از ارتقا فرهنگ کتابخوانی تا کتابخوانی دیجیتال

در دویست و بیست و سومین جلسه شورای اسلامی شهر تهران، طرح « الزام شهرداری تهران به نصب تابلوهای راهنمای ناشران و کتابفروشی­ها در مناطق 22 گانه شهر تهران »، در قالب گزارش مشترک کمیسیون­های (فرهنگی، اجتماعی - سلامت ، محیط زیست و خدمات شهری ) مورد بررسی قرار گرفت.

در ابتدای بررسی این طرح، محمد جواد حق شناس، رییس کمیسیون فرهنگی اجتماعی طی صحبت هایی گفت: در بازدیدی که در سال گذشته و در هفته کتاب از کتابفروشی­ها داشتیم، این خواسته توسط اتحادیه ناشران مطرح شد. بنده و همکارانم در کمیسیون فرهنگی و اجتماعی پس از بررسی، آن را در قالب یک طرح مطرح کردیم.

وی گفت: با توجه به افت سرانه مطالعه و کتابخوانی و تیراژ پایین کتاب در کشور که تقریبا به زیر هزار رسیده است، این طرح با نصب تابلو و بدون ذکر نام، محل کتابفروشی­ها را به شهروندان یادآور می­شود.

در ادامه مرتضی الویری، رییس کمیسیون برنامه و بودجه در مخالفت با این طرح، گفت: باید تلاش کنیم فرهنگ کتابخوانی در کشور ارتقا پیدا کند. با پیشرفت تکنولوژی روش مطالعه تغییر کرده و کتابخوانی به شیوه سنتی انجام نمی­شود.

وی گفت: این طرح با نصب تابلوهای متعدد در سطح شهر، باعث اغتشاش بصری خواهد شد، و در فرهنگ کتابخوانی تغییر چندانی ایجاد نمی­کند.

سید محمود میرلوحی، رییس کمیته اقتصادی و تنظیم مقررات در موافقت با این طرح، گفت: ما درشهری زندگی می­کنیم که پر از تابلو است. نصب تعدادی تابلوی بیشتر مشکلی ایجاد نمی­کند. این طرح رویکرد شورا در جهت بالا بردن فرهنگ کتاب و کتابخوانی است.

در ادامه محسن هاشمی، رییس شورای اسلامی شهر تهران درمخالفت با این طرح، مطرح کرد: با کلیات این طرح موافقم. ولی این طرح پخته نیست، و نیاز به بررسی بیشتر دارد.

هاشمی افزود: شهرداری با اجرای این طرح در مناطقی که تعداد متعددی کتابفروشی وجود دارد، دچار مشکل می­شود.

در ادامه بررسی این طرح، احمد مسجد جامعی، رییس کمیته دینی در موافقت با این طرح، گفت: آنچه از آمار بر می­آید، ما 500 کتابفروشی داریم، که عمدتا در راسته کتاب فروشی­ها فعالیت می کنند.

وی افزود: تعداد معدودی کتابفروشی در سطح محلات وجود دارد، که به گفته دبیر شورا یاری ها درحال شناسایی و قاعده­مند شدن هستند.

در نهایت کلیات این طرح به رای گذاشته شد، و با 14 رای موافق به تصویب اعضای شورا رسید.

در ادامه بررسی این طرح اعضای شورا پیشنهاد های اصلاحی خود را برای تصویب جزییات طرح ارائه دادند.

در همین راستا، محسن هاشمی پیشنهاد کرد، میان تابلوها و کتابفروشی‎ها حداکثر 50 الی 100متر فاصله وجود داشته باشد. برای نمونه، سر پل تجریش، چند خیابان است که در هر خیابانی یک یا چند کتابفروشی وجود دارد. این حالت سبب ایجاد مناقشه می شود و کتابفروشی‎های دیگر اعتراض می‎کنند. فرهنگ‎سازی نباید به عامل درگیری 3 الی 4 هزار کتابفروشی شود.

برزین ضرغامی، رئیس سازمان زیباسازی شهرداری تهران نیز گفت: اینکه در هر 100متر یک تابلو نصب شود، شدنی نیست. بلکه معمولا یک تابلو، در نهایت برای کوچه‎ای که دید نداشته باشد، نصب می‎کنیم. اگر تعداد تابلوها زیاد باشد، موجب سردرگمی می‎شود. پیشنهادم اینست که به همان روال موجود، بر سر هر خیابانی که در آن یک یا چند کتابفروشی است، یک تابلو نصب کنیم. یک تابلو سر همان خیابانی که به کتابفروشی منتهی می‎شود.

زهرا صدراعظم نوری نیز در ادامه سخنان ضرغامی، متذکر شد: در خیابان نیاوران ده‎ها داروخانه وجود دارد. آیا برای هر داروخانه یک تابلو زده‎ایم؟ خیر. در این مورد هم چنین است. برای هر کتاب‎فروشی یه تابلو نصب نمی‎شود. بلکه اگر داخل یک خیابان ده مورد کتابفروشی وجود دارد، در سر خیابان یک تابلوی کتابفروشی نصب بشود.

در نهایت پیشنهاد ارائه شده از سوی محسن هاشمی پس‎گرفته شد.

در ادامه جلسه، احمد مسجد جامعی پیشنهادی مطرح کرد، و گفت: پیشنهاد من اینست که نصب تابلو صرفا برای کتابفروشی‎های دارای پروانه کسب معتبر از اتحادیه باشد. این پیشنهاد با موافقت شهرداری و کمیسیون به رای گذاشته شد، و 17 نفر از 18 نفر موافقت کردند.

همچنین او طی پیشنهاد دیگری نیز متذکر شد: کتاب‎فروشی‎ها را می‎توان به دو گونه تقسیم کرد. یک گروه کتاب‎ فروشی‎های راسته‎ای هستند، که چندین کتاب ‎فروشی در کنار یک ‎دیگر قرار دارند. مانند، خیابان انقلاب و مواردی از این قبیل. این کتاب‎فروشی‎ها بازار خود را دارند. اما برخی کتابفروشی‎ها محله‎ای هستند، و لوازم التحریر و... هم می‎فروشند، که چون در محله‎ها قرار دارند، چندان شهرتی ندارند. از همین روی می‎توان کتاب‎فروشی‎های راسته‎ای را از این طرح مستثنی کرد.

حجت نظری در مخالفت با این پیشنهاد گفت: بهتر است که کتاب‎فروشی‎های راسته‎ای از این قاعده مستثنی نشوند. بله، خیابان انقلاب نیازی به معرفی ندارد. اما ممکن است برخی از شهروندان با کتاب‎فروشی‎های گذر حاج‎نایب، یا راسته کریم‎خان آشنایی نداشته باشند.

در نهایت این پیشنهاد با 16 موافق از 17 نفر حاضرین به تصویب رسید.

از سوی دیگر، سید محمود میرلوحی در تایید سخنان مسجد جامعی یادآور شد که: آقایان هاشمی و مسجد جامعی به درستی اشاره کرده‎اند، که در راسته‎ای چند واحد کتاب‎فروشی وجود دارد. این یعنی در آن منطقه بازارش وجود دارد. اما دغدغه ما مناطقی است که کتابفروشی‎ها دیده نمی‎شوند. پس در راسته‎هایی که بیش از 3 واحد کتاب‎فروشی وجود دارد، کافیست به فاصله 100 متری آنان تابلویی نصب شود.

این پیشنهاد با 13 مخالف از 18 نفرحاضر رد شد.

در ادامه محمد سالاری خواهان افزودن تبصره‎ای شد که بر طبق آن شهرداری تهران موظف است به منظور ترویج و توسعه فرهنگ کتابخوانی و اطلاع‎رسانی نسبت به تهیه رمزینه پاسخ سریع (QR cod) برای معرفی کتابفروشی‎ها در سرای محلات و فرهنگسراها و کتابخانه‎ها و ایستگاه‎های حمل و نقل عمومی ظرف مدت 3 ماه اقدام کند.

سید حسن رسولی و حجت نظری در تکمیل این پیشنهاد توصیه کردند، در این سیستم فراگیر که سازمان زیباسازی شهرداری تهران در بسیاری مکان‎ها در موضوعات دیگر انجام داده است، نه صرف کتاب ‎فروشی‎ها، آنان به همراه دیگر موارد تاریخی و فرهنگی همراه با اطلاعاتی معرفی شوند. به‎ویژه که برخی کتاب‎فروشی‎ها نظر به قدمت و فعالیت خود، دارای کارنامه درخشانی هستند،که می‎توانند برای مردم جالب باشند. شهروندان می‎توانند با اسکن این کدها به اطلاعات مکانی این کتاب ‎فروشی‎ها دست پیدا کنند.

برزین ضرغامی، رئیس سازمان زیباسازی شهرداری تهران در این مورد چنین توضیح داد: در همین زمینه پروژه‎هایی درمورد شهدا و مکان‎های تاریخی در حال اجرا است. اما موضوع کتاب‎ فروشی‎ها تفاوت دارد. برخی کتاب ‎فروشی‏‎ها نظر به قدمتشان اهمیت دارند، اما در مرکز شهر قرار دارند. ولی برای کتابفروشی‎های جدیدی که تاسیس می‎شوند چنین امکانی وجود ندارد.

محمد جواد حق‎شناس نیز درموافقت با این طرح گفت: با توجه به زیرساخت‎های شهرداری، چنین طرحی هزینه زیادی را در بر نمی‎گیرد، و با توجه به تعداد محدود کتابفروشی‎ها این اقدام شدنی است.

این پیشنهاد نیز با 15 نفر موافق از 18 نفر حاضرین به تصویب رسید.

زهرا نژاد بهرام نیز در پیشنهادی گفت: این طرح نصب تابلو، برای کتابفروشی‎ها و گالری‎های دارای قدمت بیش از دو سال، و مجوز رسمی صورت پذیرد.

او افزود: این گالری‎ها چون معمولا در کوچه‎ها هستند، دیده نمی‎شوند. این طرح فرصت خوبی برای ایشان است.

اما این پیشنهاد با مخالفت اعضا پس گرفته شد.

در نهایت کل طرح " الزام شهرداری تهران به نصب تابلوهای راهنمای کتابفروشی ها در مناطق 22 گانه شهر تهران" با اصلاحات و پیشنهادات الحاقی، با 14 رای موافق از 14 نفر از حاضرین به تصویب رسید.

در این جلسه همچنین ادامه بررسی طرح "تعیین حریم آثار هنری در محوطه های عمومی سطح شهر تهران" از سر گرفته شد و این طرح در کلیات و جزییات به تصویب اعضای شورای شهر تهران رسید.