«شوخی، شوخی» آخرین طنز محمد ابوالحسنی و درخشش محمد لقمانیان

وقتی نام محمد لقمانیان را در کنار نامی هم چون محمد ابوالحسنی این چهره ماندگار در حوزه ساخت آثار نمایشی قرار می‌گیرد آن زمان است که باید منتظر اثری نوآور و خلاق بود که این عنوان سهم برنامه «شوخی شوخی» شده است و متأسفانه یکی از بدترین اتفاقات در زمان ضبط این برنامه همانا فوت ناگهانی محمد ابوالحسنی این تهیه‌کننده موفق به دلیل ابتلا به کرونا بود که ظاهرا نام «شوخی شوخی» به عنوان آخرین کار او به یادگار ماند و برای همیشه در لیست آثار درخشان این مرد بزرگ ثبت شد.
همه چهره‌های مطرح آثار عروسکی در یک برنامه
«شوخی شوخی» حاصل همکاری گروهی از چهره‌های مطرح آثار عروسکی است که البته دغدغه محیط زیستی هم دارند، این برنامه که ماه‌هاست به روی آنتن شبکه سه سیماست به طور ویژه در ایام نوروز نیز ادامه پیدا کرد و حتی در روز انتخابات نیز دست به اقدامی جدید زده و عروسک‌ها با استقرار در یکی از شعب اخذ رأی به طور زنده به اجرای برنامه پرداختند.
البته از نکات قابل توجه این اثر دیدنی این است که برخلاف دیگر آثار عروسکی مخاطب گروه سنی آن بیشتر بزرگسال است نه کودک، ظاهرا تولیدکنندگان این برنامه از آنجا که خود در حوزه ارتباط با مخاطب دستی بر آتش دارند این زبان را برای ارتباط با اقشار مختلف جامعه مؤثرتر دانسته و سعی کردند تا از این باب برای ارتباط و بیان نکته‌های خود وارد شوند، زبانی طنز آن هم از جانب عروسک‌هایی که قصد دارند جای سلبریتی‌ها را گرفته و رفته رفته به چهره تبدیل شوند.

گرچه محور اصلی برنامه گوشزد کردن و توصیه به محافظت از محیط زیست است اما پرداختن به مسائلی از جمله معضلات اجتماعی، مشکلات اقتصادی و رعایت حقوق شهروندی و اخلاق در جامعه از دیگر موضوعاتی است که در هر برنامه به شکل آیتمی به آنها گریزی زده می‎شود و جالب‌تر اینجاست که این موضوعات کاملا بی‌پرده و با صراحت از جانب شخصیت‌ها و مجری هر بار در قالب ماجراهایی تازه روایت می‌شوند.
«شوخی شوخی» آمده تا مهمترین حرف‌ها را در قالب طنز به ما یادآوری کند و الحق که در این مدت کوتاه نیز توانسته مخاطبان پروپا قرصی را نیز برای خود دست و پا کند و هر شب پای برنامه بکشاند.
البته تنوع عروسک‌ها نیز در این جذب مخاطب بی‌تأثیر نبوده و از آنجا که هر کدام از عروسک‌ها برگرفته از تیپ‌ها‌ و شخصیت‌های گوناگون در جامعه هستند هر یک به نوعی توانسته‌اند با سلایق خاصی ارتباط برقرار کنند، جدای از اینکه این تنوع برای مخاطب یادآور آثار عروسکی‌ و طنز موفق دهه‌های 60 و 70 است.
نقش تأثیرگذار «عبدااله روا» در برنامه «شوخی شوخی»
ظاهرا «شوخی شوخی» خود را در این حوزه به چالشی جدید وارد کرده و با سنت‌شکنی سعی کرده تا با شوخی با موقعیت‌ها‌ و بدون مسخره کردن افراد، فرهنگ‎ها و شخصیت‌ها به طنز موقعیت نزدیک شود.
در واقع در این برنامه سعی شده تا با نوآوری و خلاقیت از ظرفیت عروسک‌ها برای بیان حرف‌هایی استفاده شود که شاید شنیدن آنها از زبان شخصیت‌های واقعی با واکنش‌هایی از طرف گروه‌های مختلف مواجه شود، اما دست‌اندرکاران شوخی شوخی به این شکل با دور زدن خط قرمزها به سادگی و در قالب طنز به بیان حرف‌های جسورانه خود می‌پردازند و گویا مدیران شبکه نیز در این مسیر با سازندگان برنامه همراه بوده و تا حد ممکن دست آنها را برای طرح و ارائه شوخی‌ها باز بگذارند.
البته در این میان نباید از نقش تأثیرگذار مجری برنامه «عبدااله روا» نیز غافل شد، چرا که او در بده بِستانی به جا و متناسب توانسته ارتباط مناسبی با شخصیت‌ها و از طرف دیگر مخاطبان برقرار کند به گونه‌ای که برنامه و شوخی‌ها به سمت لودگی و هزل نرود، اساسا نقش مجری در چنین برنامه‌هایی در عین ظرافت و اهمیت به دلیل حضور پررنگ عروسک‌ها به چشم نمی‌آید و مورد توجه قرار نمی‌گیرد در صورتی که اگر کوچکترین ضعفی در این بخش وجود داشته باشد آن زمان است که این نقش نوک پیکان انتقادها قرار می‌گیرد و خوشبختانه عبدالله روا با پشتوانه اجرای برنامه‌های طنزی که داشته توانسته به خوبی از پس این مهم نیز برآید و تجربه‌ای جدید و البته موفق را در کارنامه خود ثبت کند.
توجه اختصاصی به محیط زیست در یک برنامه طنز
همچنین استفاده از کارشناس محیط زیست به طور ویژه در کنار گروه نویسندگان نیز از اتفاقات مبارکی است که در شوخی شوخی رخ داده است چون قاعدتا به این شکل با حضور مشاوران موضوعات کاربردی‌تری مطرح شده و از طرف دیگر مردم نیز خود را در زمینه حفظ و نگهداری محیط زیست، پسماندها، مصرف بهینه از منابع انرژی، سهیم دانسته و مشارکت بیشتری در این حوزه داشته باشند.
اساس پخش آیتم‌های مختلف برنامه در سایت‌ها و دست به دست شدن آنها در فضای مجازی نیز کمک بزرگی به شناخته شدن شخصیت‌های برنامه کرده تا آنجا که حتی برخی بدون تماشای این برنامه از سیما از این طریق با این شخصیت‌ها آشنا شده و آنها را دنبال می‌کنند.
در مجموع این طنز نقادانه که تا اینجا موفقیت خود را مرهون تجربه ‌پربار دست‌اندرکاران و مدیرانی است که اجازه طرح موضوعات و شوخی‌ها را صادر کرده‌اند و با ریتم سریع و تند خود در آیتم‌هایی 20 دقیقه‌ای با تکیه بر طرح دغدغه‌های روز جامعه سعی دارد تا در فرصتی اندک اصلاح سبک زندگی را به عموم جامعه یادآوری کند.
چنانکه فرهنگ و آئین و آداب پسندیده خود را حفظ کرده، پاس داشته و گسترش دهیم و رسوم و آداب ناپسندی که طی سال‌ها با آنها خو گرفته‌ایم کنار بگذاریم. قطعا تغییر روش‌های ناصحیح و فرهنگسازی در این حوزه با چند برنامه میسر نبوده و نیاز به سرمایه‌گذاری فرهنگی در این زمینه از ضروریاتی است که باید به صورت مداوم به آن پرداخته شود راهی که دیگر این عروسک‌های دوست‌داشتنی مسیر آن را باز کرده‌اند.