امام محمد باقر(ع) آغازگر عصر شکوفایی علمی در جهان اسلام است

امام محمد باقر(ع) در سال ۵۷ هجری قمری در شهر مدینه چشم به جهان گشود. ایشان فرزند امام زین‌العابدین(ع) و از نسل مادری امام حسن مجتبی(ع) بود و به همین سبب، نسبش از هر دو سو به امام علی(ع) می‌رسید. لقب "باقر" به‌معنای "شکافنده دانش" بیانگر جایگاه علمی برجسته او در میان مسلمانان است.

در دوران امامت خود که هم‌زمان با تحولات سیاسی و ضعف حکومت اموی بود، امام محمد باقر(ع) توانست با استفاده از فرصت تاریخی پیش‌آمده، حوزه علمی گسترده‌ای در مدینه پایه‌گذاری کند. شاگردان بسیاری در حوزه‌هایی چون فقه، حدیث، تفسیر، کلام و اخلاق از محضر او بهره‌مند شدند.

آن حضرت در برابر انحرافات فکری و بدعت‌های عصر خویش ایستادگی کرد و با روشنگری‌های علمی، پایه‌های معرفت دینی را مستحکم ساخت. بسیاری از سخنان و معارف برجای‌مانده از او، بعدها در آثار علمای بزرگ شیعه و اهل سنت مورد استناد قرار گرفت.

امام محمد باقر(ع) در سال ۱۱۴ هجری قمری به شهادت رسید و در قبرستان بقیع در مدینه به خاک سپرده شد. زندگی و سیره او تا امروز، الگویی از علم، تقوا و مبارزه فکری در برابر جهل و تحریف دینی برای تمامی مسلمانان به شمار می‌رود.