یک شهروند یزدی؛
مجموعه امیرچخماق یزد؛ روایتگر تاریخ، نبض زندگی و نگین درخشان شهر کهن است
بن (پانا) - مجموعه تاریخی و باشکوه امیرچخماق در قلب شهر یزد، نه تنها یادگاری ارزشمند از دوران تیموری است، بلکه با کاربری‌های متنوع مذهبی، اجتماعی و اقتصادی، همچنان نبض زندگی این دیار کویری به شمار می‌رود و روایات تاریخی و فرهنگی یزدیان را در خود جای داده است.
حسین احمدی، یکی از شهروندان یزدی، در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار پانا، مجموعه امیرچخماق را فراتر از یک بنای صرفاً تاریخی توصیف کرد و اظهار داشت: «برای ما یزدی‌ها، امیرچخماق تنها یک بنای تاریخی نیست، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت ماست؛ مکانی که با آن خاطرات تلخ و شیرین بسیاری گره خورده و هر گوشه‌اش داستانی برای گفتن دارد. این مجموعه، با معماری خیره‌کننده و روح اجتماعی‌اش که سال‌هاست مردم را گرد هم می‌آورد، همیشه در کانون توجه بوده است.»
احمدی به پیشینه‌ی غنی و معماری منحصر به فرد امیرچخماق اشاره کرد و توضیح داد: «این مجموعه ارزشمند، یادگاری از دوران فرمانروایی جلال‌الدین امیرچخماق شامی، یکی از سرداران نامی تیمور گورکانی است که در قرن نهم هجری قمری و حدود سال ۸۴۱ هجری قمری دستور ساخت آن را صادر کرد.»
وی افزود: «آنچه این مجموعه را در معماری ایران شاخص می‌کند، ترکیب منحصربه‌فرد کاربری‌های مختلف آن است؛ یک مجموعه سه‌بخشی شامل مسجد، حسینیه و مقبره که در کنار یک میدان وسیع قرار گرفته‌اند. این میدان، با کف‌سازی سنتی و فضایی دلنشین، از همان ابتدا بستری برای تجمع مردم و برگزاری رویدادهای مختلف بوده و همچنان نیز این نقش را ایفا می‌کند.»
این شهروند یزدی، امیرچخماق را از گذشته‌های دور، فراتر از یک مجموعه مذهبی، به عنوان یک مرکز اجتماعی و فرهنگی برای مردم یزد دانست و تأکید کرد: «این میدان، همواره شاهد گردهمایی‌های مردمی، بازارچه‌ها و مراسم گوناگون بوده است. به ویژه در ایام سوگواری ماه محرم، این مجموعه جلوه‌ای دیگر می‌یابد؛ هیئت‌های مذهبی باشکوهی از این میدان عبور می‌کنند، نوحه‌خوانی و سینه‌زنی در این فضا طنین‌انداز می‌شود و حسینیه و مسجد، مملو از عاشقان اهل بیت(ع) می‌گردند. این حضور گسترده مردم، عشق و ارادت عمیق آن‌ها را به ائمه اطهار(ع) و همچنین پیوند اجتماعی قوی میان آن‌ها را به نمایش می‌گذارد.»
احمدی همچنین به نقش اقتصادی و اجتماعی میدان امیرچخماق اشاره کرد و گفت: «این میدان و مجموعه اطراف آن، همواره محل تبادل نظر، گفت‌وگوهای روزمره مردم و حتی بستری برای فعالیت‌های اقتصادی خرد بوده است. حضور بازاریان، کسبه و مردم عادی در این نقطه از شهر، آن را به قلب تپنده‌ی یزد تبدیل کرده بود. حتی امروزه نیز، با وجود تغییرات شهری، امیرچخماق همچنان یکی از نقاط کانونی شهر برای حضور و گشت‌وگذار مردم، به‌خصوص در شب‌ها، محسوب می‌شود.»
مرمت و بازسازی؛ حفظ میراث برای نسل‌ها
حسین احمدی به تلاش‌های صورت گرفته برای حفظ و نگهداری این میراث ارزشمند اشاره کرد و اظهار داشت: «در سال‌های اخیر، تلاش‌های ارزنده‌ای برای مرمت و بازسازی بخش‌های مختلف این مجموعه صورت گرفته است. این مرمت‌ها، که با دقت و ظرافت خاصی انجام شده‌اند، کمک کرده‌اند تا شکوه و زیبایی اولیه‌ی بنا حفظ شود و آن را برای نسل‌های آینده نیز پایدار سازد.»
وی با ابراز غرور از این اتفاق، افزود: «به عنوان یک یزدی، وقتی می‌بینم گردشگران خارجی با چه اشتیاقی درباره تاریخ و معماری ایران، به‌خصوص یزد، سوال می‌پرسند و از این مجموعه بازدید می‌کنند، احساس غرور می‌کنم. این نشان می‌دهد که گنجینه‌های تاریخی ما تا چه حد می‌توانند پل ارتباطی میان فرهنگ‌ها باشند.»
ارسال دیدگاه