تضعیف مهارت‌های اجتماعی در دانش‌آموزان؛ نتیجه 22 ماه خانه‌نشینی

زاهدان (پانا) – حدود یک ماه از سومین مرحله فرآیند تدریجی بازگشایی حضوری مدارس می‌گذرد و دانش آموزان، معلمان، مربیان و مدیران مدارس هر یک حال و هوایی متفاوت با گذشته را در آموزش حضوری تجربه می‌کنند.

درست است که از ابتدای آذر فعالیت همه مدارس در تمامی مقاطع به صورت حضوری آغاز شد، اما بعد از 22 ماه آموزش مجازی و در خانه ماندن دانش آموزان و معلمان اکنون چهره جدیدی از آموزش و تعاملات در مدارس رخ نموده است.

گروه بندی و یک روز در میان به مدرسه آمدن دانش آموزان، دو یا سه بار تدریس کردن معلمان در خانه و مدرسه، رعایت دوری و دوستی در کلاس و حیاط مدرسه، به همراه داشتن لوازم بهداشتی در کنار لوازم التحریر همه و همه تجربیات جدیدی است که شاید در آینده ای نه چندان دور شیوه جدیدی از آموزش و پرورش را به دنبال داشته باشد، اما با همه این تفاوت‌ها باز هم این شرایط نسبت به آموزش مجازی به نفع دانش آموزان است.

گزارش میدانی خبرنگار دانش آموز پانا از مدرسه شاهد شهریار در ناحیه 2 زاهدان نشان می‌دهد با وجود همه سختی‌هایی که شاید والدین، دانش آموزان، معلمان و مدیر مدرسه متحمل شوند، حضور دانش آموزان در مدرسه تاثیر بسیار زیادی در کیفیت آموزش، نظم‌پذیری و تربیت همه جانبه آنان دارد.

تجربه شیرین آموزش مجازی و تلخی امتحانات حضوری

یکی از دانش آموزان این مدرسه در گفت و گو با پانا با ابراز خرسندی از حضوری شدن آموزش، اظهار کرد: «اوایل شیوع ویروس کرونا که مدارس غیرحضوری شده بود از اینکه شیوه جدیدی از آموزش را آن هم از دورن خانه تجربه می کردیم خوشحال بودم، اما وقتی نوبت به امتحانات پایان ترم رسید نگرانی و استرس خیلی زیادی به سراغم آمد و تازه آن موقع بود که متوجه شدم آن طور که باید درس‌ها را یاد نگرفته ام.»

نجات از یک زندگی بدون برنامه

یکی دیگر از دانش آموزان نیز از اضافه وزنی که در دوران خانه نشینی به سراغش آمده گله‌مند بود و گفت: «در طول دوران آموزش مجازی اصلا هیچ برنامه ثابت و مشخصی در طول روز نداشتم. حتی از درون تخت خوابم در کلاس های مجازی شرکت می کردم و برنامه مشخصی برای درس خواندن، استراحت، خواب و غذا خوردن نداشتم. از طرفی فعالیت بدنی هم کاهش پیدا کرد بود و همه این‌ها در طول حدود دو سال گذشته باعث شده بود دچار اضافه وزن شوم. با این وجود وقتی اعلام کردند قرار است مدارس حضوری شود خیلی ناراحت و نگران شدم چون به همان روند خانه نشینی عادت کرده بودم اما حالا که حدود یک ماه است به صورت یک روز درمیان به مدرسه می آیم احساس بهتری دارم و زندگی ام نظم بهتری به خود گرفته است.»

خجالت از حضور در مراسم صبحگاهی مدرسه

دانش آموز دیگری هم گوشه‌گیر شدن و خجالتی شدنش را از جمله پیامدهای خانه‌نشینی عنوان کرد و گفت: «قبلا که هر روز به مدرسه می‌آمدم احساس بهتری نسبت به خودم داشتم، اما وقتی حدود دو سال تحصیلی با همکلاسی‌ها و معلمان ارتباط رو در رو نداشتم، حاضر شدن در جمع برایم کمی سخت بود. این در حالی بود که در گذشته در اجرای مراسم صبحگاهی مدرسه مشارکت داشتم اما حالا از حرف زدن جلوی جمع خجالت می‌کشم.»

معلمان هم مسئول آموزش و هم مسئول سلامتی و ایمنی دانش‌آموزان هستند

یکی از معلمان نیز تجربه جدید خود در تدریس و مدیریت کلاس را اینگونه تشریح کرد: «ما معلمان در طول دو سال گذشته که از شیوع ویروس کرونا می‌گذرد تجارب بسیار متفاوتی را در کارمان به دست آوردیم. همان قدر که دوری از کلاس و دانش آموزان در ابتدای شیوع این ویروس برای ما تلخ و ناراحت کننده بود، اکنون از حضور دانش آموزان در مدرسه و دیدن آنان نیز خوشحال هستیم.»

وی ادامه داد: «دوران کرونا در دوران خدمت همه معلمان یک نقطه عطف است؛ چرا که معادلات معلمی گذشته را به هم ریخت و همه را مجبور به ایجاد تغییر در روش کار کرد. حالا هم که مدارس حضوری شده است، معلمان به دلیل گروه بندی دانش آموزان مجبور به تکرار دوباره یا حتی سه باره مطالب درسی به دانش آموزان و مدیریت توأمان آموزش مجازی و حضوری هستند.»

این معلم خاطرنشان کرد: «اگر در گذشته برقراری نظم در کلاس از وظایف معلمان بود، حالا نظارت بر بهداشت و ایمنی دانش آموزان نیز به وظایف آنان افزوده شده است. حتی باید مراقب رعایت فاصله اجتماعی دانش آموزان با یکدیگر و یا تهویه کلاس نیز باشند، چرا که هم اکنون مسئول سلامت همه دانش آموزان هستند. این در حالی است که معلمان برخلاف دیگر اصناف جامعه میان خود و دانش آموزانشان از هیچ مانعی برای حفاظت از خود استفاده نمی کنند و باز هم عاشقانه به خدمت خود ادامه می دهند.»

تضعیف مهارت‌های اجتماعی در دانش آموزان

مدیر مدرسه دخترانه شاهد شهریار نیز در گفت و گو با پانا حضوری شدن آموزش را به نفع دانش آموزان و جامعه دانست و اظهار کرد: «تعطیلی مدارس و غیرحضوری شدن آموزش در زمان شیوع ویروس کرونا و شرایط آن زمان تدبیری بود که باید صورت می گرفت و با همه سختی هایی که برای همکاران ما در حوزه تعلیم و تربیت داشت اما تجربیات بسیار مفیدی را به ارمغان آورد، اما پس از گذشت 22 ماه همه صاحب‌نظران و دست‌اندرکاران حوزه تعلیم و تربیت به این نتیجه رسیدند که ادامه آموزش‌ها به شیوه مجازی، به ضرر دانش آموزان است.»

افسانه دلارامی زاده مقدم افزود: «خوشبختانه با انجام واکسیناسیون حداکثری در جامعه مخصوصا برای گروه‌های معلمان و دانش آموزان و همچنین همراهی مردم در رعایت پروتکل‌های بهداشتی زمینه مساعد برای بازگشایی مدارس و از سرگیری آموزش های حضوری با دستورالعمل‌های تعیین شده فراهم شد.»

وی ادامه داد: «بعد از مدت طولانی آموزش مجازی خلاءهای زیادی هم در زمینه آموزش و هم در زمینه فعالیت‌های پرورشی و تربیتی برای دانش آموزان به وجود آمده است.»

برخی دانش آموزان نحوه نشستن پشت میز و صندلی را هم فراموش کرده‌اند

دلارامی تصریح کرد: «علاوه بر مطالب درسی، دانش آموزان با حضور فیزیکی در مدارس مهارت‌های اجتماعی و زندگی را می‌آموزند که متاسفانه در دو سال گذشته دانش آموزان از این مهم محروم شدند.»

وی افزایش خشونت و پرخاشگری و تضعیف روابط اجتماعی در دانش آموزان را از مهمترین پیامدهای منفی دوری آنان از مدرسه عنوان کرد و گفت: «برخی دانش آموزان در برقراری ارتباط با مدیر، معاونان مدرسه یا معلمان خود بسیار ضعیف شده اند. گاهی در بازدیدهایی که از کلاس‌های درس داریم متوجه می‌شویم برخی دانش آموزان، بسیاری از آداب اجتماعی مختص به مدرسه مانند نحوه نشستن پشت میز و صندلی را نیز فراموش کرده اند.»

این مدیر خاطرنشان کرد: «با وجود همه این موارد ما دانش آموزان را درک می‌کنیم و با اجماع نظر در شورای مدرسه تصمیم گرفتیم کمی به دانش آموزان وقت دهیم و به صورت تدریجی کمک کنیم تا رفتار آنان بهبود پیدا کند.»

گزارش از خبرنگار دانش آموز: یگانه علم زاده