«بدون قرار قبلی» یا «موقعیت مهدی»؛ رقابت برای اسکار بالا گرفت

چند روز پیش بود که فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی» به کارگردانی بهروز شعیبی با دریافت دو جایزه از جشنواره مسکو توانست نظر بسیاری از مخاطبان سینما را به‌عنوان نماینده ایران جلب کند. این در حالی است که این فیلم یک رقیب جدی به نام «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر دارد که توانست در جشنواره فیلم فجر جوایز بسیاری را کسب کند.

اگر بخواهیم نگاهی متفاوت به موقعیت مهدی داشته باشیم در می‌یابیم هادی حجازی‌فر بازیگر سینما و تئاتر که با آثار مطرحی همچون ایستاده در غبار در نقش حاج احمد متوسلیان مطرح شد در اولین تجربه کارگردانی فیلم بلندش با موضوع شهید مهدی باکری در جشنواره فیلم فجر حاضر شد، موقعیت مهدی یک مینی سریال به سفارش تلویزیون بود که با تدوین سینمایی سال گذشته در جشنواره فیلم فجر به نمایش در‌آمد و پس از آن به اکران عمومی رسید.

«موقعیت مهدی» فیلمی بود که توانست نظر بسیاری از مخاطبان سینما را به خود جلب کند و جوایز بسیاری را در جشنواره فیلم فجر کسب کند. این فیلم رقابت فشرده‌ای با فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی» برای حضور در جشنواره فیلم فجر دارد. البته اگر نگاهی به فیلم‌های که از پاییز سال گذشته تاکنون به نمایش درآمده بیندازیم متوجه می‌شویم که نزدیک به ۵۰ فیلم روی پرده سینماهای کشور اکران شده‌ ولی انتخاب فیلمی از میان آن‌ها برای معرفی به اسکار دشوار خواهد بود.

بسیاری معتقد هستند فیلمی که می‌تواند به‌عنوان نماینده ایران در اسکار شناخته شود فیلم «برادران لیلا» ساخته سعید روستایی است که از قضا در جشنواره کن هم نمایش داده شد اما این فیلم با حاشیه‌های بسیاری همراه بود و هنوز مجوز اکران در داخل کشور را به‌دست نیاورده است. برادران لیلا فیلمی است که قرار بود از همین تابستان روی پرده رود ولی سازمان سینمایی در اقدامی جدی و رسمی اکران آن را متوقف کرد و آن‌طور که در بعضی خبرهای غیررسمی شنیده می‌شود فعلا خبری از رفع توقیف آن نیست.

اگر به سلیقه مدیران سازمان سینمایی و وزارت ارشاد و با تاکیدات آن‌ها بر سینمای انقلابی بنگریم چند گزینه را می‌توان پیدا کرد که با سلیقه و اهداف و برنامه‌های مدیران فعلی سینمای ایران بیشتر همخوان هستند و شاید یکی از همان‌ها نماینده ایران در اسکار باشد.

از سویی برخی طیف‌های خاص فرهنکی پیش‌بینی می‌کنند به‌دلیل اینکه ممکن است، فیلم عنکبوت مقدس، فیلمی که در جشنواره کن حواشی داشت و به عنوان محصول آلمان، سوئد دانمارک، فرانسه به نمایش درآمد، از سوی یکی از این کشورها به اسکار معرفی شود، ممکن است با توجه به محتوای فیلم، ترجیح داده شود فیلمی از ایران به اسکار معرفی نشده، به نوعی تحریم اعمال شود. چند سال پیش و در زمان مدیریت محمدجواد شمقدری، پس از نمایش فیلمی که با ساحت پیامبر اکرم (ص) جسارت کرده بود، ایران جایزه اسکار را تحریم کرد.

اگرچه اصلی‌ترین شرط انتخاب فیلم برای اسکار، اکران آن در کشور مبدأ به مدت هفت روز متوالی تا پیش از مهلت تعیین شده است، اما به هر حال داشتن شرایطی برای اکران و تبلیغ فیلم در خارج از کشور به‌ویژه در آمریکا و دیده‌شدن آن در جشنواره‌های متعدد بین‌المللی کمک زیادی به موفقیت فیلم در مراحل نهایی رقابت خواهد کرد. در دوره‌های قبل تنها تعدادی از فیلم‌های ایرانی چنین شرایطی داشتند ولی باز هم به جز دو اثر اصغر فرهادی بقیه موفقیتی کسب نکردند. هرچند یک‌بار فیلمی از مجید مجیدی هم به جمع فهرست پنج نامزد نهایی فیلم خارجی‌زبان اسکار راه یافت.

برای مروری بر فیلم‌های اکران‌شده از پاییز سال قبل تاکنون به آتابای، بندر بند، بی‌همه‌چیز، منصور، تومان، عنکبوت، بدون قرار قبلی، علف‌زار، مجبوریم، مرد بازنده، روز صفر، زالاوا، لامینور، مستطیل قرمز، صحنه‌زنی، رمانتیسم عماد و طوبا، طلا خون، تی‌تی و نیز کلی فیلم کمدی و فیلم کم‌مخاطب می‌توان اشاره کرد که فقط روی پرده رفته‌اند ولی اینکه کدامیک شرایط مناسب برای نماینده شدن را در اسکار دارد بحثی دیگر است.

در روزهای گذشته فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی» به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه‌کنندگی محمود بابایی که یکی از محصولات بنیاد سینمایی فارابی است، موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم مسکو شد که این اتفاق باعث شده است تا زمزمه‌های معرفی این فیلم از سوی ایران به آکادمی اسکار به گوش برسد.

*دبیر سرویس فرهنگی پانا