همه چیز درباره اُمیکرون؛ کدام واکسن‌ها اثرگذار هستند؟

سویه اُمیکرون (Omicron) که از آفریقای جنوبی شناسایی شد و همچون واریانت‌های قبلی، این نگرانی وجود دارد که این سویه جدید می‌تواند به موج جدیدی از اپیدمی تبدیل شود یا خیر و آیا واکسن‌های موجود می‌تواند بر این سویه اثرگذار باشد؟ واریانت جدید یکی از ۵ واریانت مورد تایید سازمان جهانی بهداشت است که جزو واریانت‌ها و جهش‌های مهم کووید۱۹ شناخته شده است و عملا حدود ۳۰ جهش بر آن صورت گرفته است و سبب شده است که سرعت انتشار بیماری به گونه‌ای افزایش یابد که در آفریقا در عرض یک هفته موارد ابتلا دو برابر شده و همینگونه تصاعدی در حال افزایش است و نشان دهنده این است که قابلیت بیماری‌زایی آن نسبتا بالا است.

سویه اُمیکرون روز گذشته به ایران رسید و باعث شد تا جلسه‌ای اضطراری با حضور وزیر بهداشت برگزار شود و اعلام شد که فقط ۱۷ روز فرصت است تا این سویه کل کشور را گرفتار کند. در واقع باید توجه کرد که ساده‌انگاری کردن و اعلام اینکه این واریانت بیماری زیادی نمی‌دهد، درست نیست. باید توجه کرد که آنقدر این واریانت نگران‌کننده بود که با وجود عمر کوتاهی که از شناسایی آن گذشت، سازمان جهانی بهداشت جلسه اضطراری گذاشته و آن را به عنوان واریانت نگران‌کننده، در کنار بتا، گاما و دلتا تقسیم‌بندی کردند. بنابراین اگر در این زمینه ساده‌انگاری و سهل‌انگاری کنیم، ‌ممکن است پشیمان شویم. در عین حال بازگشایی‌های همزمان هم در این شرایط مقداری خطرناک بوده و می‌تواند منجر به گسترش بیماری شود. وقتی که جامعه باز شده و تراکم ایجاد می‌شود، احتمال انتقال ویروس بیشتر می‌شود.

اولین گزارش‌ها از کرونای اُمیکرون از افراد جوان بوده که به دلیل سن پایین‌تر معمولاً علائم خفیف با کرونا نشان می‌دهند. با این حال، امکان بیماری شدید با همه انواع قبلی ویروس مانند نوع دلتا وجود داشته است. موارد شدیدتر بیماری کرونا و میزان بستری‌ها با تاخیر چند هفته‌ای مشخص خواهد شد.

علائم سویه امیکرون

البته سویه جدید ویروس کرونا علائم متفاوتی در بیماران ایجاد نکرده است. خارش گلو، سرفه خشک، خستگی شدید، درد عضلانی ملایم و تعریق شبانه از جمله علائم این سویه به شمار می‌رود. برخلاف سویه‌های پیشین کووید ۱۹ که باعث از بین رفتن حس بویایی و چشایی در بیماران می‌شود، امیکرون باعث این علائم نمی‌شود.

راهکار تشخیص کرونای اُمیکرون

کارشناسان اعلام کرده‌اند که تست روتین پی سی آر (PCR) نمی‌تواند جزء ژن S را شناسایی کند و برای تشخیص آن باید از یک نوع PCR خاص استفاده کرد. اما تست PCR هنوز ابتلا به بیماری را با شناسایی جز E و N انحام می‌دهد.

کدام واکسن‌ها به سویه امیکرون کرونا مقاوم است؟

سازندگان واکسن مانند فایزر و مدرنا روی چیزی کار می‌کنند که برخی از واکسن‌های نسل بعدی را برچسب‌گذاری می‌کند. این واکسن‌ها تحت عنوان mRNA می‌تواند انواع خاص ویروس کرونا مانند اُمیکرون را که در گردش است، هدف قرار دهد. محققان گفته‌اند اگر واکسن‌های فعلی کارآمد باشد و اُمیکرون سویه غالب در جهان نشود، تولید واکسن جدید برای هدف قرار دادن آن هیچ فایده‌ای ندارد. البته متولیان نظام سلامت در کشور اعلام کرده‌اند که تمامی واکسن‌های موجود کرونا حتی آنها که کمترین ایمنی را ایجاد می‌کنند در برابر این سویه اثرگذار هستند.

اُمیکرون و تزریق دُز سوم واکسن کرونا

استفاده از ماسک، حفظ فاصله‌گذاری اجتماعی و شستن مرتب دست‌ها از اصلی‌ترین شیوه‌نامه‌های بهداشتی محسوب می‌شود. همچنین برای قطع زنجیره بیماری، شناسایی افراد مبتلا و قرنطینه آن‌ها ضروری است. به گفته کارشناسان، هنوز مهم‌ترین و بهترین راه‌حل، افزایش واکسیناسیون و تزریق دوز تقویتی است. تحقیقات نشان داده است که میزان بالای آنتی بادی‌های خنثی کننده ویروس اصلی کرونا با محافظت در برابر کرونای ناشی از انواع (واریانت‌های) جدیدتر ارتباط دارد. این احتمال وجود دارد که تزریق دُز تقویتی از واکسن‌های موجود و افزایش سطح آنتی‌بادی بعد از آن، محافظت کافی و سد مناسبی در برابر اُمیکرون ایجاد کند.

در عین حال بر اساس اظهارنظرهای متخصصان حوزه سلامت، آنچه مسلم است این است که گیرندگی اُمیکرون دو تا سه برابر بیش از دلتاست و دو برابر شدن آن در جامعه فقط ۲.۵ روز طول می‌کشد. به طوری که اگر ویروس دلتا طی ۱۰۰ روز توانست به ویروس غالب بدل شود، اُمیکرون تنها به ۱۷ روز زمان نیاز دارد تا بر کشور غلبه کرده و کنترل‌ و مدیریت بیماری در کشور را دچار اختلال کند و موج ششم را رقم بزند.