌ای در سکانس‌های مختلف این سریال تکرار می‌شود که نوعی توهین به شعور مخاطب را تداعی می‌کند، چراکه برای مثال رنگ و نور دیگر هنرپیشه‌های خانم این سریال با وجود اینکه از یک توناژ آرایشی هم برخوردارند، باز تغییر نمی‌کند و این جای تعجب دارد!

مگر سریال‌ساز یا طراح گریم این اثر از حساسیت‌های تصویری صداوسیما آگاهی ندارد؟ مگر دیگر کاراکترهای سریال جزئی از این طراحی گریم نیستند و آن‌ها شامل این دقت در نظارت نمی‌شوند!؟

چندی بود که این نوع نظارت بر سکانس‌های سریال‌ها در تلویزیون، از بین رفته بود چون تا پیش از این، احساس می‌شد هنرمندان با حساسیت‌های صداوسیما آشنا نبودند و موارد نظارتی جدیدی حکم‌فرما می‌شد اما در این اثر، زمانی که قسمت سوم یا چهارم پخش شد، چنین اعمال نظری صورت گرفته و رنگ از صورت کاراکتر زن اصلی قصه رخ بر‌می‌بندد!!

یکی از نقدهایی که می‌توان به صداوسیما گرفت این است که در هر مقطعی، وقتی قرار است یک چهره زیبا ‌از قاب تلویزیون معرفی شود، با چنین برخوردی مواجه می‌شویم؛ برای مثال مجری و گوینده‌هایی را دیده بودیم که زیبایی چهره‌شان به نقطه ضعف‌شان بدل شد و در نوبت‌های بعدی، دیگر با آن چهره بشاش و زیبای او مواجه نشدیم. گویی باید این تصور را داشته باشیم که برخورد صداوسیما با افراد زیبا چهره و جوان چنین خواهد بود.

آزاده فضلی