فالگیری در قزوین، کسب و کاری که سکه شده است
تهران (پانا) - کار و بار فالگیرها و رمال‌ها در قزوین این روزها سکه است به‌طوری که مراجعه‌کنندگان بعضی از آنها از چند هفته قبل‌تر نوبت گرفته‌اند و به خیلی از آشنایان و بستگان نیز توصیه می‌کنند که آنها نیز برای حل مشکل خود نوبت بگیرند.
به‌گزارش ایرنا، اضطراب و دلهره سراسر وجودم را فراگرفته چرا که شنیده‌ام اینجا فال و کتاب بهانه است، چرا که خانم فالگیر موکل دارد و تمام این حرف‌ها را از طریق جن بازگو می‌کند.
بعد از چند روز انتظار و یک ساعت نشستن پشت دفتر فالگیر بالاخره نوبتم می‌رسد و منشی نام مرا صدا می‌زند، می‌گوید خانم پول نقد می‌دهی یا کارت می‌کشی، هزینه را پرداخت می‌کنم و اشاره می‌کند که داخل بشوید، فالگیر قیافه عجیب و غریبی ندارد و تیپ و قیافه امروزی دارد، پس از احوالپرسی و طرح سوالاتی شخصی از زندگی حال و گذشته‌ام، قهوه‌ای کوچک روی میز می‌گذارد و می‌گوید لطفاً آرام بنوشید و نیت کنید بعد فنجان را روی نعلبکی برگردانید، منتظر نقش و نگار فنجان قهوه‌ام، هزار نقش و نگار پیچیده روی دیواره فنجان حک شده به ذهنم می‌رسد که هرکدام حکایت از یک گره ناگشوده در زندگی‌ام دارد و کلید تمام این پیچیدگی‌ها ظاهرا در دستان فالگیر است.
این‌ها صحبت‌های یکی از مشتریان یکی از فالگیرهاست که چندوقت پیش مراجعه داشته و به‌خاطر حل نشدن مشکلش می‌خواهد باز هم به‌سراغ فالگیر برود.
اشتیاق آدم‌ها برای دانستن از آینده موضوع تازه‌ای نیست، در طول تاریخ، پیشگویانی مثل نوستراداموس همواره مورد توجه بوده‌اند، در دنیای مدرن فال قهوه، طالع‌بینی، فال حافظ، فال انبیا، پیش‌بینی روز، دعانویسی، فال تاروت، فال ازدواج و کارگشا بین برخی افراد مد شده‌اند و خیلی از فالگیرها با انجام این فال‌ها پول فراوانی هم به جیب می‌زنند.
گاهی مراجعان برای ملاقات با یک رمال یا فالگیر حاضرند ساعت‌ها در نوبت بنشینند و پول هنگفتی هم بپردازند، مراجعان فالگیران و رمالان دیگر افراد کم‌سواد، بی‌سواد یا فقیر و گرفتار نیستند، امروزه هستند افراد تحصیل‌کرده، جوان و ثروتمندی که به امید ایجاد تغییری در زندگی‌شان یا به‌خاطر سرگرمی به فالگیرها یا رمال‌ها مراجعه می‌کنند.
جامعه‌شناسان و روانشناسان معتقدند ناامیدی از رسیدن به آنچه خواسته و آرزوی افراد است، بعضی وقت‌ها آنان را وادار می‌سازد که به خرافه رو بیاورند و از نیروهایی نامعلوم کمک بگیرند بدون آنکه اندکی در این‌خصوص فکر کنند.
صرف‌نظر از معدود افرادی که به این کار ایمان دارند مشتریان غالب این‌گونه مکان‌ها کسانی هستند که در شرایط عادی نه‌تنها فالگیرها را قبول ندارند بلکه اعتقاد به چنین اموری را خرافه دانسته و آنرا تقبیح می‌کنند اما زمان درگیری با مشکلات آگاهانه و گاه با تحریک دوستان و اقوام به این کار تن می‌دهند.
در گوشه و کنار قزوین هم مانند بعضی شهرهای کشور افرادی در قالب فالگیر و دعانویس فعالیت دارند که اتفاقا کار و بارشان سکه است و مشتریان زیادی نیز دارند، آنقدر زیاد که باید برای مراجعه به برخی از آنها باید از چند روز قبل تر نوبت گرفت.
خانم میان‌سال فالگیری که در مرکز شهر قزوین سکونت دارد، سالهاست در فنجان قهوه بخت و اقبال مردم را دیده و مراجعان زیادی دارد که تعدادی مشتریانش را روزانه ۳۰ تا ۵۰ نفر عنوان کرد و گفت: اغلب مشتریانش را زنان و دختران تحصیل‌کرده از قزوین و حتی شهرهای تهران و کرج هستند که به این مکان برای رفع گرفتاری و حوائج خود مراجعه می‌کنند.
به‌گفته او، هزینه این‌گونه فال‌ها ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان است که برای کارهای که نیاز به دعا داشته باشند با توصیه ایشان به فرد دیگری باید مراجعه کنند که اغلب دعاها ۵۰۰ هزار تومان تا دو میلیون تومان هزینه دارد که این‌گونه دعاها بیشتر برای کارگشایی، رفع جن‌زدگی، نازایی و مشکلات خانوادگی دریافت می‌شود که مدعی است صد درصد جوابگوست.
بهعنوان خبرنگار به‌سراغ یکی از مشتریان این فالگیر رفتم و دلیل مراجعه او را پرسیدم که پاسخ این بود، حس کنجکاوی و دانستن این که در آینده چه سرنوشتی در انتظارم خواهد بود.
یکی دیگر از این مشتریان تحصیل‌کرده علت روی آوردن به دعانویسی و رمالی را درماندگی از حل مشکلات خود عنوان کرد و افزود: وقتی بعضی مواقع به بن‌بست می‌رسی مجبوری به‌هر راهی متوسل شوی حتی اگر عاقلانه نباشد اما خب این موضوع مانند تیری در تاریکی است.
چرایی رواج رمالی و فالگیری در جامعه
یک جامعه‌شناس و محقق در این‌خصوص گفت: دلایل متعدد شخصیتی، فرهنگی و اجتماعی برای این موضوع می‌توان برشمرد اما اگر بخواهیم در یک گستره بزرگ‌تر به این موضوع نگاه کنیم می‌توان اذعان کرد عصر جدید عصر جهانی‌شدن همه امور است از جمله جهانی‌شدن فالگیری و استخاره و انواع خرافات و گرایش به فالگیری و انواع شعبات آن برخاسته از بن‌بست‌های زندگی مدرن است.
الهام نظری افزود: در واقع میل به فالگیری همان پناه بردن به جهل خویشتن است و نیز راهی برای خروج از آن و می‌توان اعتراف کرد فالگیری نوعی گریز از فهم مسائل است.
او اظهار کرد: هرگاه شخصی به بن‌بست می‌رسد و بر سر دوراهی یک انتخاب، سرگردان می‌شود و با اینکه به‌‌واسطه عقل و تجربه راه درست را می‌داند اما میل به انتخاب نادرست دارد برای فرار از عاقبت شوم این انتخاب و مسئولیت آن، به فال روی می‌آورد.
نظری ادامه داد: در تبیین این مساله نمی‌توان یک عامل و نظریه غالب را بهعنوان علت اصلی و تبیین‌کننده رواج فالگیری در نظر گرفت و لازم است بسترهای فرهنگی و اجتماعی جامعه را به‌درستی شناخت اما یکی از دلایلی که می‌توان نام برد فراغتی شدن جامعه است و فالگیری هم می‌تواند کارکردهای فراغتی جامعه را پاسخ دهد.
این جامعه‌شناس تاکید کرد مسئله فراغت و تأمین آنها یکی از نیازهای مردم است و افراد برای پر کردن اوقات فراغت خود هزینه‌های بسیاری پرداخت می‌کنند، فالگیر از طریق پیشگویی‌های هیجان‌انگیز تولید نوعی احساس هیجان در فرد می‌کند بنابراین برای برخی افراد فالگیری معنایی چیزی جز تولید لذت و هیجان ندارد.
او خاطرنشان کرد: دسته‌بندی دقیقی نمی‌توان ارائه داد که چه‌کسانی به‌دنبال فال و موضوعات مرتبط با آن می‌روند،چرا که میل به فهم از آینده و حوادث غیرقابل پیش‌بینی در همه انسان‌ها همیشه وجود داشته است و اگر این میل فقط یک‌بار از طریق فالگیری پاسخ داده شود زمینه را برای تکرار این عمل در فرد ایجاد می‌کند.
نظری تصریح کرد: بنابراین نه‌تنها مردم عادی بلکه حتی بسیاری از دارندگان مدارک عالیه دانشگاهی نیز فال می‌گیرند و به فالگیرها مراجعه می‌کنند.
او خاطرنشان کرد،: نابرابری‌های جنسیتی و تبعیض‌های اجتماعی نیز می‌تواند در گسترش فالگیری مؤثر باشد، اینکه زنان بیشتر از مردان به فالگیری می‌پردازند تا حدودی ریشه در این واقعیت دارد که به‌دلیل نابرابری‌ها در توزیع قدرت و ثروت و تبعیض‌های جنسیتی، زنان لاجرم خود را با مشکلاتی مواجه دیده و خود را از یافتن پاسخ‌های لازم ناتوان می‌بینند و به مشاوران اجتماعی نیاز دارند که بتوانند به زبان آنها با ایشان صحبت کند.
این جامعه‌شناس تصریح کرد: به‌همین دلیل اغلب فالگیری حول‌وحوش موضوعات مرتبط با دنیای زنان است.
او یادآور شد: فالگیری ازجمله رفتارهای فرهنگی است که دولت یا سازمان‌های عمومی چندان امکان دخالت در آن را ندارند زیرا بخشی از عرصه خصوصی زندگی مردم است، اگر بخواهیم به اجباری روش‌های قانونی برای محدودسازی آن متوسل شویم مردم آن را به نحو پنهانی انجام می‌دهند، از این‌رو، تلاش برای شناخت و توسعه یک گفت‌وگوی فرهنگی درباره آن از طریق رسانه‌ها می‌تواند بسیار موفق‌تر باشد.
اعتیاد به فال و ایجاد مشکلات روحی و روانی
یک روانشناس بالینی در قزوین نیز گفت: اعتقاد به خرافات مساله‌ای است که تنها به کشور ما محدود نمی‌شود و خیلی از کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته نیز با این مساله دست به گریبان هستند و این روزها با گسترش مشکلات اقتصادی و چالش‌های خانواده‌ها رمالی و دعانویسی بیش از پیش به یکی از راه‌های حل مشکلات مردم تبدیل شده است.
زهرا علیخانی افزود: فالگیری مختص قشر و طبقه خاصی نیست و از خانواده‌های ضعیف گرفته تا بسیاری از طبقه مرفه در قالب فال ورق و قهوه و رمل و اسطرلاب تلاش می‌کنند گره از زندگی خود را باز کنند.
او اظهار کرد: نکته قابل‌توجه این است که اگر در گذشته دلیل اصلی اشتیاق مردم و بخصوص زنان را برای فالگیری، کمبود آگاهی و دانش و در واقع سواد تصور می‌شد، این روزها زنان تحصیل‌کرده و دختران دانشجو هم به ورطه فالگیری کشیده شده و حتی اگر برای تفریح هم که شده به آن پناه می‌برند.
علیخانی تصریح کرد: امروزه برخی افراد برای کاهش تنش‌ها و کسب آرامش و در برخی موارد حل معضلات روحی و روانی ناشی از تنش‌هایی همچون شکست‌های عاطفی، افسردگی، تنهایی و انزوا، اختلالات روحی و روانی به مقولاتی چون محافل انرژی‌درمانی و یا استفاده از قدرت‌های رمالان جذب می‌شوند.
این روانشناس در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه استرس چه نقشی می‌تواند در گرایش افراد به فالگیری داشته باشد گفت: اضطراب، تنش و تردید در تصمیم‌گیری خود عامل تعیین‌کننده برای گرایش هرچه بیشتر افراد به فال است که این خود می‌تواند بیشتر به عدم‌استفاده مناسب از خدمات مشاوره یا روانشناسان در جامعه و میان مردم باشد، چراکه در صورتی‌که مردم ارتباط مناسبی با روانشناس و یا مشاوره داشته باشند به‌یقین دیگر به سمت این کارها نخواهند رفت.
او خاطرنشان کرد: در بیشتر موارد افرادی که با تنش و استرس مواجه هستند هنگام مراجعه به افراد فالگیر این حس را پیدا می‌کنند که به آرامش نسبی رسیده‌اند که این خود عامل تاثیرگذاری در افزایش مراجعه به این دسته افراد است.
این روانشناس اضافه کرد: امروزه در جامعه بیشتر زنان و دختران به فالگیرها مراجعه می‌کنند، چرا که به‌دلایل مختلف احساس ناامنی می‌کنند و به‌دنبال پدیده‌هایی هستند که از آن طریق احساس امنیت بیشتری کنند و فکر می‌کنند مراجعه به فالگیرها می‌تواند این خلاء را پر کند.
او بابیان اینکه علاقه به آینده‌بینی بین جوانان بیشتر است، تأکید کرد: شاید خیلی‌ها تنها برای شوخی و سرگرمی به فالگیرها مراجعه کنند اما همین شوخی‌ها رفته‌رفته جدی می‌شود و این جدی شدن از زمانی اتفاق می‌افتد که برحسب تصادف چند موضوع درست از آب در می‌آید.
علیخانی ادامه داد: فالگیری مساله‌ای غیرعقلانی است و افراد از این طریق به ارضای معنوی و آرامش روحی خود فکر می‌کنند.
او افزود: متاسفانه فالگیرها و کسانی‌که در این حوزه ورود می‌کنند، هوش اجتماعی بالایی دارند و خیلی از آنها می‌توانند با استفاده از این هوش حدس‌هایی درباره زندگی مشتریان خود بزنند و به این بهانه پول زیادی از آنها دریافت کنند.
فالگیران از سادگی مردم سوءاستفاده می‌کنند
این روانشناس بالینی در ادامه افزود: امروزه شکل و شیوه فالگیری تقریبا از حالت سنتی خود خارج و به تجارتی پرسود برای برخی به‌خصوص در شهرهای بزرگ تبدیل‌شده، طوری‌که فرد فالگیر برای خود دفتر و منشی دارد و مراجعان باید از چند هفته قبل نوبت بگیرند.
او ادامه داد: فالگیرهای امروز دارای ظاهر شیک و جوان‌پسند هستند و مانند گذشته با چهره‌های نامتعارف و ترسناک ظاهر نمی‌شوند و مهم‌ترین تمهیدی که فالگیران برای مشتریان خودالقا می‌کنند حس امیدواری و دادن حس مثبت و آرامش به مشتریان خود است.
علیخانی بابیان اینکه فالگیران روانشناسان قوی هستند و به‌شکل مدرن فالگیری جنبه‌های روانکاوانه هم اضافه شده است، تاکید کرد: فرد فالگیر با مشاهده چهره مشتری، حالت‌ها و احساسات غمگینانه و شاد او می‌تواند حدس بزند مشتری چه انتظاری از فالگیر دارد و بر همان اساس به تشریح اوضاع روحی او می‌پردازد و سعی هم می‌کند فالش را با فضای روحی مراجعه‌کننده تنظیم کند، چیزی که معمولا افراد از آن بهعنوان حس ششم یا تمرکز یاد می‌کنند.
او در پاسخ به این سوال که چرا مراجعه مردم به روانشناسان کم است، افزود: افراد معمولا به‌دلیل اینکه برچسب مشکل روحی و روانی به آنها نخورد، به روانشناس مراجعه نمی‌کنند.
این کارشناس روانشناسی با تأکید بر اینکه باید نظام ارجاع درخصوص مراجعه افراد به روان‌پزشکان و روانشناسان توسط پزشکان خانواده و پزشکان عمومی به‌درستی اجرا شود، افزود: باید برخی باورهای غلط را در زمینه مراجعه به روان‌پزشکان و روانشناسان از ذهن مردم پاک کرد و با افزایش آگاهی و تقویت ایمان واقعی بین مردم راه سوءاستفاده شیادان را بست.
نتیجه‌گیری:
رسانه‌ها و مسوولان دست‌اندرکار باید درخصوص پرهیز از مراجعه مردم به فالگیرها باید بیش از پیش فعالیت کرده و به جامعه آگاهی ببخشند.
معرفی و استفاده از خدمات مشاوران تخصصی برای حل مسایل و مشکلات مختلف می‌تواند بهعنوان جایگزینی برای مراجعه افراد به فالگیرها مطرح شود که باید از سوی دستگاه‌های مسئول و فرهنگی و رسانه‌ها برای جامعه تبیین شود.
ارسال دیدگاه