سفیر سابق ایران در نروژ و مجارستان در گفت‌وگو با پانا تشریح کرد؛
«باشگاه شانگهای» و دکترین سیاست خارجی دولت سیزدهم
با عضویت در شانگهای دیپلماسی فعال‌تری با همسایگان خواهیم داشت/دیگر کشورهای دنیا را فراموش نکنیم
تهران (پانا) - یک استاد ژئوپلیتیک و سفیر سابق ایران در نروژ و مجارستان با اشاره به عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای، ضمن مثبت ارزیابی کردن این اتفاق تاکید کرد ایران نیاز دارد با اروپا و خاورمیانه و شرق و اعضای شانگهای کار کند اما نباید سیاست خارجی خود را به سمت یک قطب گسترش دهد.
عبدالرضا فرجی‌راد در گفت‌وگو با پانا درباره عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای، با بیان اینکه سفر رئیس‌جمهور جدید ایران به تاجیکستان اولین سفر خارجی ایشان بود و در این سفر با سران شش کشور از جمله تاجیکستان، پاکستان، ازبکستان، بلاروس، ترکمنستان و ارمنستان ملاقات‌هایی بااهمیتی داشتند، اظهار کرد: «انجام این ملاقات‌ها برای بهبود روابط دوجانبه قدم‌های مثبتی است و باعث می‌شود نسبت به گذشته، دیپلماسی فعال‌تری با همسایگان داشته باشیم.»
وی ادامه داد: «پیش از این عضویت ایران به صورت "عضو ناظر" بود، عضو ناظر نقش کاربردی ندارد. اما عضویت کامل به صورت "عضو اصلی" متفاوت خواهد بود. سازمان همکاری شانگهای یک سازمان بلوک شرقی است و محور اصلی آن مسائل امنیتی است؛ هرچند که در کنار آن، مسائل فرهنگی و اقتصادی هم مطرح می‌شود.»
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به اینکه تضادها در سازمان شانگهای زیاد است، گفت: «پاکستان و هند دو دشمن اساسی هستند، به ویژه اینکه اکنون که مساله افغانستان هم پیش آمده است، زمینه گسترش تضادها را فراهم خواهد کرد و ما احتمالا شاهد رقابت بیشتر این دو کشور در ارتباط با افغانستان خواهیم بود. این نوعی ترمز در سازمان شانگهای به شمار می‌رود. مساله افغانستان حتی ممکن است در ماه‌های آینده بین ایران و پاکستان، دیدگاه متفاوتی ایجاد کند. همینطور تاجیکستان که اکنون از تاجیک‌های افغانستان و مردم پنجشیر حمایت می‌کند ولی پاکستان دیدگاه دیگری دارد. این‌ها تضادهایی است که وجود دارد که امیدواریم در روند همکاری‌ها خلل ایجاد نکند.»
فرجی‌راد با بیان اینکه افغانستان هم عضوی از شانگهای است اما این کشور را به اجلاس دعوت نکردند، اضافه کرد: «وقتی این تضادها زیاد شود، بر محور کار شانگهای تاثیر خواهد گذاشت. این موارد باید در داخل سازمان حل و فصل شود. برای نمونه سازمان همکاری خلیج فارس چندین سال است که در داخل آن بحران وجود دارد، قطر سیاست دیگری را اتخاذ کرد، عربستان و امارات سیاست دیگری و به همین شکل دو دسته شدند. حتی بر روی هم شمشیر کشیدند. بنابراین باید مسائل بیرون از سازمان در درون سازمان حل و فصل شود.»
این استاد ژئوپلیتیک بیان کرد: «من معتقدم ایران اگر به عضویت شانگهای هم درآمده است، باید سیاست مستقل خود را حفظ کند. درست است که سازمان شانگهای یک سازمان شرقی است و مساله اصلی آن امنیت است، باید در زمینه‌های مختلف اعضا با هم همکاری کنند. اما ایران باید مانند روسیه و چین که با اروپا کار می‌کنند، باید روابط خود را توسعه دهد.»
سفیر سابق ایران در نروژ و مجارستان خاطرنشان کرد: «برخی فکر می‌کنند الان که به عضویت شانگهای درآمده‌ایم باید همه سیاست خارجی خود را بر محور همکاری با آسیای مرکزی و روسیه و چین قرار دهیم، خیر معنای این اتفاق چنین نیست. اگر معنایش این بود که خط لوله گاز 10 میلیارد دلاری روسیه به آلمان در هفته گذشته افتتاح نمی‌شد.»
وی در ادامه گفت: «با همه این کشورهای همسایه، منطقه و اعضای سازمان همکاری شانگهای باید روابط نزدیک‌تر و قوی‌تر شود اما از آن سو، دیگر کشورهای دنیا را فراموش نکنیم. خود کشور چین میلیاردها دلار با اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها روابط اقتصادی دارد.»
این دیپلمات سابق کشورمان تاکید کرد: «درباره مساله افغانستان و پناهندگان، امنیت و گروه‌های تروریستی باید با اروپایی‌ها ارتباط داشته باشیم و وارد گفت‌وگو شویم. ما نیاز داریم با اروپا و خاورمیانه و شرق و اعضای شانگهای کار کنیم. نباید دست‌پاچه شویم و سیاست خارجی را به سمت یک قطب گسترش دهیم.»
سفیر سابق ایران در نروژ و مجارستان در پایان افزود: «اگر ما در برجام و مذاکرات وین هم به توافق دست پیدا کنیم و تحریم‌ها لغو شود، این همکاری‌ها به شکل بهتری هم می‌تواند ادامه یابد. کشور نیازمند همکاری اقتصادی است، جمعیت زیادی از کشور زیر خط فقر است، باید توسعه پیدا کنیم. همسایه‌های ما در جنوب، قفقاز و ترکیه رشد زیادی پیدا کرده‌اند. رشد اقتصادی پاکستان 8.5 است، رشد اقتصادی بنگلادش بالای 10 درصد است، می‌دانید این رشد اقتصادی یعنی چه؟ ترکیه هفته پیش اعلام کرد که در سه ماه گذشته دارای رشد اقتصادی 21.5 درصد بوده است. ولی رشد اقتصادی ما زیر صفر است. بنابراین باید محور کار را اقتصادی بگذاریم، این را هم آقای رئیس‌جمهور تاکید کرده‌اند.»
ارسال دیدگاه