اهداف تدوین بسته تحولی توسعه مشارکت تشریح شد

به گزارش روابط عمومی سازمان آموزش و پرورش استثنایی، سیدجواد حسینی در دهمین ویدئو کنفرانس شورای معاونان و روسای ادارات استثنایی استان‌ها که با موضوع تببین بسته تحولی "توسعه مشارکت کاهش تمرکز و اجتماعی شدن" برگزار شد گفت: در یکی از پژوهش‌های کشوری در خصوص ادراک سازمانی 60 درصد از سازمان‌ها پیوندی بین بودجه و استراتژی خود برقرار نکرده‌اند، 89 درصد از مدیران در ماه کمتر از یک ساعت به استراتژی‌های سازمان می‌اندیشند و 25 درصد از مدیران نظام پاداش‌های خود را مبتنی بر استراتژی‌های سازمانی پرداخت نمی‌کنند و تنها 5 درصد از کارکنان استراتژی سازمان را درک می‌کنند.

وی تاکید کرد: براین اساس هر قدر راجع به استراتژی‌های سازمانی گفت‌وگو شود، تقریب ذهنی بیشتری صورت خواهد گرفت و در نهایت ادراک سازمانی مشترک ایجاد و تبیین بسته‌های تحولی و برنامه‌های سازمانی با تعریف نقش همکاران در اجرای این برنامه‌ها تعریف و تعیین می‌شود.

حسینی در تشریح بیان مساله و چرایی طراحی بسته تحولی توسعه مشارکت و کاهش تمرکز و اجتماعی شدن آموزش و پرورش گفت: نظام آموزش و پرورش به‌شدت متصلب و متمرکز است و این ابر وزارتخانه با هنجارآفرینی، بخشنامه گرایی و مدیریت چند لایه موجب فشار بر پیکر نحیف مدرسه شده و این فشار نیز منجر به کمی گرایی، سطحی نگری و کاهش کیفیت شده است.

وی افزود: این رویه منجر به افزایش فاصله صف تا ستاد، کاهش خلاقیت، کاهش انگیزه معلمان می‌شود و در نتیجه کاهش حس تعلق سازمانی و میل به مقاومت افزایش می‌یابد.

وی عنوان کرد: کاهش هزینه‌ها، افزایش فرصت و کمک به اقتصاد آموزش و پرورش، افزایش هویت ونقش آفرینی فرهنگیان در خصوص آموزش و پرورش، کاهش فرایند اجتماعی شدن و جامعه پذیری آموزش و پرورش در جامعه و دولت و تاکید مقام معظم رهبری در نام گذاری سال‌ها بر مشارکت مردم از جمله ضروریات تدوین بسته تحولی "توسعه مشارکت کاهش تمرک واجتماعی شدن" است.

معاون وزیر با بیان مولفه‌های مشارکت افزود: مشارکت درگیری عاطفی ذهنی است و اختیاری، آگاهانه است و همه در قبال آن احساس مسئولیت می‌کنند.

وی با بیان مزایای مشارکت افزود: مشارکت موجب فعال کردن ذینفعانی که میل به فردیت و گریز از مسئولیت دارند شده و باعث افزایش مسئولیت پذیری می‌شود.

وی گفت: بهبود کیفیت در مدارس، نزدیکی فرهنگیان، اولیا، دانش‌آموزان و جامعه به یکدیگر، افزایش کارایی در مدیریت، تعلق ذینفعان به برنامه‌ها و اقدامات، کاهش تعارضات معلمان، مدیران، دولت و جامعه، کاهش زمان اجرای پروژه‌ها و رشد آگاهی ذینفعان از جمله مزایای مشارکت است.

حسینی مشارکت را به 3 دسته تزئیناتی، محدود و واقعی تقسیم کرد و گفت: مشارکت تزئیناتی یا تشریفاتی درمقابل عدم مشارکت یک گام به جلو است و مشارکت محدود فقط در اموری که نظام‌ها و حکومت‌ها می‌خواهند است و از مشارکت تزئیناتی یک گام جلوتر است.

حسینی بیان کرد: مشارکت واقعی که مردم در تصمیم سازی، اجرا و بهره برداری سهیم هستند بهترین نوع مشارکت مردم و رسیدن به مشارکت واقعی پایدار نیازمند طراحی ساختار و نظام مند سازی است.

وی گفت: در قانون اساسی مشارکت در سه سطح کلان، میانی و خرد دیده و سه مدل مشارکت نمادین، مقطعی، مستمر ونظام مند، در قانون اساسی آمده است. در مشارکت واقعی مستمر و نظام مند، مشارکت با مردم به جای مشارکت برای مردم است، تقاضامحور به جای عرضه محور است و مشارکتی برنامه ریزی شده به جای مشارکتی توده‌ای و اتمیزه شده است و این بهترین مدل مشارکت نظام مند و مستمر است که موجب ارتقای کیفیت و عدالت خواهد شد.

معاون وزیر با بیان اینکه مشارکت ذینفعان باید بر 5 محور عمده استوار شود افزود:، نمادینه سازی، ستادینه سازی و نهادینه سازی از جمله محورهای عمده مشارکت است که این سه موجب افزایش مشارکت، اعتماد و ظرفیت سازی می‌شود.

رئیس سازمان آموزش وپرورش استثنایی با بیان اینکه نتیجه مشارکت با مولفه‌های یادشده به دو مفهوم بسیار مهم سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی منتج می‌شود افزود: باید تلاش کرد این مولفه‌ها هم در جامعه و هم آموزش و پرورش افزایش یابد.

معاون وزیر آموزش و پرورش در ادامه ارتباطات، اعتمادات، تشکیلات، تسهیلات و اطلاعات را پنج شاخص سرمایه اجتماعی دانست و افزود: بانک جهانی سرمایه اجتماعی را مهم ترین سرمایه می‌داند و بازتولید سایر سرمایه‌ها نیز درسایه سرمایه اجتماعی امکان پذیر است.

وی افزود: انسجام مردم، احساس شکوفایی اجتماعی، پذیرش اجتماعی و انطباق اجتماعی باعث ایجاد سلامت اجتماعی می‌شود و این نیز ملزم به فراهم کردن زمینه مشارکت واقعی و پایدار است.

معاون وزیر مشارکت درون سازمانی و برون سازمانی را از اجزای مشارکت دانست و افزود: معلمان، مدیران، کارشناسان اداری، بازنشستگان، مدارس، دانش‌آموزان و ادارات از مولفه‌های درون سازمانی و دانشگاهیان، صاحبنظران، حوزویان، اولیا، دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی و عمومی و تشکل‌های مردمی از مولفه‌های برون سازمانی هستند که می‌توانند به مشارکت دعوت شوند.

حسینی در ادامه به ارائه طرح‌های مشارکت محور درون سازمانی پرداخت و افزود: پارلمان مجازی معلمان، طرح جام، نظام تصمیم گیری از مدرسه تا ستاد، توسعه کمی و کیفی تشکل‌های اجتماعی وعلمی معلمان، حضور نمایندگان معلمان در کارگروه‌ها و طرح قشربندی حرفه‌ای معلمان از جمله طرح‌های مشارکتی معلمان است.

وی افزود: پارلمان مشورتی اولیا، مدرسه یاری اولیا و مشارکت پیشکسوتان از طریق ایجاد گنجینه مدیران استثنایی و راهنمایان بالینی از جمله دیگر طرح‌های مشارکتی درون سازمانی است. تشکیل مجلس دانش‌آموزی، تشکیل مجلس مشورتی مجازی دانش‌آموزی، طرح هر دانش‌آموز یک نقش و یک تشکل، تقویت کمی و کیفی تشکل‌های دانش‌آموزی، طرح مدام ویژه دانش‌آموزان دوره متوسطه و طرح هر مدرسه یک سرود از جمله طرح‌های مشارکتی ویژه دانش‌آموزان است.

وی افزود: مدیران، کارشناسان ادارات استان‌ها و ستاد و مدیران نیز از طریق نظام تصمیم گیری مشارکتی از مدرسه تا ستاد و طرح جام به مشارکت دعوت می‌شوند.

معاون وزیر در تبیین طرح‌های جلب مشارکتهای برون سازمانی افزود: مشارکت دستگاه‌های دولتی در قالب طرح 100 دبیرخانه 100 مدرسه، طرح حامی، طرح مدرسه سازی تخصصی دستگاه‌های دولتی و گسترش کمی و کیفی مدارس و مراکز غیردولتی تعریف شده است. توسعه کمی و کیفی سازمان‌های مردم نهاد از طریق 6 راهبرد شبکه سازی، توسعه موضوعی، توسعه قشری، توسعه منطقه‌ای، نظامنامه تعامل و توانمندسازی نیز از جمله برنامه‌های توسعه مشارکت در بخش برون سازمانی است.

وی عنوان کرد: مشارکت صاحب نظران و دانشگاهیان نیز در قالب طرح رصد و کاربست مطالعات ملی و بین‌المللی تعریف شده است و طرح توانبخشی بانک زمان از طریق انجام خدمات توانبخشی داوطلبان برای معلولان در زمان توانمندی و جبران خدمات در قالب ارائه کارت‌های اعتباری از دیگر برنامه‌های جلب مشارکت‌های برون سازمان است.

معاون وزیر در پایان با تاکید بر تشکیل شورای راهبردی توسعه مشارکت‌ها افزود: شورای راهبردی مشارکت‌ها از طریق 4 کارگروه مشارکت اولیا، کارگروه مشارکت دانش‌آموزان، کارگروه مشارکت معلمان و مدیران و کارشناسان و کارگروه مشارکت پیشکسوتان، بخش خصوصی، مردم و دستگاه‌های دولتی و عمومی فعالیت‌های بسته مشارکتی را رصد و پایش خواهد کرد.